Militaire parade Moskou: Forse kritiek op Navo, maar geen grote aankondigingen in toespraak Poetin

De Russische president begon zijn toespraak met het prijzen van de heldendaden van Russische troepen tijdens de Tweede Wereldoorlog aan het front ‘in Minsk, Stalingrad en Charkov’. Daarna zei hij dat ‘er wordt gevochten in Oekraïne, waar grote helden uit de geschiedenis ook vochten’ en legde uit dat dit vechten noodzakelijk is omdat ‘de Navo landen om ons heen heeft verenigd, wat een dreiging voor ons vormde’. 

Het gevaar groeide volgens hem met de dag ‘omdat Oekraïne zich bewapende met Navo-wapens’ en daarmee ook een bedreiging vormde. ,,Het Westen wilde niet naar Rusland luisteren, had andere plannen.” Moskou probeerde volgens hem herhaaldelijk overeenstemming te bereiken over een internationale veiligheidsoplossing maar de NAVO negeerde de Russische argumenten ‘en begon Oekraïens grondgebied militair te ontsluiten.’

Het Westen ‘bereidde zich voor op een invasie van ons land, inclusief de Krim’, vervolgde Poetin. Hij zei dat Rusland de aanval had voorkomen. ‘Dit was de enige juiste beslissing voor een sterk en soeverein land dat dit gevaar op afstand wil houden. Een clash met neonazi’s was daarbij onvermijdelijk.’ 

In een boodschap aan de Russische militairen die in het Donbas-gebied in het oosten van Oekraïne vechten voor de veiligheid van Rusland zei Poetin: ,,Tegen de helden van vandaag zeg ik: jullie vechten voor het vaderland om de lessen van de Tweede Wereldoorlog niet te vergeten.” De Russische president droeg op zijn borst een zwart-oranje Sint-Joris-lintje met het Z-symbool (za pobedu oftewel ‘voor de overwinning’).

Na een minuut stilte ter nagedachtenis aan de gesneuvelde strijders, zei Poetin dat de verliezen bij de Russische strijdkrachten ‘een tragedie voor ons allen’ zijn en ‘een onvervangbaar verlies voor hun families’. Hij wenste gewonde soldaten en officieren een spoedig herstel toe en zei dat hij vandaag een decreet heeft ondertekend om ‘cruciale steun’ te bieden aan ‘de kinderen van gesneuvelde kameraden’.

Daarna begon de militaire parade, waarbij dit jaar geen buitenlandse gasten aanwezig waren. 

Al dagenlang werd gespeculeerd over het belang van Poetins toespraak voor de ‘speciale militaire operatie’ in Oekraïne. De Russische president haalde de afgelopen jaren tijdens de viering van de Dag van de Overwinning hard uit naar het Westen. Navo-chef Jens Stoltenberg verwachtte dat Poetin vandaag ‘opnieuw leugens zal verspreiden over het bondgenootschap en het westen als geheel.’ Dat zei hij maandag in een interview met de Duitse krant Die Welt. Daarin riep hij de Russische leider op de vijandelijkheden in Oekraïne onmiddellijk te staken.

Britse en Amerikaanse functionarissen verklaarden eerder dat Poetin vandaag de oorlog zou verklaren aan Oekraïne, iets wat werd tegengesproken door het Kremlin. Dat ontkende ook de aankondiging van een algemene mobilisatie. ,,Daar is geen kans op. Het is onzin”, verklaarde Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov.

De Russische buitenlandminister Sergej Lavrov verklaarde dan weer dat 9 mei geen einddatum is voor de ‘speciale militaire operatie’ in Oekraïne. ,,Onze soldaten zullen hun acties niet kunstmatig aanpassen aan welke datum dan ook”, klonk het. ,,Het tempo van de operatie in Oekraïne hangt vooral af van de noodzaak om de eventuele risico’s voor de burgerbevolking en de Russische soldaten te beperken.”

_{Tekst gaat verder onder de foto.} 

De militaire parade in Moskou is het belangrijkste defilé in Rusland op de Dag van de Overwinning. Aan het machtsvertoon namen zo'n 11.000 soldaten en 131 militaire voertuigen deel. De 77 helikopters en vliegtuigen vlogen niet over omdat het daar volgens het Kremlin te bewolkt voor was. 

Volgens de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe stonden in 28 steden militaire parades op het programma met zo’n 65.000 deelnemers, 2400 stuks militair materieel en meer dan 400 vliegtuigen. ,,Voor het eerst zullen moderne meervoudige raketwerpers van het type Tornado-G met een kaliber van 122 millimeter en uitgerust met automatische controle- en vuurleidingssystemen in de gemotoriseerde colonne over het Rode Plein rollen”, aldus Sjojgoe.

De onafhankelijke Russische krant Novaya Gazeta plaatste op Twitter een foto van vrouwelijke Russische militairen die paraderen met op hun uniform de letter Z, symbool voor de overwinning en steun aan de invasie in Oekraïne. ‘In ten minste twee Russische steden (in Oost-Siberië, waar het later is, red.) marcheerden deelnemers in de parade met de letter Z. In Tsjita werd die op de borst van het uniform genaaid en in Jekaterinenburg op de mouw', luidt het.

Poetin stuurde de leiders van de zelfverklaarde volksrepublieken Donetsk en Loehansk in het oosten van Oekraïne zondag zijn felicitaties ter gelegenheid van de 77ste verjaardag van de overwinning van de Sovjet-Unie op nazi-Duitsland. In zijn telegrammen merkte hij op dat ‘onze militairen vandaag, net als hun voorouders, schouder aan schouder strijden voor de bevrijding van hun geboorteland van nazi-vuil’ en sprak hij het vertrouwen uit ‘dat de overwinning van ons zal zijn net als in 1945', luidde het in een verklaring van het Kremlin. 

Bekijk onze meest bekeken nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: