Trump verklaart oorlog aan Mexicaanse drugskartels

Op de voor hem zo typerende wijze kondigde Trump zijn ingrijpende plannen nogal onverwacht aan, in een gesprek met de bevriende rechtse radiomaker Bill O’Reilly (ex-FOX News). Die laatste deed hem de suggestie de drugskartels te bestoken met drones, net als bij terreurorganisaties. Trump antwoordde dat hij al drie maanden over de strijd tegen de kartels nadacht. ,,We verliezen elk jaar 100.000 mensen door wat er in Mexico gebeurt en daar vandaan komt”, aldus de president die die aantallen verder niet uitwerkte. De kartels hadden onnoemelijk veel geld door drugs en mensensmokkel, wist hij.

Trump wilde niet zeggen of hij ook daadwerkelijk militair ingrijpen bij de buren overwoog. Hij vertelde en passant dat hij de Mexicaanse president Andres Manual Lopez Obrador had aangeboden Amerikaanse troepen te sturen ‘om de boel schoon te vegen’. Dat aanbod was beleefd afgeslagen.

In de Verenigde Staten is de laatste weken veel te doen over de drugskartels nadat een groep Mormoonse Amerikanen in een hinderlaag liep in de staat Sonora. Zes kinderen en drie vrouwen werden vermoord. Tienduizenden Mexicanen zijn de laatste jaren vermoord door de drugsmilities.

Trump wil nu dus de oorlog verklaren aan beruchte kartels. Als die legaal de status van terreurorganisatie krijgen, heeft dat zeker gevolgen. De Amerikanen zouden kunnen besluiten droneaanvallen uit te voeren boven Mexicaans grondgebied. Leiders kunnen worden geliquideerd zoals ook gebeurt met moslimterroristen in Afghanistan. Er kan ook makkelijker beslag worden gelegd op investeringen van de kartels in de Verenigde Staten.

Trumps woorden vielen slecht in Mexico waar minister van Buitenlandse Zaken Marcelo Ebrard meteen liet weten dat zijn land nooit zal accepteren dat de Mexicaanse soevereiniteit wordt aangetast door Amerikaanse inmenging. Mexico ging zelf voorop in de strijd tegen de georganiseerde drugsmisdaad. Samenwerking met de Amerikanen was daarvoor van belang. Onze problemen gaan worden opgelost door Mexico zelf, het land wil geen militaire inmenging van buiten, aldus Ebrard.

De vraag is of Mexico het geweld van de kartels, die beschikken over zwaar militair materieel, wel kan weerstaan. Deze week alleen al werden 13 politiemensen vermoord in de staat Michoacán. In oktober namen honderden bendeleden van het Sinaloakartel de stad Culiacán min of meer over en dwongen ze de lokale autoriteiten een gevangen drugsbaron, Ovidio Guzman, vrij te laten. Hij is een zoon van de beruchte kartelbaas Joaquin Guzman.

De Mexicaanse drugsoorlog duurt inmiddels al veertig jaar. Er zijn tal van boeken over geschreven en films gemaakt over hoezeer de criminelen macht hebben gekocht in staatsorganisaties. Naar schatting zijn minstens 3200 politieagenten en militairen vermoord. Het aantal burgerslachtoffers wordt geschat op 35.000.

De kartels verdienen goud met de drugssmokkel naar de Verenigde Staten en Europa. Ze groeien door het omkopen van politici, rechters en politiemensen. Meest bekend is het Sinaloa Kartel, opgericht in de jaren 80 en belangrijkste leverancier van cocaïne, heroïne en softdrugs voor de Amerikaanse markt.
De dit jaar eindelijk in Amerika veroordeelde Joaquin Guzman (Él Chapo) was de grote baas en daarmee een van de rijkste mensen ter wereld. Onder Guzman vocht het Sinolakartel complete oorlogen uit tegen rivaliserende bendes. Het Jaliscokartel is een extreem agressieve organisatie en beschikt bijvoorbeeld over luchtafweerraketten waarmee ook een legerhelikopter werd neergehaald. Jalisco beheerst de exportmarkt van synthetische drugs. De leider is Ruben Oseguera, nota bene een voormalig politieman. Op zijn hoofd staat een beloning van 9 miljoen euro. Jalisco heeft een vermogen opgebouwd van ruim 18 miljard euro.

Daarnaast is het Tamaulipas- of Golfkartel sinds mensenheugenis actief langs de Amerikaanse grens. Dit kartel heeft commando’s geworven in het Mexicaanse leger en werkt samen met Columbiaanse drugsbendes. Leider Osiel Cardenas zit een lange gevangenisstraf uit in de Verenigde Staten.

De laatste grote organisatie heet Los Zetas Cartel en heeft ook veel corrupte ex-militairen uit het Mexicaanse leger in de gelederen. De Zetas doen in drugs, prostitutie en wapenhandel. De bendeleden zijn berucht om hun wreedheid. Ze martelen, verminken en onthoofden hun slachtoffers.