Justitie vervolgt verdachten voor neerschieten MH17

De verdachten zijn Igor Girkin, Sergej Doebinski, Oleg Poelatov en Leonid Karchenko. Girkin was minister van Defensie in de Volksrepubliek Donetsk. Doebinski was daar hoofd van de inlichtingendienst. Mogelijk heeft hij het bevel gegeven om de BUK-raket af te vuren. Het JIT acht in ieder geval bewezen dat de rebellen bewust op het toestel van Malaysia Airlines hebben geschoten.

Tegen de verdachten is vandaag een internationaal opsporingsbevel uitgevaardigd. Er komt geen uitleveringsverzoek, omdat Nederland geen uitleveringsverdrag met Rusland en Oekraïne heeft. Wel bestaat de mogelijkheid om de verdachte uit Oekraïne, als die opgepakt kan worden, via een videoverbinding contact te laten leggen met de rechtbank.

Het JIT heeft meer verdachten op het oog. Zo richt het onderzoek zich verder onder meer op hogere verantwoordelijken in Rusland en op de Russische bemanning van de BUK-installatie. Daarom doet het JIT opnieuw een getuigenoproep.

Vorig jaar maakte het internationale onderzoeksteam bekend dat het vliegtuig is neergehaald met een BUK-raket afkomstig van de 53e Luchtafweerbrigade, die onderdeel is van het Russische leger. Een deel van de brigade was vanuit het basiskamp in Koersk naar Oost-Oekraïne gereisd om de pro-Russische separatisten te helpen.

In een nieuw rapport dat vandaag is verschenen, noemt Bellingcat nieuwe namen van de belangrijkste verdachten. Wie daadwerkelijk het bevel gaf de raket af te vuren en wie op de knop drukte, is onbekend. Volgens Bellingcat zijn er aanwijzingen dat officier Sergej Doebinski, hoofd van de militaire inlichtingendienst van de volksrepubliek Donetsk, het bevel tot schieten gaf, maar dat is nog niet hard te maken.

Gisteren zei Olena Zerkal, de Oekraïense vice-minister van Buitenlandse Zaken, dat deze verdachten slechts het topje van de ijsberg vormen. ,,Het aantal mensen dat hier bij betrokken is zal veel groter zijn.’’

Zerkal reageerde bevestigend op de vraag of het hogere officieren van het Russische leger betreft. Ze legde uit dat het afvuren van de luchtafweerraketsysteem ‘onmogelijk is zonder toestemming van de top’. Ook zei Zerkal dat ‘er al informatie is hoe de BUK daar is gekomen, maar nog niet over wie geschoten heeft’.

Volgens het JIT is wel bewezen dat de rebellen direct contact hadden met het Kremlin over het sturen van militaire (lucht)steun naar Oost-Oekraïne, en dat Moskou daar ook al toestemming voor had gegeven.

Rusland ontkent iedere betrokkenheid bij de ramp en weigert tot nu toe alle medewerking aan het strafrechtelijk onderzoek van het JIT. Nederland heeft ook geen uitleveringsverdrag met Rusland. Daardoor is de kans dat de verdachten ooit daadwerkelijk voor de rechter verschijnen, klein.

Het toestel van Malaysia Airlines was op 17 juli 2014 onderweg van Amsterdam naar Kuala Lumpur, toen het boven Oost-Oekraïne werd neergeschoten. Daarbij kwamen alle 298 inzittenden om het leven, onder wie 196 Nederlanders.