Nederlander trekt met Koerden op tegen IS

Het eindspel rond het IS-kalifaat is aanstaande, de slag om Raqqa kan elk moment gaan beginnen. Koerdische troepen naderen de stad en maken zich klaar voor de ongetwijfeld langdurige en bloedige strijd in Noord-Syrië. De Wraak van de Eufraat, heet de operatie. De Koerden kregen onlangs nog zware Amerikaanse wapens als steun in hun strijd.

Onder de Koerden bevindt zich een jonge Nederlander, die zich Baran Sason noemt. Hij is al een paar maanden in het gebied, maar dook deze week plots op in interviews op Koerdische nieuwssites. ,,Ik vecht om dit land te heroveren”, zegt hij, gekleed in uniform, met een geweer op de achtergrond.

Baran Sason (23) is niet zijn echte naam. Die naam is bekend bij deze krant, maar uit veiligheidsoverwegingen noemen we hem niet. De omgeving van Sason vreest voor zijn en de eigen veiligheid. Hij strijdt immers tegen terreurorganisatie IS.

Deze krant heeft al enige tijd contact met Sason. Hij bevestigt dat hij in Syrië is, maar wilde niet veel kwijt over zijn motieven. ,,Ik ben hier voor de strijd en om de Koerdische taal en cultuur te leren kennen”, stelde hij. En: ,,Deze oorlog heeft meer betekenis.”  Hij verwijst met die uitspraak naar een andere oorlog waar hij onlangs was: die in de Oekraïne.

Baran is zeer waarschijnlijk niet de enige Nederlander in de rangen van de YPG, de Koerdische militie in Syrië. Er gaan, stelt een inlichtingenbron, nog steeds Nederlanders naar Irak en Syrië om de Koerden bij te staan in hun strijd tegen IS. Het zijn er de afgelopen jaren ‘mogelijk enkele tientallen’ geweest. De afgelopen jaren kwamen er enkele in het nieuws: drie leden van motorclub No Surrender gingen in 2014, ex-militair Jitse Akse was er als sluipschutter in 2015, een Koerdische kapster uit Almere was er ook in dat jaar.

Net zoals aan hen, kleeft ook aan Baran Sason een verhaal. ,,Hij is een diepe denker”, zegt iemand die hem kent. Een lieve jongen, maar vaak onbereikbaar voor zijn omgeving. Dat is onder meer het gevolg van zijn autisme. Soms werkt hij als vuilnisman, soms verdwijnt hij voor periodes. Online is zijn spoor enigszins te volgen. Zijn gedachten duikelen er over elkaar heen. Soms post hij een filmpje van zichzelf, bovenop een groene heuvel ergens in Europa, terwijl hij een Grieks epos opzegt. Of plaatst hij citaten van de Duitse dichter Heinrich Heine. Maar hij post ook op obscure, spirituele websites waar wordt gediscussieerd over het Derde Rijk en het ‘pure’ Europa.

Niet lang na de training reist Sason door naar Koerdisch gebied. ,,De oorlog hier heeft meer betekenis”, zegt hij vanuit Syrië. ,,De oorlog in Oekraïne gaat om macht, hier gaat het om vrijheid.” Online stelt hij: ,,In het Westen hebben de mensen niets om voor te leven, en daarom hebben ze ook niets om voor te sterven.” Sason lijkt geen harde huurling, meer een gemankeerde avonturier op zoek naar zichzelf. Of hij daadwerkelijk meedoet aan gevechten is onduidelijk.

Het Openbaar Ministerie meldt dat ‘actieve deelname aan de strijd tegen IS in beginsel strafbaar is’. ,,Deelname aan een gewapende strijd kan al snel leiden tot strafbare feiten, oorlogsmisdrijven of gewone misdrijven. Wanneer daar voldoende verdenking ontstaat, kan het OM overgaan tot strafrechtelijk onderzoek en vervolging”, stelt een woordvoerder. Zo werd de ex-militair Jitse Akse na zijn terugkeer in Nederland door de politie aangehouden en verhoord. Omdat er geen verder bewijs was voor zijn bewering dat hij meerdere IS-strijders had gedood, werd zijn zaak geseponeerd. Justitie en de veiligheidsdiensten lijken er minder bovenop te zitten dan bij teruggekeerde IS-strijders. Het gaat, stelt een bron, om de intenties waar mee iemand terugkeert.

Terugkeren lijkt Baran Sason voorlopig nog niet van plan. De slag om Raqqa is aanstaande. Zelf zegt hij: ,,Turkije zal ons willen tegenhouden, maar wij trekken op.”