'Lichtgas vergiftigde Vincent van Gogh'
Door giftige stoffen in lichtgas, zoals dat eind 19e eeuw werd gebruikt, is Vincent van Gogh aan wanen gaan lijden en heeft hij zichzelf uiteindelijk omgebracht. Dat stelt René van Slooten, chemisch technoloog.
Delen per e-mail
Van Slooten (1944) kreeg onlangs te horen dat Van Gogh in zijn woon- en werkplek in het Franse Arles gasverlichting liet aanleggen, zodat hij ook 's avonds en 's nachts kon doorwerken. Bij dat lichtgas kwam echter niet alleen koolmonoxide vrij, maar ook zware metalen, zoals kwik en lood, aldus de historicus.
Die giftige cocktail veroorzaakte allerhande kwalen, van flauwvallen tot opvliegendheid, van depressies tot en met de drang tot zelfdoding. Het was een bekende 'ziekte' in de tijd dat lichtgas werd gebruikt, vooral in de betere kringen die zich dat konden veroorloven.
"Er waren zo veel gevallen, dat er zelfs speciale ziekenhuizen voor werden ingericht, zoals het Hopital Salpetrière in Parijs. Het had op een bepaald moment veel weg van een epidemie", aldus Van Slooten. "Probleem was dat men de ziekte wel onderkende, maar geen remedie wist."
Door de invoering van elektrisch licht verdween de ziekte aan het begin van de 20ste eeuw binnen enkele jaren, zo stelt de onderzoeker.
Buitenlucht
In een lage concentratie veroorzaakte lichtgas niet veel schade, stelt Van Slooten. Zeker niet als je ook flink wat in de buitenlucht verbleef en zo frisse lucht inademde. "Maar de laatste jaren van zijn leven heeft Van Gogh dat nu juist níet gedaan. Hij zat vaak binnen, in zijn woning, in een ziekenhuis of in café's. Daar werd óók lichtgas gebruikt. Dat heeft allemaal niet geholpen." Volgens Van Slooten veroorzaakt vergiftiging door lichtgas onder meer waanvoorstellingen, psychotische aanvallen, hysterie en leidt de vergiftiging uiteindelijk nogal eens tot zelfdoding.
"Daarbij komt dat Van Gogh in die laatste jaren sowieso niet heel erg sterk was - in meerdere opzichten - en dan werkt een dergelijke vergiftiging nóg sterker en sneller door."
Van Slooten geldt als een internationaal erkend specialist van het leven en werk van de Amerikaanse schrijver Edgar Allan Poe. "Van hem is definitief vastgesteld - onder meer door onderzoek van zijn haren - dat hij en zijn echtgenote Virginia waren vergiftigd door lichtgas, opgelopen in de jaren die zij in New York leefden. Hun symptonen en kenmerken lijken opvallend veel op wat Van Gogh mankeerde in de laatste periode van zijn leven."
Boven tafel
Neuroloog Piet Voskuil heeft jarenlang studie verricht naar de ziekteverschijnselen van Van Gogh. Hij noemt de theorie van Van Slooten 'lastig hard te maken'. "Het kan kloppen, maar het is erg moeilijk dat boven tafel te krijgen."
Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) geeft desgevraagd te kennen niet over informatie te beschikken over lichtgas en de mogelijke gevolgen daarvan voor de volksgezondheid.
Dat zegt ook de Faculteit Scheikunde van de Universiteit Utrecht.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Kabinet hoopt dat vanaf 1 juli evenementen weer kunnen, Pinkpop onzeker
Het kabinet hoopt dat vanaf 1 juli weer grote festivals en andere evenementen met veel publiek weer door kunnen gaan. Wel met een slag om de arm. De sector verkeert in zwaar weer omdat grote evenementen sinds maart vorig jaar niet meer mogen worden gehouden. De organisatie achter Pinkpop heeft al laten weten dat zij de kans klein acht dat het muziekfestival dit jaar doorgaat. -
Schilderij prins Bernhard onder de hamer
Een schilderij van prins Bernhard wordt later deze maand via de website Kunstveiling.nl geveild. Dat maakte het onlineveilingplatform vandaag bekend. -
Breng foto's van je (over)grootouders tot leven met deze nieuwe techniek
Kijk jij wel eens naar foto's van je (over)grootouders en vraag je je daarbij af hoe ze in het echt bewogen en lachten? Met een nieuwe functie van MyHeritage, een stamboomservice uit het Verenigd Koninkrijk, is dat nu mogelijkheid geworden. Op die manier kun je je voorouders zien als nooit tevoren. -
update
Hugo de Jonge kritisch op proefvoorstelling Guido Weijers: ‘Kunnen nu geen conclusies trekken’
Na de proefvoorstelling van Guido Weijers vorige maand heeft circa een op de vijf bezoekers zich na afloop niet op corona laten testen. Coronaminister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) noemt het voor de ‘effectiviteit van dit FieldLab-evenement’ niet goed dat een flinke groep niet testte. Hierdoor zijn de conclusies van de proef niet zeker te trekken, vindt de minister. -
Koken & eten
In deze kibbeling van Albert Heijn zit geen flinter vis (wel rijst en mais)
Het aanbod aan visvervangers op de markt is nog klein. Er is zalm van soja en visvrije tonijn, maar vergeleken bij vleesvervangers blijft het aanbod nog ver achter. Albert Heijn maakt vandaag bekend kibbeling te gaan verkopen zonder vis.
-
Duitse rechter wijst aanklacht van Tina Turner over lookalike af
De rechtbank van Keulen heeft de aanklacht van Tina Turner donderdag afgewezen. Dat meldt persbureau DPA. De zangeres had een rechtszaak aangespannen tegen een Duitse concertpromotor die een affiche gebruikte voor de show Simply The Best - Die Tina Turner Story met daarop een dubbelganger. -
PREMIUMsbs6
Negen zaterdagen lang topcabaret op tv in de avond: een lach en een traan
De Vara had vroeger het alleenrecht op de betere cabaretvoorstellingen, maar dat is nu wel anders. SBS brengt negen zaterdagen lang topcabaret, dat de kijkers ook nog eens weten te vinden. Brigitte Kaandorp trok vorig weekeinde ruim een miljoen kijkers. ,,Eindelijk weer eens lachen, al het gezeik over corona hebben de mensen nu wel gehoord en gezien”, zegt Lenette van Dongen. -
De showrooms zijn weer open, maar ‘Proefrit aan huis is een blijvertje’
Hoewel het weer is toegestaan om fysiek autoshowrooms te bezoeken – zij het beperkt en op afspraak – zal een proefrit aan huis populair blijven. Dat verwacht autozoekwebsite AutoTrack.nl naar aanleiding van een onderzoek onder autokopers. ‘Corona was de aanleiding voor dit idee, maar steeds meer mensen kiezen voor service en gemak van een proefrit op locatie.’