Uur sporten voor les: Beweeg-vmbo gouden greep

Het succes van het eerste jaar beweeg-vmbo overtreft ieders stoutste verwachting. De school die jarenlang kampte met dalende leerlingenaantallen moest dit jaar plotseling kinderen wégsturen na loting.

Leerlingen blijken massaal gecharmeerd van het bewegend-lerenconcept. Opmerkelijk, in een tijd waarin kinderen liever urenlang achter hun computer zitten dan buiten spelen. Het is namelijk behoorlijk aanpoten op het beweeg-vmbo. Elke dag begint met een uur mountainbiken, zwemmen of gewichtheffen. Om vervolgens bezweet de schoolboeken in te duiken. Halverwege de dag krijgen leerlingen ook nog een halfuur bewegend leren. Ze maken dan bijvoorbeeld sommen, terwijl ze een balletje overgooien.

Pittig
Het is een pittig programma, vindt zelfs gymleraar Mike Peters. Daarom is hij ook verbaasd over het lage aantal uitvallers. ,,Ik had verwacht dat ze het sporten wel zat zouden worden. Of dat ze blessures zouden krijgen. Maar het is me in alles meegevallen. Sterker nog, laatst konden niet alle sportvelden gebruikt worden door een konijnenplaag en mocht een deel van de leerlingen de sportles skippen. Ik verwachtte dat de helft weg zou gaan, maar iedereen wilde blijven. Ze zijn er nog niet moe van.''

De resultaten van afgelopen schooljaar sterken hem in de overtuiging dat de school het gouden ei heeft ontdekt. De eerstejaars boekten enorme vooruitgang in hun conditie, ze zijn sterker en leniger dan in het begin. Bovendien wordt er minder gepest en is het rustiger tijdens de lessen dan voorheen. En hoewel er over de leerprestaties nog geen harde conclusies kunnen worden getrokken, lijken ook die positief te zijn beïnvloed. Vrijwel alle 140 leerlingen zijn over naar de volgende klas. Dat was eerdere jaren wel anders. Ook docenten zijn vrolijker en gemotiveerder. ,,De positieve media-aandacht, de nieuwe vibe in de school, ze zorgen ervoor dat iedereen op en top wil presteren'', zegt Peters.

Hij was degene die het beweeg-vmbo introduceerde op het Stanislas. Het idee was uit nood geboren, geeft hij toe. De vmbo-school had al jaren moeite voldoende leerlingen aan te trekken. Het duurde dik een jaar tot hij de hoge bazen ervan had overtuigd dat dit nieuwe onderwijsconcept, dat in de VS al goede resultaten gaf, de redding van de school kon betekenen. Nu is het beweeg-vmbo dé grote trots van het Stanislas. Peters wordt als spreker gevraagd door scholen uit het hele het land. ,,Heel leuk, maar we zijn er wel voorzichtig mee'', zegt teamleider Trees de Vos. ,,Wij willen groeien en kunnen niet te veel concurrentie gebruiken.''

Teleurstellen
Voorlopig is het Stanislas nog de enige middelbare school die beweging volledig in het lesprogramma integreert. Daarvan wordt volop geprofiteerd: Leerlingen komen van heinde en verre naar Rijswijk. Dat succes heeft ook een keerzijde, heeft De Vos gemerkt. ,,Er waren zo veel aanmeldingen voor komend schooljaar dat we moesten loten. We hebben zo'n 25 kinderen moeten teleurstellen. Heel triest.'' Graag had ze er meer aangenomen, maar die financiële ruimte is er niet. ,,Er is maar plek voor 150 eerstejaars.'' Toch een mooie score voor een school die het eerdere jaren met tachtig eerstejaars moest doen.

Zakelijk gezien is het dus een succes, maar de hamvraag blijft of leerlingen beter leren door al die beweging. VUmc doet onderzoek naar de langetermijneffecten van het beweegprogramma. Momenteel worden alle cijfers van de leerlingen van dit én vorig jaar vergeleken. De uitkomst wordt na de zomer verwacht. ,,In buitenlandse studies zijn soms positieve effecten van beweging op leerprestaties gevonden'', zegt onderzoekster Vera van den Berg. ,,Maar er zijn ook studies waarin er geen effect werd gezien. Hieruit blijkt dat het vervangen van vakken als wiskunde en taal door extra gym in elk geval geen achteruitgang betekent voor de schoolprestaties.''

Het enthousiasme bij de Stanislas-leiding is zo groot dat het niet meer uitmaakt of de cijfers zijn verbeterd. De Vos: ,,Ook als die gelijk blijven, gaan we door. De winst op andere vlakken is al zó de moeite waard.''