Tien jaar geleden: de wereld op zijn kop in het Italiaanse voetbal

Met het kampioenschap op het tweede niveau sloot Juventus een zwarte bladzijde uit de clubgeschiedenis. Een jaar eerder werd het Italiaanse voetbal opgeschrikt door het Calciopoli-schandaal. Juventus-voorzitter Luciano Moggi bleek de spil in een omkoopschandaal van buitenaardse proporties. Jarenlang bleken uitslagen gemanipuleerd en landstitels ‘gekocht’.

Napoli doolde op dat moment al jaren in de krochten van het Italiaanse voetbal. De roemruchte club werd in 2004 zelfs failliet verklaard.

Hoe kon het zo ver komen?

Een reeks onderzoeken in 2004 naar de Napolitaanse maffia, de Camorra, leidde ruim tien jaar geleden naar het grootste schandaal uit het Italiaanse voetbal. Nadat justitie de telefoon van Juventus-capo Luciano Moggi aftapte viel het goksyndicaat eindelijk door de mand. De bestuurder verdween achter de tralies, Juventus verloor zijn titel en werd bestraft met degradatie.

Dragende spelers als Fabio Cannavaro en Gianluca Zambrotta hadden weinig trek in ‘Frosinone uit’ en verlieten Juventus voor woekerprijzen. Clubiconen als Alessandro Del Piero, Gianluigi Buffon en Pavel Nedved - tegenwoordig sportief directeur en vicevoorzitter - bleven de gevallen Oude Dame echter trouw. ,,Een echte heer blijft ook in slechte tijden bij zijn dame”, sprak Del Piero na het vonnis met gevoel voor drama. De aanvoerder schoot zijn Juve een jaar later terug naar het hoogste niveau.

Voetbalminnend Italië ging rondom het uitkomen van Calciopoli door een achtbaan van emoties. Niet lang na het bekend worden van het schandaal legde de nationale ploeg in Duitsland verrassend beslag op de wereldtitel. Met een ijzersterk team zonder uitgesproken sterren werd in de finale Frankrijk geklopt.

,,Zonder het schandaal zouden we de wereldtitel nooit gewonnen hebben,” zei Gennaro Gattuso jaren na het winnen van het WK. Volgens de voormalig middenvelder van AC Milan, dat ook betrokken was bij het omkoopschandaal, gaf het Calciopoli de Italianen een ongekende drive voor eerherstel. In zijn trots gekrenkt, Italië tegen de wereld.

In het kielzog van Juventus keerde Napoli in mei 2007 na een afwezigheid van zes jaar terug op het hoogste niveau. De club, die nu niet meer weg te denken is uit de top-3 van de Serie A, moest van heel ver komen.

Na het tijdperk-Maradona ging het vanaf 1991 al bergafwaarts met Napoli. Grote spelers verlieten de financieel noodlijdende club en sportief ging het elk jaar een beetje minder. In 1998 degradeerde de club voor het eerst na slechts twee competitieduels te hebben gewonnen – nog steeds een diepterecord.

Mismanagement en corruptie leidden de club aan het begin van deze eeuw definitief naar de ondergang. Duizenden woedende fans verzamelden zich bij de rechtbank in Napels, waar op 2 augustus 2004 het faillissement van AS Napoli werd uitgesproken. De club werd door filmmaker Aurelio De Laurentiis opnieuw opgericht en maakte zijn rentree het seizoen erop in de Serie C1. Bij het openingsduel tegen Avellino trok de club ruim 50 duizend fans, veel meer dan de meeste clubs op het hoogste niveau.

Onder leiding van de bezielende De Laurentiis werkte Società Sportiva Calcio (SCC) Napoli in de luwte aan zijn herstel. De revival leidde in drie jaar later tot een langverwachte terugkeer in de Serie A. Achter kampioen Juventus en voor Genoa, nog zo’n roemruchte Italiaanse club.

Wanbeleid, corruptie en omkoping zetten Juventus en Napoli begin deze eeuw op het randje van de afgrond. Tien jaar later zijn de machtsverhoudingen hersteld. De Oude Dame vierde zijn zesde landstitel op rij en maakt zich op voor het toetje van het seizoen, de Champions League-finale van volgende week zaterdag. Napoli strijdt om plek twee.

Of de Italianen hun lesje hebben geleerd blijft de vraag. De afgelopen jaren kleefden er meermaals verdenkingen van omkoping en bedrog aan de Italiaanse voetbalwereld, van de lagere divisies tot aan de Azzurri. Maar voorlopig schijnt in Turijn en Napels de zon.