'Vrienden' met VS of niet, Noord-Korea verbetert kernreactor

Dat blijkt uit een analyse van 38 North, een invloedrijke Amerikaanse denktank die Noord-Korea scherp in de gaten houdt.

Op de foto's is te zien dat er aanpassingen zijn gedaan aan de plutoniumproducerende reactor van Yongbyon en een aantal ondersteunende werkplaatsen. Het zijn, schrijft 38 North, 'upgrades' die al gepland stonden, lang voor de ontmoeting tussen de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un en de Amerikaanse president Donald Trump begin juni.

In de analyse staat weliswaar dat de verbeteringen aan het atoomcentrum geen relatie hebben met Noord-Korea's belofte om te stoppen met kernproeven, maar dat Pyongyang nu doorgaat met groot onderhoud van de nucleaire fabriek is zorgelijk. Dat Kim Yong-un zijn schaarse financiële middelen daarvoor inzet, laat zien dat er van denuclearisatie voorlopig geen sprake is.

Dat staat in schril contract met Trumps verklaring onlangs dat er vanuit Noord-Korea niet langer een nucleaire dreiging is. ,,Hij heeft gewoon gelogen. Het heeft het uit zijn duim gezogen'', concludeert Remco Breuker, Koreadeskundige van de Universiteit van Leiden. Hij is niet verbaasd dat Pyongyang ongestoord door lijkt te gaan met het kernwapenprogramma, de 'verbeterde verhouding' met de VS ten spijt. ,,Noord-Korea heeft nooit gezegd dat ze reactoren gaan ontmantelen.''

Ook Amerikaanse deskundigen zijn zeer kritisch, maar de minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, verdedigt Trumps eerdere uitspraken. ,,Er is minder dreiging.'' 

Amerikaanse deskundigen zeggen tegen CNN dat Noord-Korea het kernwapenprogramma niet stillegt, zolang er nog geen duidelijke overeenkomst ligt met de Verenigde Staten. Breuker is weinig hoopvol dat zo'n deal er komt. ,,Ik verwacht dat dát pas gebeurt op dezelfde dag dat varkens gaan vliegen. Noord-Korea heeft er namelijk niets mee te winnen. En in de tussentijd heeft China al sancties verlicht, gaat Amerika dat op korte termijn doen en voelt Kim Jong-un zich geaccepteerd als staatsman. Het enige dat ik me kan voorstellen, is dat hij de langeafstandsraketten ontmantelt als blijk van goede wil.''

Het is, hoe dan ook, een zorgelijke ontwikkeling, zegt Breuker. ,,Niet dat we nu bang moeten zijn om morgen een Koreaanse raket in onze achtertuin te vinden, maar het kan wel uit de hand lopen op het Koreaanse schiereiland. Er kan ook een nucleair ongeluk gebeuren, dat gebeurt de besten, waarbij buurlanden actie zullen ondernemen omdat ze bang zijn voor straling. Dan krijg je een oorlog die niemand wil.''