Waarom is dat conflict 2700 kilometer ver weg ook voor ons van belang?

De meeste Nederlanders zouden het gebied misschien niet eens kennen als niet van daaruit vlucht MH17 was neergehaald. Dus waarom is een conflict 2700 kilometer ver weg eigenlijk van belang voor ons? Geen gekke vraag. Er is dat Russische gas natuurlijk, een kwart van ons gebruik. Levering kan in gevaar lopen door een beslissing van Poetin, maar ook door gebeurtenissen op de grond: de belangrijkste pijpleiding loopt door Oekraïne. Een kwart van onze olieproducten komt uit Rusland, 30 procent van onze kolen. Oekraïne en Rusland samen leveren 30 procent van de wereldwijde graanexport. Als de levering daarvan door wapengekletter wordt verstoord, gaan wij dat zeker merken.

Een tweede reden waarom het conflict voor ons belangrijk is: het is een schending van de internationale rechtsorde. Dat klinkt abstract, maar het komt er op neer dat landen elkaars grenzen respecteren, hun afspraken nakomen en hun conflicten beslechten via overleg, arbitrage of een gang naar de rechter. Niet door tanks te sturen. Die orde is essentieel voor een klein land als Nederland, dat geen tanks heeft. Een klein land kan alleen een grote handelsnatie zijn zolang het recht geldt, en niet het recht van de sterkte. In 1996 heeft Oekraïne zijn kernwapens overgedragen, op voorwaarde dat haar soevereiniteit zou worden gerespecteerd. Je kunt je voorstellen hoe ze in Noord-Korea of Pakistan naar dit conflict kijken: geef nooit je kernwapens op! Of in Beijing: als Poetin hiermee wegkomt, kan China dan Taiwan terugnemen? Spanje Gibraltar? En Duitsland de Dollard? (Nederland en Duitsland hebben daar een nooit opgelost meningsverschil over.)

Tenslotte kan een conflict ook letterlijk naar ons komen. Het zal wel niet, maar Sarajevo was in 1914 ook ver weg. Nazi-Duitsland begon de Tweede Wereldoorlog nadat het eerder het Rijnland (1936), Sudetenland (1938) en Oostenrijk (ook 1938) had ingelijfd. De gebeurtenissen van dezer dagen mogen ons best wat dieper aan het denken zetten. Want wie verdedigt Nederland eigenlijk als Amerika daar op een dag geen zin meer in heeft? Trump voelde zich al meer thuis bij Poetin dan bij Merkel. En oorlog blijft alleen onwaarschijnlijk als de prijs van een aanval te hoog is.