Noodklok klinkt in chocoladewereld
De cacaoteelt verkeert in crisis. Als de straatarme cacaoboeren in Afrika het niet snel beter krijgen, kan de chocoladereep naar het museum en zijn we ons favoriete snoepgoed kwijt.
Aan de glossy wikkels van de stapels chocolarepen in de supermarktschappen lees je de problemen rond de belangrijkste grondstof niet direct af. De cacaoteelt verkeert in crisis, zien ontwikkelingsorganisaties én chocoladeproducenten. ,,Als je een weekje rondloopt op het platteland in West-Afrika, waar 70 procent van de cacao vandaan komt, begrijp je dat het niet bepaald inspirerend is voor jongeren om daar te blijven'', zegt Cathy Pieters van Mondeléz.
Jongeren zien zo'n zwaar bestaan op die hete akkertjes niet zitten en trekken massaal naar de grote stad
De Vlaamse is directeur van Cocoa Life, het programma dat over vijf jaar 200.000 cacaoboeren en hun families uit de armoede moet hebben geholpen. Gisteren was ze in Amsterdam voor Chocoa, een internationale conferentie over de problemen rond de productie van ons favoriete snoepgoed.
Wat zijn die problemen?
,,In tegenstelling tot palmolie, katoen en soja groeit cacao niet op grote plantages. Het wordt verbouwd op kleine lapjes grond door zo'n 4 miljoen boeren in een beperkt aantal tropische landen als Ghana, Ivoorkust, Indonesië en Brazilië. Zij leven veelal onder de armoedegrens in afgelegen dorpjes zonder voorzieningen. Zij staan voor lastige keuzes. Veel bomen zijn oud en leveren steeds minder cacao op. Maar als ze nieuwe planten, hebben ze geen geld meer om hun kinderen naar school te sturen. Jongeren zien zo'n zwaar bestaan op die hete akkertjes niet zitten en trekken naar de grote stad. Als we hun geen beter perspectief geven, hebben wij straks geen chocolade meer. Wij zijn echter een chocoladeproducent, geen ontwikkelingsorganisatie. Daarom werken we samen met partners als CARE die weten hoe je dat aan moet pakken. De resultaten maken we transparant: op onze website melden we ook wat niet lukt.''
Waarom kopen jullie geen cacao in met een keurmerk als Fairtrade/Max Havelaar, UTZ of Rainforest Alliance, dat boeren een eerlijke prijs belooft?
,,Wat wij doen gaat verder. Toen we Cocoa Life opstartten, keken zulke keurmerken niet naar de échte impact: worden boeren er rijker van? Gaat het beter met de leefgemeenschappen? Door samen te werken met ontwikkelingsorganisaties, weten wij wat er echt in die rurale dorpjes gebeurt.'' Dat beaamt Reintje van Haeringen, directeur van CARE Nederland, die ook is aangeschoven bij het interview. ,,Keurmerken lossen niet alle problemen op.''
Zo lag de minimumprijs voor Fairtrade cacao jarenlang onder de reguliere marktprijs. Boeren die zijn aangesloten bij gecertificeerde coöperaties slagen er vaak ook niet in om aan de armoede te ontsnappen. ,,Mondeléz lost ook niet alles op, maar is er wel zelf bij gebaat dat het goed gaat met de cacaoboeren. Dat ze opvolgers hebben, meer gaan produceren en betere kwaliteit leveren. Om ze te kunnen trainen, moet je echt naar de boeren toe. Daar waar wij ook zijn om hun leefomstandigheden te verbeteren. Dat maakt het interessant om samen te werken.''
Een voorbeeld dus van hoe hulp en handel samengaan, zoals minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking bepleit. Hoe pakken jullie dat in de praktijk aan?
Van Haeringen: ,,Klopt. We beginnen bij de vrouwen. Zij worden in die landen vaak als tweederangs burgers gezien, maar doen een groot deel van het werk in de cacaoproductie. We zetten vrouwelijke trainsters in die als rolmodel fungeren en zetten lokale spaar- en leengroepen op. Daardoor kunnen ze investeringen doen, die ze minder afhankelijk maken van cacao als hun oogst mislukt. Die emancipatie heeft een enorm effect. Op de oogst, die stijgt, maar ook op de gemeenschap: hun kinderen gaan naar school in plaats van cacaobonen plukken.''
Volgens de laatste Cacoa Barometer van organisaties als Oxfam en Solidaridad was vorig jaar nog maar zo'n 10 procent van de 450 ton cacao die Mondeléz gebruikt duurzaam.
Pieters: ,,Die cijfers kloppen niet helemaal. Hoeveel dan wel? Dat mogen we niet melden.''
Dat is niet erg transparant. Op een winst van 1,6 miljard euro vorig jaar lijkt een investering van 38 miljoen euro in Cocao Life ook geen enorm bedrag. Wat geven jullie uit aan de marketing van Milka en Toblerone?
,,Dat is niet openbaar. Maar 380 miljoen euro over 10 jaar is echt veel geld. We helpen er nu al 92.000 boeren mee aan betere leefomstandigheden, en dat is pas het begin. ,,Cocoa Life is geen marketingverhaal; het is noodzaak om ons te verzekeren van een goede toevoer van cacao in de toekomst. Ik zit ook steeds vaker om tafel met kritische aandeelhouders die vragen of we wel genoeg aan de mensenrechten in onze productieketen doen.''
Mondeléz is de voormalige snackdivisie van Kraft, de Amerikaanse foodgigant die vorige week een vijandig bod op Unilever deed. Een bedrijf dat bekend staat om keiharde kostenbesparingen, niet bepaald om zijn investeringen in duurzaamheid.
,,Klopt, ook bij ons staan alle budgetten voortdurend onder druk. Het is mijn taak om het bestuur te blijven overtuigen van de lange termijnvisie die voor cacao is vereist. Dat botst weleens. Ik ben trots op wat we hebben bereikt, maar heb de afgelopen jaren heel wat meer grijze haren gekregen. Er is nog veel werk aan de winkel.''
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
VRAAG & ANTWOORD
‘Mag je autorijden met een koptelefoon op?’
‘Ik zie steeds meer mensen met een koptelefoon op achter het stuur van hun auto zitten’, schrijft lezer Hendrik de Groot in de wekelijkse vraag & antwoord-rubriek van onze autoredactie. ‘Ik heb het idee dat deze mensen de geluiden van buitenaf missen en daardoor niet goed kunnen reageren bij noodsituaties. Is dit niet verboden?’ -
De zin en onzin van een digitaal notitieblok
Ze duiken steeds vaker op, digitale notitieblokken: tablets puur om aantekeningen op te maken. Waarom kan dit handiger zijn dan pen en papier? -
met video
Italië moet haast maken met hervormingen vanwege te hoge schuld en te lage groei
Italië moet haast maken met hervormingen vanwege te hoge schuld en te lage groei. De kans bestaat dat anders het geld van het Europese recoveryfonds in de knel komt. -
Vier mensen vallen van klif in Californië: een dode en twee gewonden
In het zuiden van de Amerikaanse staat Californië zijn maandag vier mensen van een klif naar beneden gevallen. Eén man kwam om het leven, twee vrouwen raakten zwaargewond. -
FBI: ‘Moordaanslag op oud-president George W. Bush verijdeld’
De Amerikaanse oud-president George W. Bush is ontsnapt aan een moordaanslag. Het terreurcomplot van een groep Irakezen om de voormalige president te vermoorden als wraak voor de oorlog in Irak werd eerder dit jaar ontdekt.
-
Met video
Dit gebeurde er vannacht: Russen veroveren terrein in de Donbas, noodtoestand Hongarije vanwege oorlog
Het offensief van het Russische leger in de Donbas gaat onverminderd door. Russische troepen zijn vol in de aanval gegaan bij een rivier in het oosten van de Donbas-regio, waarbij ze het Oekraïense stadje Svitlodarsk hebben ingenomen. Ook enkele plaatsen in de omgeving zijn onder Russische controle gekomen. De gouverneur van Donetsk heeft claims van de pro-Russische separatisten bevestigd. -
PREMIUM
De rentes gaan weer omhoog, wat betekent dat voor ons spaargeld?
De tijd van negatieve rentes lijkt voorbij. Wereldwijd moet weer betaald worden voor geleend geld. Wie profiteert daarvan en wie betaalt de rekening? Vier vragen over de stijgende rente. -
Menno Snel geen kandidaat meer voor Europese topbaan: ‘Jammer dat ik het niet geworden ben’
Oud-staatssecretaris van financiën Menno Snel (D66) heeft zich formeel teruggetrokken als kandidaat voor de topfunctie bij het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) in Luxemburg. Dat melden bronnen in Brussel. ,,Jammer dat ik het niet geworden ben”, verklaart Snel.