Wat je moet weten over de Turkse inval in Syrië

1) Wat is er precies aan de hand?
Er werd al tijden over gespeculeerd, maar gistermiddag gebeurde het dan echt: het Turkse leger trok de grens over, Noordoost-Syrië in. De Turken krijgen daarbij hulp van een aantal Arabische milities, die Turkije eerder bijstonden bij een inval in Noordwest-Syrië. Verslaggevers op de grond melden bombardementen bij de grensplaats Ras al Ayn. Het gebied wat de Turken binnentrekken is Syrisch grondgebied, maar in handen van Koerdische milities, verenigd in de SDF (de Syrische Democratische Strijdkrachten).

2) Waarom doet Erdogan dit?
President Erdogan zegt dat zijn troepen Syrië ingaan om een veilig gebied in te stellen waar Syrische  vluchtelingen, die nu nog in Turkije verblijven, naar terug kunnen keren. En, waarschijnlijk belangrijker voor de president, ‘Operation Peace Spring’ is volgens hem gericht tegen ‘terroristen van de PKK/YPG en IS in Noord-Syrië. ,,We willen voorkomen dat er een terreur-corridor ontstaat langs onze zuidelijke grens'. De YPG maakt onderdeel uit van de SDF. Volgens Erdogan zijn er nauwe banden tussen de Syrische Koerden van de YPG en de Turkse Koerden van PKK. Die PKK staat ook op de Europese terreurlijst, hun leider Ocalan zit een levenslange celstraf uit. 

3) Wat is de rol van Donald Trump?
Tot begin deze week waren er Amerikaanse militairen aanwezig in het grensgebied van Turkije en Noordoost-Syrië. De VS was een bondgenoot van de SDF en de Syrische Koerden. Samen vochten ze jarenlang tegen IS, onder meer in de slag om Raqqa, en lieten ze het kalifaat vallen. Door de Amerikaanse aanwezigheid kon Turkije de Koerden niet aanvallen, de twee landen zijn immers NAVO-partners. Trump besloot na een telefoontje met Erdogan zijn troepen terug te trekken: ‘de Koerden hebben veel geld en materiële steun van ons gehad, maar het is tijd dat Amerika stopt met lokale stammenoorlogen'. Twee dagen later viel Turkije binnen.

4)  Wat zijn de gevolgen van de inval?
Dat de relatieve rust in het gebied is verdwenen. De Koerden zijn des duivels, voelen zich in de steek gelaten door de Amerikanen. Ze hebben aangekondigd tegen de Turkse troepen te zullen vechten. Dat houdt waarschijnlijk ook in dat hun strijd tegen de restanten van IS minder zal worden. Het kan ook inhouden dat er minder toezicht komt op de tienduizenden (Europese) IS-strijders en - gezinnen die nu vast zitten in Koerdische cellen en detentiekampen. De vrees is dat zij op grote schaal zullen ontsnappen en zich weer bij nog aanwezige IS-cellen zullen voegen. Trump wil dat de Turken ook de verantwoordelijkheid voor de IS-gevangenen overneemt van de Koerden. Erdogan heeft zich daar nog niet over uitgelaten.