Nieuwe klimaatwet EU nu al onder vuur

De gelekte en nu al omstreden klimaatwet wordt vanmiddag door Eurocommissaris Frans Timmermans gepresenteerd. Een belangrijk moment in Brussel. Niet alleen omdat het het eerste wetgevende initiatief is van de nieuwe Commissie maar ook omdat dit in de wandelgangen het ‘kroonjuweel’ wordt genoemd van de Europese ‘Green Deal’ waaraan de rest van de wereld een voorbeeld zou moeten nemen.

De plannen zijn ambitieus, vraag is of ze uitvoerbaar zijn. ‘De EU-wijde uitstoot en verwijdering van broeikasgassen moet uiterlijk tegen 2050 in evenwicht zijn’, zo staat in een gelekte versie van de klimaatwet. Concreet moeten de EU-landen binnen drie decennia netto geen broeikasgassen meer uitstoten.

De commissie hoopt straks EU-landen die zich onvoldoende inspannen om Europa in 2050 klimaatneutraal te maken ter verantwoording te kunnen roepen. Als wordt vastgesteld dat een lidstaat tekortschiet om de tussentijdse doelen te halen dreigt een gele kaart. De lidstaat moet dan binnen een jaar verbetering tonen. Anders… ja, dat is nog niet helemaal duidelijk. Sancties worden in zo’n geval zeker nog niet aangekondigd maar de Commissie dreigt wel ‘de nodige maatregelen te treffen, in overeenstemming met de verdragen’.

Volgens een woordvoerder van de Europese Commissie is het zelfs niet de bedoeling om straffen uit te delen. ,,Het gaat om de klimaatneutraliteit, dat is de stip aan de horizon in 2050. We vullen alleen de weg daarnaartoe in, zoals is gevraagd door de regeringsleiders.”

Hoe dat moet gebeuren, laat de Commissie in het vage, zeggen critici. In september wordt de bestaande uitstootdoelstelling nog eens tegen het licht gehouden. De Commissie liet eerder wel al verstaan dat de huidige doelstelling -een reductie met 40 procent ten opzichte van 1990- naar 50 tot 55 procent getild zou moeten worden. Pas volgend jaar juni moet duidelijk worden wat dat zou betekenen voor de individuele doelstellingen van elke lidstaat.

De plannen die Timmermans presenteert, worden dus niet met gejuich ontvangen. ‘De klimaatwet moet meer zijn dan een symbolische oefening’, laat de teleurgestelde fractie van de sociaal¬democraten al in een schriftelijke reactie weten. ‘Het is evident dat een doelstelling voor een vermindering van de uitstoot met minstens 55 procent tegen 2030 en een tussentijds doel voor 2040 bepaald moeten worden als de EU 2050 wil halen’.

Bij het CDA, dat ook de uitgelekte versie van de nieuwe klimaatwet heeft gelezen, spreekt een woordvoerster van ‘een machtstransfer’. De VVD vreest dat de klimaatambities te drammerig zijn. De klimaatwet moet nog worden goedgekeurd door zowel de Europese Raad, waarin de regeringsleiders van de EU-lidstaten zitten, als het Europees Parlement. De verwachting is dat volgende week in Straatsburg een fel debat over het wetsvoorstel zal worden gevoerd, waarbij zelfs de mogelijkheid aanwezig is dat de klimaatwet wordt verworpen.

Bekijk hieronder een speech van Thunberg die de wereld overging.