De Nederlands-Argentijnse piloot Julio Poch werd in Argentinië vrijgesproken van betrokkenheid bij de zogeheten dodenvluchten. © videostill

‘Koningshuis wist van omstreden onderzoek naar Julio Poch’

Leden van het koningshuis zijn al in een vroeg stadium op de hoogte gesteld van het omstreden politieonderzoek naar Transavia-piloot Julio Poch. Dat melden het NPO Radio 1-programma Bureau Buitenland en RTL Nieuws op basis van een verslag van een Nederlandse politieliaison dat vorige week boven water kwam en dat minister Grapperhaus weigert aan de Tweede Kamer te geven.

Buitenlandredactie 07-05-20, 20:03

Nog voor de eerste getuigenverhoren eind 2008 plaatsvonden in de zaak tegen de Argentijnse Nederlander, was de koninklijke familie al geïnformeerd, zo blijkt uit onderzoek van Bureau Buitenland en RTL Nieuws.

De nieuwsorganisaties kregen inzage in een deel van dit ‘journaal’ van de liaison (een Nederlandse agent ter plaatse die helpt met opsporing en rechtshulpverzoeken). Het is de eerste keer dat een officieel overheidsdocument bericht over het koningshuis in de zaak-Poch.
Het is zeer ongebruikelijk dat het koningshuis wordt geïnformeerd over een strafrechtelijk onderzoek. Tweede Kamerleden Sjoerd Sjoerdsma (D66) en Michiel van Nispen (SP) willen daarom opheldering van minister Grapperhaus en eisen dat hij het stuk naar de Tweede Kamer stuurt.

Jorge Zorreguieta

In het betreffende verslag van 31 januari 2008 beschrijft de liaison wat hij samen met zijn collega heeft uitgevoerd tijdens hun eerste dienstreis naar Argentinië. Zo hadden ze onder meer een gesprek met de Nederlandse ambassadeur in Argentinië. Deze gaf in het gesprek aan dat ‘hij de gevoeligheid van het onderzoek naar Poch erkent, maar dat het koningshuis er toch vrij makkelijk insteekt’. Namelijk: ‘Goed is goed, fout is fout'. De ambassadeur vertelde in het gesprek ook dat hij net een maand lang de koninklijke familie ‘op bezoek’ had gehad. Hieruit blijkt dat zij dus al eerder wisten van het onderzoek naar Poch dan tot nu toe bekend was.

Het stuk is pikant, omdat Julio Poch ervan werd verdacht als marinepiloot in dienst van de Argentijnse militaire junta oppositieleden levend uit vliegtuigen te hebben gegooid. Jorge Zorreguieta, de vader van koningin Maxima, was toen minister in dat regime. Zorreguieta werd nooit vervolgd, terwijl Poch in 2009 met hulp van Nederland – slechts op basis van geruchten - werd gearresteerd in Spanje en later uitgeleverd aan Argentinië. Daar zat hij acht jaar in voorarrest voordat hij eind 2017 op alle punten werd vrijgesproken.

Opdracht tot onderzoek

Volgens RTL en Bureau Buitenland meldt het document verder dat de toenmalige minister van Justitie, Ernst Hirsch Ballin, zelf heeft aangedrongen op onderzoek naar Poch, hoewel de politie in die fase weinig zag in de aantijgingen tegen de piloot.

Dat staat dan weer lijnrecht tegenover wat de oud-minister enkele maanden geleden onder ede verklaarde bij de rechter in een schadeprocedure die Poch tegen de Nederlandse staat wil beginnen. Daar zei Hirsch Ballin namelijk dat hij nooit opdracht heeft gegeven voor het onderzoek naar Poch.