‘Uitgezette Nederlandse correspondent hielp haar verdachte ex aan valse papieren’

Boersma werd donderdag door Turkije uitgezet en is door het Openbaar Ministerie (OM) aangemerkt als verdachte in een lopend strafrechtelijk onderzoek naar terrorisme. Boersma gaf zelf aan dat haar uitzetting mogelijk is gerelateerd aan het feit dat zij tot zomer 2015 een relatie had met een Syrische man.

De ex werd dit najaar aangehouden omdat de Nederlandse justitie hem ervan verdenkt lid te zijn geweest de Syrische terreurorganisatie Jabhat al-Nusra. Het onderzoek daarnaar loopt nog. Boersma had tot de zomer van 2015 een relatie met de man, zij woonde toen nog in Nederland en werkte niet voor het FD. Het gaat om de Syrische vluchteling die door andere Syriërs als mogelijk lid van een terreurgroep werd herkend tijdens een bijeenkomst in het Amsterdamse debatcentrum De Balie.

Boersma werd vanmorgen onverwachts Turkije uitgezet. In eerste instantie werd gedacht dat dat was vanwege haar journalistieke activiteiten, maar de Turkse autoriteiten maakten al snel bekend dat ze banden had met de terroristische organisatie Jabhat al-Nusra. Die informatie heeft Turkije gekregen van de Nederlandse politie, aldus Fahrettin Altun, de communicatiedirecteur van president Erdogan. ,,Tot mijn spijt moet ik u meedelen dat Johanna Cornelia Boersma, freelance verslaggever van Het Financiële Dagblad, deze ochtend is uitgezet’’, aldus zijn verklaring. ,,Wees gerust dat de deportatie van mevrouw Boersma op geen enkele manier verband hield met haar journalistieke activiteiten tijdens haar verblijf in Turkije.’’

Het Openbaar Ministerie (OM) laat weten dat er inderdaad informatie aan Turkije is verstrekt in het kader van een strafrechtelijk onderzoek naar terrorisme, dat op dit moment nog loopt. Daarin zijn meerdere verdachten. Boersma is ook een verdachte in het onderzoek, maar de verdenking tegen haar betreft geen terroristisch misdrijf, aldus het OM. Waar ze dan wel van verdacht wordt, wil justitie niet zeggen.

Tot dusver weten ook Boersma zelf en FD-hoofdredacteur Jan Bonjer niet waarvan ze verdacht wordt, aldus Bonjer in gesprek met deze redactie. In de verklaring online staat dat pas bij aankomst vanmorgen op Schiphol duidelijk werd dat ze gesignaleerd stond bij de Marechaussee. De krant eist dan ook duidelijkheid van het ministerie. Hoofdredacteur Bonjer wist niet van de (voormalige) relatie van Boersma met de Syriër, zegt hij tegen deze site. ,,We dachten sowieso de hele ochtend dat het om een uitzetting door Turkije ging, pas vanaf het middaguur bleek dat Nederland daar ook een rol in speelde.” Boersma is volgens Bonjer ‘zeer vermoeid, maar in goede gezondheid'. 

Het OM wil niets zeggen over de nationaliteit van de andere verdachten in het onderzoek.  ,,We hebben recent enkele vragen aan Turkije gesteld en daarbij ook informatie gedeeld’’, aldus de woordvoerder. Volgens Turkije gingen die vragen over de reisbewegingen van Boersma in en uit Turkije.

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken spreekt van een ‘veiligheidskwestie’. Ingewijden houden er rekening mee dat Turkije heeft gehandeld volgens de geldende protocollen in dat land. Volgens een woordvoerster van het landelijk parket is Boersma niet op verzoek van Nederland uitgezet of uitgeleverd.

Die jihadistische groepering Jabhat al-Nusra, die tegenwoordig anders heet, wordt doorgaans gelinkt aan terreurgroep al-Qaeda. Meerdere Nederlandse Syriëgangers hebben zich de afgelopen jaren bij die groep aangesloten. Jabhat al-Nusra staat inmiddels bekend als Hayat Tahrir al-Sham en komt in Syrië geregeld in conflict met pro-Turkse strijdgroepen in de regio Afrin. Boersma was in september nog in die regio.

‘We hebben gehandeld op basis van inlichtingen uit Nederland en hebben voorzorgsmaatregelen genomen. Als een geloofwaardige buitenlandse overheidsinstantie je vertelt dat een van zijn burgers banden heeft met terrorisme, dan neem je geen risico’s’, zo voegt Altun er op Twitter aan toe.

Hoofdredacteur Jan Bonjer van Het Financieele Dagblad is ‘diep geschokt’ over de uitzetting. ,,Ans deed haar werk verstandig en verantwoord. Deze maatregel is een flagrante schending van de persvrijheid. Het is buitengewoon triest dat journalisten in Turkije niet ongestoord hun werk kunnen doen.’’

D66 en CDA hebben vanmorgen - nog voordat  bekend werd dat Boersma verdachte is in een terreuronderzoek -  Kamervragen ingediend over de kwestie. De regeringspartijen menen dat het ‘onacceptabel’ is dat ‘Turkije zonder enige aanleiding journalisten, verdedigers van het vrije woord, uitzet’. Ze vragen Blok of hij de Turkse ambassadeur wil ontbieden en zijn Turkse ambtsgenoot wil aanspreken.

Ook ChristenUnie-voorman Gert-Jan Segers roept op te stoppen met de onderhandelingen over een Turks EU-lidmaatschap. ,,Turkije zinkt steeds dieper’’, aldus Segers. 

Nadat bekend werd dat Boersma niet werd uitgezet vanwege journalistieke overwegingen, dienden de partijen nieuwe vragen in, waarin ze Blok vragen om opheldering.