Macron kan gele hesjes niet overtuigen: ‘hij voert een toneelstukje op’

Dat bleek uit een televisietoespraak die Emmanuel Macron maandagavond hield. Die speech was een reactie op de al ruim drie weken durende blokkades en acties van de gele hesjes in heel Frankrijk.

Macron kondigde aan dat het minimumloon per 1 januari met 100 euro in de maand omhoog gaat. Overuren zullen voortaan onbelast worden uitgekeerd. Een geplande belastingverhoging voor mensen met een klein pensioen wordt teruggedraaid. En de president riep bedrijven op om hun werknemers een lasten vrije eindejaarspremie te geven.

Hij zei ‘de economisch en sociale noodtoestand’ uit te roepen, zonder daar concrete invulling aan te geven. Morgen zal premier Edouard Philippe nog meer economische maatregelen bekendmaken. Maar, zei Macron: ,,De regering gaat door met het beleid waarvoor het 18 maanden geleden gekozen is.’’

De president zei ook nadrukkelijk dat er geen vermogensbelasting komt voor de rijkste Fransen, zoals de gele hesjes eisten. Macron zei in zijn toespraak niets over een andere belangrijke eis: het organiseren van referenda waarbij de Fransen zich kunnen uitspreken over politieke kwesties.

De gele Hesjes reageerden teleurgesteld. ,,Dit is treurig’’, zei Benjamin Cauchy, één van de gematigde voormannen. ,,Macron voert een toneelstukje op’’, zei zijn collega Laetitia Dewaelle.

Andere gele hesjes in het land zeiden Macrons maatregelen een ‘eerste stap’ te vinden. ,,Waarom wordt er niet meer geld gegeven aan werkende mensen? Straks zit de middenklasse op minimumloon-niveau’’, zei een geel hesje op de Franse tv. ,,De acties gaan door’’, beloofden verschillende demonstranten in het land.

Macron zei niet hoe zijn jongste maatregelen gaat financieren. Specialisten schatten dat de plannen vele miljarden euro’s gaan kosten.

Vorige week besloot de regering al om de geplande verhoging van de benzine- en dieselprijs op te schorten en dat alleen kost de overheid al 4 miljard euro.

De vrees bestaat dat de begrotingsdoelstellingen van de regering-Macron in gevaar komen. De Europese limiet van een tekort van 3 procent kan wel eens overschreden gaan worden.

Frankrijk verkeert al ruim drie weken in crisis, sinds de gele hesjes 17 november voor het eerst massaal de straat opgingen. Wegen en olieraffinaderijen werden en worden nog steeds geblokkeerd.

Aanvankelijk eisten zij lagere belastingen op diesel en benzine. Maar naar mate het protest groeide, werd ook de lijst met eisen langer en langer.

Na de eerste betogingen kwam het drie opeenvolgende weekenden tot zwaar geweld in Parijs en andere steden, tijdens demonstraties van de hesjes.

In de Franse pers werden al woorden gebruikt als ‘revolutie’ en ‘stadsguerrilla’ om het geweld te omschrijven. De burgemeester van Parijs had het over ‘ontoelaatbare’ plunderingen van winkels.

De Franse Centrale Bank heeft de groeiverwachting voor het laatste kwartaal naar beneden bijgesteld, vanwege de protesten en de schade: van 0,4 procent naar 0,2 procent. ,,De schade is niet meer in te halen’’, zei minister van Economische Zaken Bruno Le Maire. ,,Winkels van middenstanders en ondernemers zijn leeggeroofd. Het heeft ook impact op het buitenland,hoe buitenlandse investeerders naar Frankrijk kijken.’’

De protesten van de gele hesjes staan niet op zichzelf. Macron kampt al maanden met een flink teruglopende populariteit. Meer dan drie kwart van de Fransen (76%) zegt volgens een recente peiling ontevreden over hem te zijn.

,,De Fransen hebben het gevoel dat hun president niet naar ze luistert, dat hij ze niet kent en dat hij ze niet begrijpt’’, zei Bernard Sananès eind vorige week, de directeur van onderzoeksbureau Elabe.

Macron zei juist wél te willen luisteren naar de Fransen. Hij zei hun zorgen te begrijpen, nadat politici er 40 jaar hun ogen voor hadden gesloten. ,,We moeten nu snel en concreet maatregelen nemen. We hebben de afgelopen anderhalf jaar niet snel genoeg gehandeld. Daarvoor ben ik medeverantwoordelijk.’’