Rusland steeds actiever met cyberaanvallen en nepnieuws

Volgens directeur Onno Eichelsheim zijn er alleen al het afgelopen jaar honderden cyberaanvallen waargenomen. Die worden onder meer gedaan om kennis te stelen bij bedrijven en overheden, maar ook om invloed te krijgen op Westerse besluitvormingprocedures.

Hoe succesvol de digitale aanvallen zijn geweest, kan de MIVD niet zeggen. ,,We weten niet wat we niet weten. Maar we kunnen er wel vanuit dat er informatie is weggehaald. De verdediging tegen cyberaanvallen is nu eenmaal nooit honderd procent waterdicht. Een aanvaller heeft maar één zwakke schakel nodig en heel vaak is dat de mens zelf die onachtzaam is,’’ zegt Eichelsheim.

Zorgwekkend is volgens de geheime dienst dat de Russische krijgsmacht hackers nu formeel heeft ondergebracht in het leger en deel laat uitmaken van militaire operaties. Nederland heeft sinds kort ook zo’n aanvallende eenheid, maar dat staat nog in de kinderschoenen.

Ook in het verspreiden van nepnieuws is Rusland het afgelopen jaar heel sterk geworden. De geheime dienst zag dat onder meer gebeuren bij het onderzoek van het neergeschoten toestel MH17 boven Oekraïne. Rusland probeerde daar onder meer gerenommeerde instituties te destabiliseren door onwaarheden over hen te verspreiden. Ook krijgen NAVO-troepen aan de oostgrens te maken met nepnieuws. Zo verspreidde Rusland het bericht dat een vrouw was verkracht door een dronken Duitse soldaat die daar was gelegerd.

Volgens Eichelsheim heeft Nederland nog geen goed antwoord op de overtuigende leugens en desinformatie die wordt verspreid. ,,Het is niet altijd even makkelijk om boven tafel te krijgen wat een onwaarheid is.’’

Dat Rusland steeds actiever wordt, is volgens Eichelsheim te verklaren omdat de regering in Moskou, maar ook de bevolking, zich omsingeld voelt. Ze willen hun invloedsfeer in de directe regio terug.