Haar 1,89 meter lange echtgenoot woog voor zijn overplaatsing naar strafkolonie IK-2 in Pokrov, medio maart,  93 kilo. Daarvan was hij bij het begin van zijn hongerstaking, twee weken geleden, al tien kilo kwijt. Naar eigen zeggen door het regime in het ‘concentratiekamp’, waar bewakers hem 's nachts elk uur wakker maken en filmen met vermelding van het tijdstip, omdat ze hem als vluchtgevaarlijk beschouwen.  

Inmiddels weegt de Russische oppositieleider nog maar 76 kilo. Het gewichtsverlies laat zijn echtgenote niet onberoerd. ‘Ik heb zijn huid nog nooit zo strak om zijn (kaalgeschoren) schedel zien zitten’, schrijft ze. De hongerstaking eist overduidelijk haar tol. ‘Aleksej spreekt moeizaam, moest de telefoonhoorn waardoor we spraken regelmatig neerleggen en ging dan met zijn bovenlichaam op tafel liggen om uit te rusten.’ De leiding van het strafkamp dreigt Navalny onder dwang te voeden als hij zijn protest niet afbreekt maar daar hoeven ze volgens zijn echtgenote niet op te rekenen. ‘Ik weet dat hij niet op zal geven.’  

Navalny protesteert met zijn hongerstaking tegen de omstandigheden waaronder hij gevangen zit en eist medische behandeling van zijn gezondheidsproblemen. Hij klaagt over ernstige pijn in zijn rug en in een van zijn benen en vraagt om een ontstekingsremmer maar krijgt in plaats daarvan twee pijnstillers per dag, zo verklaarde de woordvoerder van een mensenrechtencommissie eind maart na een bezoek aan de Kremlin-criticus. Diens gezondheid baarde de commissie weinig zorgen ‘want hij kon nog steeds lopen’, luidde het.

Een week geleden klaagde Navalny in een via zijn advocaten naar buiten gebracht en op zijn Instagrampagina geplaatst bericht over koorts, een vervelende hoest en geen gevoel meer in zijn handen. Hij schreef ook dat drie van zijn vijftien celgenoten waren overgebracht naar de ziekenboeg van het strafkamp omdat ze mogelijk tuberculose hebben. Volgens de Russische krant Izvestia werd Navalny daarna op het coronavirus getest.    

De echtgenote van Navalny zwijgt in haar bericht over de gezondheidsproblemen van haar man, die volgens zijn advocaten kampt met een dubbele hernia, maar gaat wel in op zijn eis. ‘Hij mag nog steeds geen dokter zien terwijl elk persoon dat wettelijke recht heeft.’ Voor de rest probeert ze vooral het positieve van de situatie in te zien. 

‘Ik had vandaag een date. De beste date van mijn leven met de coolste man ooit’, schrijft ze. ‘Hij nodigde me uit in een kamer van 3x2 meter en we communiceerden via het glas en de telefoonhoorn maar dat is niet belangrijk. Hij is nog steeds opgewekt maar na mijn ontmoeting met Aleksej maak ik me nog meer zorgen om hem.’

Navalny kondigde dinsdag op zijn Instagram aan dat hij de kampleiding gaat aanklagen, omdat ze hem beletten de Koran te lezen. ‘Dat maakt me kwaad.’ In de gevangenis waar hij tijdelijk verbleef na zijn veroordeling in Moskou, maakte hij naar eigen zeggen een lijstje met dingen die hij aan zichzelf wilde verbeteren. ‘Een van die dingen was de Koran grondig bestuderen en de ‘soenah van de profeet’ begrijpen. Voor mijn ontwikkeling als christen is dat een vereiste.’ 

Navalny kreeg herhaaldelijk kritiek op zijn denigrerende opmerkingen over moslims in het begin van zijn politieke carrière. Volgens The Moscow Times maakte hij immigranten uit overwegend islamitische landen in Centraal-Azië belachelijk en vergeleek hij mensen uit het overwegend door moslims bevolkte Russische district noordelijke Kaukasus met ‘kakkerlakken’. In een pro-wapenrechtenvideo presenteerde de politicus zich eind 2007 als een ‘gecertificeerd nationalist’ die ‘vliegen en kakkerlakken’ wil uitroeien terwijl beelden te zien waren van moslimmannen met baarden. Navalny had toen met andere activisten de nationalistische beweging Narod (‘volk’) opgericht die zich tegen de ‘golf’ van arbeidsmigranten uit voornoemde landen keerde.  

Ruim dertien jaar later schrijft de oppositieleider, die zich nooit expliciet distantieerde van de xenofobe uitlatingen, dat er veel wordt gediscussieerd over de islam en moslims ‘terwijl 99 procent van degenen die discussiëren er niets van begrijpt’en dat hij de ‘Koran-kampioen van de Russische niet-moslimpolitici’ wil worden. ‘Ik heb het Heilige Boek der Moslims natuurlijk al eerder gelezen maar dat was zoals bij zovelen om het te kunnen afvinken. Begrepen deed ik de Koran niet en dat is niet genoeg voor mij.’

De Russische oppositieleider bracht naar eigen zeggen een ‘heleboel’ boeken mee naar de strafkolonie en bestelde er ook een aantal, maar moet het tot nu toe zonder leesvoer stellen. ‘In mijn vriendelijke concentratiekamp haten ze boeken! Die moeten allemaal worden gecontroleerd op extremisme en dat duurt drie maanden.’ Toch blijft Navalny strijdbaar. ‘Boeken zijn ons alles en als je een aanklacht moet indienen voor het recht om te lezen, dan zal ik dat doen.’

Bekijk onze trending nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: