‘Tientallen aanslagen’ verijdeld door Britse geheime dienst: ‘31 complotten in vergevorderd stadium’

Dat stelt topman Ken McCallum van veiligheidsdienst MI5 in de aanloop naar de herdenking van de aanslagen van 11 september 2001 in de Verenigde Staten. 

Het ging volgens de veiligheidschef vooral om een dreiging uit islamitische hoek, maar ook rechts-extremisten zouden in toenemende mate aanslagen plannen. Hij benadrukte bij de BBC dat extremisten ook tijdens de coronacrisis niet hebben stilgezeten. ,,Zelfs tijdens de pandemie van de afgelopen twee jaar hebben we zes complotten moeten verstoren die in een vergevorderd stadium waren.”

De directeur-generaal van MI5 verklaart tegenover de BBC dat de val van Afghanistan aan de Taliban waarschijnlijk Britse terroristen heeft ‘aangemoedigd’. Dit zou volgens McCallum een ‘morele boost’ voor extremisten zou kunnen zijn. Het Verenigd Koninkrijk moet volgens hem dan ook ‘waakzaam’ zijn voor een toename van ‘geïnspireerd terrorisme’. Voormalig hoofd van de Britse defensiestaf, generaal Lord Richards, zei dat we dichter bij ‘een nieuwe 9/11’ zijn na de terugtrekking van de Verenigde Staten en de Britten uit Afghanistan.

Hoewel het grotendeels islamitische extremistische complotten waren, was er ook een ‘groeiend aantal’ aanslagen gepland door extreemrechtse terroristen. ,,De terroristische dreiging voor het Verenigd Koningrijk - het spijt me om het te moeten zeggen - is een reëel en blijvend iets.’’ 

De veiligheidsdiensten konden de afgelopen jaren lang niet alle aanslagen tegenhouden. Zo vielen in 2017 22 doden toen een moslimextremist zich opblies na een concert van Ariana Grande in Manchester. Op 4 juni 2017, enkele weken na de aanslag van 22 mei, droeg Ariana Grande het One Love Manchester-benefietconcert op aan de families van de slachtoffers. De politie in Manchester verklaarde destijds dat er 22 doden vielen en 120 gewonden, onder wie veel kinderen.

In datzelfde jaar kwamen acht mensen om het leven toen extremisten bewust voetgangers aanreden op de London Bridge in de hoofdstad en daarna mensen begonnen neer te steken. En ook in 2019 vielen er doden tijdens een steekpartij bij de London Bridge. Een man en een vrouw werden vermoord en drie anderen raakten ernstig gewond. De verdachte, Usman, Khan (28), werd doorgeschoten door de politie. 

Een Brits parlementair onderzoek naar het optreden van MI5 en de politie voorafgaand aan de zelfmoordaanslag bij het concert in 2017, concludeerde juist dat de binnenlandse veiligheidsdienst MI5 ‘steken heeft laten vallen’. Daardoor zouden zelfs ‘mogelijkheden om de aanslag eventueel te voorkomen, verloren zijn gegaan’.

In het rapport is te lezen dat het reisgedrag van Salman Abedi, de dader van de aanslag, onvoldoende is gevolgd. Zo bracht hij een bezoek aan een extremist die op dat moment in de gevangenis zat, zonder dat de politie of MI5 daar iets aan deed. Ook kon Abedi ongezien Groot-Brittannië binnenkomen enkele dagen voor de terreurdaad. 

De Amerikaanse zangeres zelf raakte niet gewond bij de aanslag, maar kampte daarna met een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Twee weken na de zelfmoordaanslag gaf ze het benefietconcert One Love Manchester en ook haar single No Tears Left To Cry verwijst naar de aanslag.

Kunnen we terroristische aanslagen voorspellen?