De Belgische coronamaatregelen zijn gebaseerd op drie wetten, waaronder de Wet op de Civiele veiligheid uit 2007. Die wet kwam er na een gasramp in de provincie Henegouwen en maakte snel en effectief optreden bij dergelijke drama's voortaan mogelijk. De kortgedingrechter oordeelde nu dat deze wetten niet als basis kunnen dienen voor de ministeriële besluiten waarmee de regering coronamaatregelen uitvaardigt, melden Le Soir en De Standaard.  

Oftewel: de coronamaatregelen zijn illegaal en moeten zo snel mogelijk het juiste juridische fundament krijgen. Het zijn weliswaar spoedmaatregelen zoals bij een ramp, waarvoor de wet uit 2007 is gemaakt, maar ze perken de vrijheid van de Belgen in. Zulke vrijheidsbeperkende maatregelen mogen niet genomen worden via ministeriële besluiten maar hebben een degelijke wettelijke basis nodig , luidt het.

De Belgische regering gaat in beroep tegen het vonnis. Dat heeft minister Annelies Verlinden (Binnenlandse Zaken) in de Kamer aangekondigd. Volgens Verlinden hebben zowel de Raad van State als correctionele en burgerlijke rechtbanken in België eerder geoordeeld dat de huidige wettelijke basis voor de coronamaatregelen wel voldoet.

Ze zei ook dat het vonnis niet betekent dat de Belgen nu moeten stoppen met het naleven van de maatregelen. Er geldt in België, veel langer al dan in Nederland, onder meer een avondklok.

De Liga voor de Mensenrechten in België spande het kort geding enkele weken geleden aan omdat de coronamaatregelen volgens haar gebouwd zijn ‘op juridisch drijfzand’. De onafhankelijke Belgische stichting bestrijdt “onrechtvaardigheden en willekeurige aanslagen op de rechten van het individu of van de gemeenschap.”

België maakte vorige week bekend verder op slot te gaan, omdat het aantal ziekenhuisopnames maar ook de besmettingen met het coronavirus blijven stijgen. De niet-noodzakelijke winkels mogen alleen open op afspraak en de hele grote winkels voor maximaal vijftig mensen tegelijk. 

De niet-medische contactberoepen als kappers moeten ook weer dicht voor voorlopig vier weken. Het aantal personen met wie Belgen buiten hun gezin in de buitenlucht mogen afspreken wordt weer teruggeschroefd van tien naar vier personen. Een aantal coronamaatregelen blijft, zoals de avondklok. Ook niet-noodzakelijke reizen vanuit België blijven tot 19 april verboden.

Er is volgens premier Alexander De Croo gekozen voor een ‘korte pijnperiode, een paaspauze‘ in de hoop het virus terug te dringen.

De Mouvement Réformateur (MR), een verbond van centrum-rechtse politieke partijen in België, is al langer kritisch op het Overlegcomité, de Belgische variant op het OMT. 

,,Deze nieuwe #lockdown is een drieledige mislukking. Het is triest dat de lasten vooral liggen op de Belgen die werken. We hebben objectieve gegevens nodig om met het virus te leren leven. En vooral de vaccinatie moet sneller”, twitterde voorzitter Georges-Louis Bouchez.

De uitspraak van de Brusselse rechtbank doet denken aan het juridische gesteggel omtrent de avondklok in Nederland. De rechtbank in Den Haag kwam tot de conclusie dat de avondklok direct moest worden opgeheven, omdat bij de invoering van de ingrijpende maatregel geen sprake was van bijzondere spoedeisendheid.

Het was een enorme overwinning voor actiegroep Viruswaarheid die de rechtszaak had aangespannen. Het kabinet stond in zijn hemd, maar de euforie was van korte duur. Het gerechtshof oordeelde - anders dan de rechtbank - dat er juridisch niets mis is met het instellen van de avondklok sinds 23 januari.

De toen ruim 33.000 boetes die waren opgelegd voor het overtreden van de avondklok, bleven om die reden van kracht.

Bekijk al onze video's over het coronavirus in deze playlist.