Japanners mogen zes jaar na ramp Fukushima terug naar huis
Duizenden mensen in Fukushima gaan, precies zes jaar na de kernramp in de Japanse regio, terug naar huis. De overheid heeft het evacuatiebevel voor vier plaatsen in een straal van 20 kilometer rond de verwoestte kerncentrale Fukushima Daiichi ingetrokken.
Delen per e-mail
Nog deze maand mogen de inwoners van onder meer Iitate, nu nog een spookstadje, hun woning weer in. Maar veel mensen willen helemaal niet terug omdat zij er niet op vertrouwen dat de radioactieve straling veilige niveaus heeft bereikt, zegt Wim Turkenburg, emeritus hoogleraar en atoomfysicus aan de Universiteit Utrecht.
,,De straling in de gebieden die nu worden vrijgegeven is nog altijd een twintig keer hoger dan wat wij hier in Nederland veilig vinden,’’ zegt hij. ,,Vooral gezinnen met jonge kinderen zien af van terugkeer. Kinderen zijn veel vatbaarder voor radioactiviteit dan ouderen.’’
De oostkust van Japan werd op 11 maart 2011 getroffen door een van de grootste nucleaire rampen in de geschiedenis. Een aardbeving en een daaropvolgende vloedgolf verwoestte de koeling van de kerncentrale. De temperatuur in de reactoren liep daardoor zo hoog op dat een kernsmelting plaatsvond. In een brede straal rond de kerncentrale kwam radioactief materiaal terecht. Rond de 160.000 mensen moesten het gebied ontvluchten.
Schadevergoeding
De Japanse overheid keert nu nog een schadevergoeding uit aan de mensen die het getroffen gebied uit moesten. Ieder huishouden van twee of meer mensen krijgt omgerekend 730 euro per maand. Wie niet terugkeert naar zijn woning, krijgt ook geen geld meer.
Activisten stellen dat de overheid mensen daarmee het recht ontneemt om in een veilige omgeving te wonen. ,,De regering verzuimd om de evacués beschermen en bagatelliseert de gezondheidsrisico’s als gevolg van langdurige blootstelling aan straling,’’ schrijft de Japanse organisatie Human Rights Now.
Turkenburg bezocht het getroffen gebied onlangs en stelde vast dat er in de zes jaar na de ramp nauwelijks iets is verbetert. ,,Het lukt nog altijd niet om de radioactiviteit in te dammen. Ook al zijn er inmiddels miljarden besteed aan het schoonmaken van de bodem. De regering heeft beloofd dat iedereen binnen enkele tientallen jaren weer terug kan naar huis. Maar het zal zeker honderden jaren duren voor het hele gebied weer leefbaar is.’’
Wilde zwijnen
Nu dolen er honderden zwaar radioactief besmette wilde zwijnen rond. Jagers proberen ze te vangen en te doden, zodat ze geen gevaar meer vormen voor de Japanners die willen terugkeren naar gebieden die door de overheid veilig zijn verklaard. Ten onrechte, stelt Greenpeace. In een rapport dat deze week verscheen schrijft de milieuorganisatie dat de stralingsniveaus net zo hoog zijn als in Tsjernobyl, dat in 1986 werd getroffen door een grote kernramp. Het gebied rond de centrale daar is nog altijd afgesloten.
Mensen kunnen jaren later alsnog kanker krijgen
Voor zover bekend zijn in Japan nauwelijks mensen overleden als gevolg van radioactieve straling. Wel zijn inmiddels 3500 doden te betreuren als gevolg van stress of zelfmoord, blijkt uit cijfers van de overheid.
Verwacht wordt dat het ergste nog moet komen. ,,Mensen jaren later alsnog kanker krijgen,’’ zegt Turkenburg. ,,Het is dan alleen moeilijk te achterhalen of dat het gevolg is van blootstelling aan radioactieve straling of iets anders.’’
Toekomstdroom
Onlangs wist Tepco, de beheerder van de kerncentrale in Fukushima, een robot bij een lekkende splijtstaaf in een van de reactoren te krijgen. Daar werd een recordwaarde gemeten van 530 sievert per uur. ,,Zulke hoge stralingswaarden maken het onmogelijk om de centrale snel te ontmantelen,’’ zegt Turkenburg. ,,Bovendien zijn grote hoeveelheden radioactief materiaal het grondwater ingesijpeld, dat daarom moet worden opgepompt en opgeslagen in grote tanks. Japan dacht snel een natuurpark met een zonnecentrale aan te kunnen leggen op de plek van de centrale. Maar zoals het er nu naar uitziet zal dat voor altijd een toekomstdroom blijven.’’
Verder in het nieuws
-
PREMIUM
Video & podcast Een zeebeving, tsunami en kernexplosie: hoe is het nu met inwoners van Fukushima?
Een zeebeving, een tsunami en een kernexplosie: het Japanse Fukushima werd negen jaar geleden getroffen door een serie rampen van bijna Bijbelse omvang. Op bezoek bij de inwoners die weer opkrabbelden. -
Voor miljoenen gedupeerde beleggers eisen dat Canada ‘overleden’ cryptobankier opgraaft
In december vorig jaar overleed de directeur en oprichter van het Canadese beleggingsbedrijfje QuadrigaCX, Gerald Cotton, tijdens een huwelijksreis in India. Althans, dat is de lezing van zijn weduwe Jennifer Robertson. Aan haar verhaal wordt door voormalig klanten van Cotton flink getwijfeld. Waarom? Omdat zijn dood op zijn minst bedenkelijk is. 190 miljoen in cryptomunten belegde Canadese dollars bleken spoorloos na Cottons overlijden. -
UPDATE Trump bevestigt handelsdeal met China
China en de Verenigde Staten hebben overeenstemming bereikt over een voorlopige handelsdeal. Dat bevestigde president Donald Trump, nadat eerder al uit Peking melding werd gemaakt van een overeenkomst in het slepende handelsconflict tussen de economische grootmachten. -
Noorse telefooncellen worden kleine biebs
Noorse telefooncellen worden omgedoopt tot kleine bibliotheken. De Noorse minister van Cultuur Trini Skei Grande heeft deze week de eerste in gebruik genomen op het Solliplein in Oslo, vlakbij de Nationale Bibliotheek. ,,Een geweldig initiatief, dat het voor mensen mogelijk makkelijker maakt om boeken te lezen’’, schrijft de minister op haar Instagram-account. -
Olympisch manifest uit 1892 onder de hamer
Het originele manifest waaruit de moderne Olympische Spelen zijn ontstaan, gaat op 18 december onder de hamer bij veilinghuis Sotheby's in New York. Het 127 jaar oude document zal naar verwachting 1 miljoen dollar opleveren.
-
13-jarige verdacht van moord op studente in New York
De politie in New York heeft een 13-jarige jongen aangehouden die ervan wordt verdacht een 18-jarige studente te hebben doodgestoken bij een overval, meldden lokale media. -
Michelle Obama neemt het op voor Greta na sneer Trump: ‘Laat niemand jouw licht dimmen’
Niemand minder dan Michelle Obama brak vandaag een lans voor Time Magazine’s Persoon van het Jaar Greta Thunberg. Dat deed Obama nadat Donald Trump fel had uitgehaald naar de Zweedse klimaatactiviste. ‘Laat niemand jouw licht dimmen. Je hebt ons zo ontzettend veel te bieden’, twitterde de voormalige First Lady. -
Britse toeriste die verkrachting ‘verzon’ ook met kerst verplicht op Cyprus na uitstel zaak
De Britse toeriste die afgelopen zomer een groep van twaalf Israëlische toeristen beschuldigde van verkrachting, mag Cyprus voorlopig nog niet verlaten. Ze wordt beschuldigd van valse aangifte van verkrachting en moet mogelijk een jaar brommen. Daarnaast riskeert ze een boete van 1700 euro. De rechter doet uitspraak op 30 december.