Top sneuvelt op
Noord-Koreaans 'Libië-trauma', maar deur blijft op kiertje

Het zou de laatste, ouderwets Noord-Koreaanse, scheldpartij aan het adres van de Amerikaanse vicepresident Mike Pence zijn geweest die voor Donald Trump de deur dicht deed. Bijna dan, want de Amerikaanse president liet vandaag in een toelichting op zijn brief om de geplande top met Noord-Korea alsnog te annuleren, toch ook weer een heel, heel klein kiertje open.

Misschien kon zijn ontmoeting met Kim Jong-un toch doorgaan, op een later tijdstip. Of, heel onwaarschijnlijk - maar door Trump niet uitgesloten - misschien zelfs nog op 12 juni. In Singapore. Het zou allemaal afhangen van hoe opponent Kim Jong-un nu zou reageren.

Die zei, uit monde van vice-minister van Buitenlandse Zaken Kim Kye Gwan, nog altijd bereid te zijn tot een ontmoeting met de VS om waar mogelijk de problemen uit te praten. ,,We hadden veel respect voor de inspanningen van president Trump, die anders dan al zijn voorgangers, een historische top tussen Noord-Korea en de VS heeft proberen te bewerkstelligen", zei de vice-minister in een verklaring die vrijdag naar buiten werd gebracht door het staatspersbureau van het land. ,,We laten nogmaals aan de VS weten dat we openstaan om problemen op elke mogelijke manier op te lossen."

In de brief aan Kim Jong-un, die vrijgegeven werd door het Witte Huis, liet Trump weten dat de ‘grote woede en openlijke vijandigheid’ die Noord-Korea getoond had in zijn meest recente statements niet door de beugel konden.

Dat gold specifiek de jongste belediging, aan het adres van Pence. De Noord-Koreaanse staatsmedia noemden de Amerikaanse vicepresident ‘onwetend en dom’. Daar ging wat aan vooraf wat – door geschiedschrijvers - waarschijnlijk niet als het meest briljante interview van Pence zal worden beoordeeld. Op de televisiezender Fox News had de vice-president gisteren gezegd dat ‘Noord-Korea hetzelfde lot wachtte als Libië als Kim Jong-un geen akkoord sloot’.

Pence had kunnen weten dat die laatste vergelijking de Noord-Koreanen op de kast zou jagen. De laatste maanden hebben hoge Noord-Koreaanse ambtenaren namelijk in gesprekken met buitenlandse diplomaten en journalisten herhaaldelijk benadrukt dat het ‘Libische model’ absoluut geen optie was.

Want in de Noord-Koreaanse beleving kwam de Libische leider kolonel Gaddaffi destijds bedrogen uit toen hij in 2004 zijn nucleaire plannen opgaf en zijn chemische wapens inleverde. Hij verspeelde daarmee troefkaarten die nodig zijn om echt tegendruk te kunnen geven. Een paar jaar later was er staatsgreep, werd Gaddaffi vermoord en verviel Libië in de chaos die het land nog steeds teistert. Of te wel: wie met Libië aankomt, wat Pence al dan niet bewust deed, houdt de Noord-Koreanen het ultieme schrikbeeld voor.

Toen Pence in de uitzending werd gevraagd of zijn vergelijking door Noord-Korea begrepen zou kunnen worden als dreigement antwoordde hij: “Nou, ik zie het meer als een feit”. De uitspraken van Pence sloten aan op vergelijkbare teksten over Libië van Trumps nieuwe veiligheidsadviseur, de omstreden 'havik' John Bolton. 

‘Onwetend en dom’, luidde de repliek uit Pyongyang waarmee het schelden weer aan de orde van de dag was. Trump hield zich deze keer in. Hij waarschuwde Noord-Korea wel nog eens dat de Verenigde Staten dankzij zijn miljardeninvesteringen militair sterker waren dan ooit en dat zijn generaals klaar stonden voor het geval Kim 'onbezonnen acties’ in gedachte had. Niettemin hield hij de deur open. “We waarderen de tijd, het geduld en de moeite die jullie in de onderhandelingen en de discussies rond de opkomende top hebben gestopt. Ik had het gevoel dat er een mooie dialoog werd opgebouwd tussen jou en mij, en dat is de enige dialoog die er toe doet. Ik kijk er erg naar uit om je ooit te mogen ontmoeten.” Hij bedankte Kim Jong-un nog voor de drie vrijgelaten Amerikaans-Koreaanse gijzelaars. Dat was een mooi gebaar dat erg gewaardeerd werd.