KKK lijkt terug in Amerika, wie zijn deze mensen?
Fakkels, hakenkruizen en een puntmuts: de Ku Klux Klan lijkt terug van weggeweest. Amerika reageert geschokt op de gewelddadige gebeurtenissen in Charlottesville. Wie zijn deze mensen, en waarom duiken ze ineens op?
Neonazi’s met snorretjes, in zijscheiding tegen de schedel geplakte haren, fakkels, hakenkruisvlaggen, een enkele witte puntmuts, rechterarmen die Hitler groeten - en niet veel later een dode, omdat een jongen van 20 inreed op een grote groep tegendemonstranten. Een 32-jarige vrouw overlijdt, 19 anderen raken gewond.
Het is de trieste climax van een weekend vol haat en geweld in Charlottesville, een stadje met 40.000 inwoners in de Amerikaanse staat Virginia. Op vrijdagavond verzamelen extreemrechtse betogers zich met brandende toortsen rond een standbeeld van Robert E. Lee, een generaal uit het leger dat in de Amerikaanse burgeroorlog vocht voor behoud van de slavernij. Meer en meer burgemeesters in de VS besluiten dit soort standbeelden te verwijderen, omdat ze voor zwarte Amerikanen zulke pijnlijke symbolen zijn. Maar dat pikt de groep demonstranten in Charlottesville niet.
'White lives matter'
Mannen zijn het, veelal twintigers en dertigers. Ze menen dat sprake is van onderdrukking van witte Amerikanen, die door immigratie in steeds meer staten in de minderheid zijn. ‘White lives matter’, roepen ze vrijdagavond met fakkels in hun handen. En: ‘You will not replace us’. Sommigen brengen de Hitlergroet, anderen roepen ‘Heil Trump’. Ze hebben een eigen ordedienst, gewapend met geweren of getooid met helm en schild.
Er zijn ook tegendemonstranten in Charlottesville. Anti-fascistische groepen, activisten voor de rechten van zwarte Amerikanen. Op zaterdag verzamelen beide groepen zich opnieuw in de stad – en dan gaat het mis. Zware gevechten tussen beide groepen breken uit. Charlottesville roept de noodtoestand uit, politie en zelfs militairen moeten ingrijpen om de orde te herstellen. In de anarchie rijdt James Alex Fields (zie kader) in op een groep demonstranten. Mensen gillen, lichamen vliegen in de lucht. De chaos is compleet, en Amerika is in shock. Waar komt deze golf van geweld vandaan?
Haatgroepen toegenomen
Het aantal extreem-rechtse haatgroepen in de VS is in de laatste tien jaar sterk toegenomen, meldde het Southern Poverty Law Center (SLPC) onlangs nog. Belangrijke oorzaak is de woede over de toenemende diversiteit van de Amerikaanse bevolking, en over de acht jaar durende heerschappij van een zwarte president. De aanhangers zijn vooral jonge mannen, die multiculturalisme, feminisme en politieke correctheid afwijzen. Ze verafschuwen de gedachte dat blanken binnen enkele decennia in heel Amerika in de minderheid zullen zijn, door immigratie uit vooral Azië en Zuid-Amerika.
Lees verder onder de foto.
De oudste haatgroep is de Ku Klux Klan, die een lange historie kent van geweld tegen zwarte Amerikanen en vorig jaar nog altijd 130 afdelingen telde. Maar volgens het SLPC zijn er nog veel meer van dergelijke groepen: in totaal tellen de onderzoekers honderd neo-nazigroepen in de VS, evenveel blank-nationalistische groepen en nog eens 43 groepen van racistische skinheads.
En deze extreemrechtse bewegingen voelen zich gesterkt sinds de verkiezing van Donald Trump. Vertegenwoordigers spraken in de verkiezingscampagne van 2016 hun steun aan hem uit, en Trump deed weinig moeite om afstand van hen te nemen. Soms retweette hij hun twitteraccounts. Bij de protestmars in Charlottesville verkondigt een voormalig leider van de Ku Klux Klun, David Duke, openlijk dat de mars ‘de beloftes van Donald Trump om ons land terug te pakken vervult’.
Trump was opvallend mild na het drama in Charlottesville. In een algemene verklaring veroordeelde hij ‘deze vertoning van haat, onverdraagzaamheid en geweld aan vele kanten. Aan vele kanten’. Hij zwijgt als journalisten hem na de persconferentie expliciet vragen of hij blank nationalisme afkeurt. Vandaag liet het Witte Huis alsnog weten dat hij ook de 'blanke racisten, Ku Klux Klan, neonazi's en alle extremistische groeperingen' afkeurt.
Trump viel ons niet aan. Hij zei alleen maar dat de natie samen moet komen. Niets specifiek tegen ons
De betogers interpreteren het als steun. Neonazi-website Daily Stormer noemt Trumps commentaar ‘goed’. ,,Hij viel ons niet aan. Hij zei alleen maar dat de natie samen moet komen. Niets specifiek tegen ons.” De conclusie: ,,Hij zei dat hij houdt van ons allemaal.”
Zware kritiek
Trumps vage reactie kreeg zware kritiek, ook van zijn eigen partijgenoten, onder wie invloedrijke senatoren als Marco Rubio en Ted Cruz. ,,Meneer de president, we moeten het kwaad bij zijn naam noemen. Dit waren aanhangers van witte suprematie en dit was binnenlands terrorisme,” reageerde Cory Gardner, senator en kopstuk van Trump Republikeinse partij. ,,Mijn broer heeft zijn leven niet gegeven in de strijd tegen Hitler om Nazi-ideeën hier thuis onweersproken te laten,” schreef senator en Republikein Orrin Hatch. Ook burgemeester Signer van Charlottesville, de stad die de golf van geweld moest verwerken, richtte zich nijdig tot de president. ,,Ik hoop dat hij zichzelf in de spiegel kijkt en eens goed nadenkt over met wie hij zich tijdens zijn campagne heeft ingelaten.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMmet video
Voetballende broertjes Bajraktaraj groeiden op bij Feyenoord en zien club nu naar Albanië komen
Stap voor stap naderde Feyenoord de afgelopen maanden Tirana, waar de finale van de Conference League wordt gespeeld. De stad waar de voormalig jeugdspelers Bekim en Bekri Bajraktaraj een restaurant hebben. -
PREMIUMOorlog Oekraïne
Met de officiële val van Marioepol aanstaande valt ook een symbool van deze oorlog
Oekraïne is er eindelijk in geslaagd zijn gewonde soldaten uit de Azovstal-fabriek te evacueren. De strijd om Marioepol is hiermee zo goed als beslecht. De stad is uitgegroeid tot een van de symbolen van de oorlog. -
PREMIUM
Hoe gevaarlijk is het om je batterijen niet op tijd weg te gooien?
Het komt steeds vaker voor: een brand die ontstaat door een batterij. Gooi je een boormachine of een ander elektrisch apparaat weg bij het restafval, dan kan die zomaar vlam vatten. -
PREMIUM
Hoe weet je of jij hoogbegaafd bent? Een expert legt uit wat de kenmerken zijn
Twee à drie procent van de bevolking is hoogbegaafd. Zij hebben een sterk ontwikkeld brein met een IQ van 130 of meer. Maar volgens specialisten ligt het werkelijke percentage nog veel hoger. Alleen: hoe weet je of je hoogbegaafd bent? Wij vroegen expert Tessa Kieboom om raad. -
PREMIUM
Chinezen moeten van Peking aan de kids, maar zelf willen ze dat steeds minder
China’s bevolking veroudert en dreigt ook nog eens te krimpen. De Chinese overheid probeert het krijgen van kinderen te stimuleren, maar jonge Chinezen kijken wel uit. Kinderen opvoeden is schreeuwend duur.
-
Voor werk verhuizen naar Curaçao of Aruba: ‘Onthoud dat het er op een eiland anders aan toe gaat’
Na je werkdag op het strand liggen met een cocktail in je hand. Het lijkt een droom, maar op bijvoorbeeld Bonaire, Curaçao en Sint Maarten kan het gewoon. Ook Nederlanders kunnen hier werken. Docent Daniël van der Bilt en accountmanager Kim Lameris van detacheringsbureau TMI leggen uit wat je van tevoren moet regelen. -
Man die treinreizigers neerstak in Herzogenrath opgenomen in kliniek, vermoedelijk geen terroristisch motief
De man die vrijdagochtend in een Duitse trein reizigers met een mes aanviel, is opgenomen in een psychiatrische kliniek, melden Duitse media. Justitie verdenkt de vermoedelijk psychotische man van het toebrengen van lichamelijk letsel en poging tot moord. -
PREMIUMKoken & Eten
Risotto in gevaar: dit is de reden dat deze rijst uit de supermarkt verdwijnt
Het noorden van Italie wordt geteisterd door extreme droogte. In sommige delen is al vier maanden niet of nauwelijks neerslag gevallen. Met grote gevolgen voor de landbouw in het gebied.