'Paus luistert, maar kerk blijft antihomo'

Toch is Koster verheugd over het nieuwe geluid uit Rome. 'Er zal geluisterd worden en homoseksuelen zullen niet langer worden gekwetst. Franciscus is een waarachtige paus. In zijn pastorale houding is hij heel anders dan zijn voorgangers, hij wil luisteren, en misschien leidt dat tot een verandering in de leer.'

Koster bestiert de studentenkerk van de Radboud Universiteit in Nijmegen en is pastoor van de daaraan gekoppelde parochie van de Heilige Geest. Hij is actief binnen het Werkverband van Katholieke Homo-Pastores dat in 1980 werd opgericht uit protest tegen de 'kwetsende' woorden over homo's van de behoudende bisschop Gijsen in Roermond. Zo'n zeventig priesters, kloosterlingen en pastors zijn aangesloten bij de katholieke homobeweging.

Nooit vonden homoseksuelen een luisterend oor binnen de kerk. En nu is het de paus zelf die stelt dat de bisschoppen en priesters milder moeten oordelen over samenlevingsvormen buiten het huwelijk en moeten zoeken naar 'positieve elementen in onvolmaakte vormen'. De kerk blijft echter mordicus tegen het homohuwelijk.

Revolutie
Het zijn bijkans revolutionaire woorden binnen de kerk, stellen sommigen. 'Vind ik niet. Zover is het nog lang niet. Laten we hopen dat het hem lukt gezond te blijven om de juiste mensen te benoemen. Er zijn felle anti-krachten.' Alle bisschoppen en kardinalen binnen de kerk, ook in Nederland, zijn benoemd door conservatieve pausen voor hem. En die zullen, vreest Koster, niet zo snel van mening veranderen. 'Er is een heel sterke stroming die het volstrekt met hem oneens is.' De paus stuurde vorig jaar alle kerkprovincies een vragenlijst over gezin en seksualiteit. 'Wij hebben onze antwoorden ook rechtstreeks naar monseigneur Baldiserri, de secretaris-generaal van de bisschoppensynode in Rome, gestuurd, want wij hadden gerede twijfel of onze bisschoppen ons geluid wel zouden laten horen.'

Twijfel
De 63-jarige pastor spreekt zijn woorden zonder twijfel of schroom uit, ook al druist zijn visie in tegen de officiële leer van de Rooms-Katholieke kerk. 'Als twee mannen me vragen of ik ze wil trouwen, dan zal ik ze net zo scherp bevragen als een man en een vrouw. En als ik dan tot de conclusie kom: hier rust Gods zegen op, dan kom ik een gewetensconflict als ik het niet zou doen. Zo zwaar ligt dat voor mij. Als het goed zit tussen twee mensen; als ze elkaar een leven lang trouw willen beloven in goede en slechte tijden, dan zegen ik die relatie. Dat kan ook in een eucharistieviering. Relaties van mannen en relaties van vrouwen kunnen heel goed gezegend worden in de kerk. Ze kunnen hier trouwen, maar het is geen huwelijk. Een huwelijk is iets tussen man en vrouw waaruit kinderen voortkomen. Als wij mensen de zegening van hun relatie zouden weigeren, puur omdat ze homoseksueel zijn, dan zouden onze kerkgangers dat niet accepteren. Maar mijn bisschop is er pertinent op tegen en Rome ook. En toch is er ruimte voor een andere mening. Ze zetten me echt niet buiten.'

Koster ontdekte tijdens zijn studie dat hij zelf homo was. Hij had 'avontuurtjes', maar het ware geluk zat er niet bij. Dat vond hij in het klooster bij de Dominicanen. 'Ik koos voor het broederschap, niet voor een benauwende relatie met één persoon. Veel te benauwend.'

Gek
Bij homo-emanicaptiebeweging COC verklaarden ze hem voor gek dat hij kloosterling werd en later priester. Hoe kún je nu vrijwillig bij een kerk gaan die zo fel anti-homo is. Koster ziet het nog steeds bij jongeren. 'Je bent ermee geboren en als je een sterke verwevenheid met de kerk hebt, dan blijf je. Ook al doet het pijn als je hoort hoe er over homoseksualiteit wordt gesproken. Dat is zo kwetsend en geeft een spanningsveld. Er is veel verdriet, ook katholieke ouders van homoseksuele kinderen lijden er erg onder. Zij zijn gekwetst als hun kind niet welkom is in de kerk.'

Koster is blij dat de kerk nu in ieder geval in gesprek wil, maar verwacht niet dat er over 10 jaar veel is veranderd. 'Maar het goede van de huidige woorden uit Rome is dat ze toegeven dat de standpunten kwetsend zijn.'

Maandag wordt de bisschoppensynode afgesloten. Dan wordt er nog een jaartje in werkgroepen over de nieuwe koers gesproken. Volgend jaar is het nieuwe standpunt van de kerk over gezin en seksualiteit gereed.