Formatie.Edith Schippers voor het eerst in het Stadhuis.(Den Haag 11-04-18) Foto:Frank Jansen © Frank Jansen

Haage coalitie wil tempo maken:
‘En nu aan het werk!’

Goedgeluimd begint formateur Edith Schippers met de onderhandelingen voor een nieuwe coalitie in Den Haag. De partijleiders willen rap meters maken, maar stevige confrontaties wachten. ‘Zwarte piet? Groene Piet!

Niels Klaassen 11-04-18, 17:58

,,Het is toch een beetje alsof we op Sinterklaas staan te wachten’’, zegt een van de Haagse ambtenaren in de foyer bij de raadzaal van het stadhuis op het Spui. Het is woensdagochtend, drie weken na de verkiezingen, formateur Edith Schippers is in aantocht.

Verkenner Hans Wiegel droeg gisteren het stokje over aan Edith Schippers. © ANP

Na Hans Wiegel tovert verkiezingswinnaar Richard de Mos het volgende VVD-kanon uit de hoge hoed. Haar aanstelling (onbetaald, ‘het is een erebaan’) is een slimme zet, vinden vriend en vijand: de oud-minister mag dan van de VVD zijn, haar autoriteit en gezag is ook bij andere partijen enorm. ‘Ze is onomstreden’, zegt een PvdA-kopstuk. En ze heeft zelf geen ambities om wethouder te worden. Dat alles helpt bij onderhandelingen die op momenten ongetwijfeld spannend zullen worden.

Vanochtend trapte Schippers de gesprekken tussen Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks af. Vooraf werd ze kort geïntroduceerd bij media en raadsleden. ,,Ik heb er echt zin in, ik ben heel goed uitgerust’’, zei de politica die van 2010 tot 2017 minister van Volksgezondheid was.

Voordeel naar eigen zeggen: Schippers is een buitenstaander. ,,Misschien is het wel goed dat ik weinig weet van de lokale politiek. En het is prettig om in deze rol weinig meningen te hebben.’’

Die opvattingen hoort ze wel aan de onderhandelingstafel, in de met wat bloemstukken opgefleurde verdieping van de noordvleugel van het Haagse stadhuis.

Over één ding zijn de onderhandelaars het vooraf alvast eens: de coalitie van Zand en Veen mag wat vlotter in het zadel dan het huidige college. In 2014 duurde het maar liefst 86 dagen vanaf de verkiezingen tot Den Haag een nieuw bestuur had. ,,Het kan wel een stuk korter’’, zei Richard de Mos, leider van de grootste partij. D66-leider Robert van Asten: ,,Je ziet ook dat de ploeg wethouders nu niet meer zo veel kan. ‘Het is aan de nieuwe club’, moeten ze dan in debatten zeggen.’’

Je ziet ook dat de ploeg wethouders nu niet meer zo veel kan. ‘Het is aan de nieuwe club’, moeten ze dan zeggen
D66-leider Robert van Asten

Maar aan de onderhandelingstafel zal Schippers merken dat er tijd nodig is om deze coalitie van uitersten te smeden. De verschillen zijn levensgroot, er is amper startkapitaal. En zeker bij thema’s die meer ideologisch zijn, kan het knetteren. Over parkeren en autoverkeer valt best een technisch compromis te brouwen,maar met een totaal verschillend wereld- en mensbeeld valt lastig te schipperen bij dossiers als de opvang van vluchtelingen òf Zwarte Piet.

De ambtenaar zei vanochtend: het is een beetje alsof we op de Sint staan te wachten. Maar welke kleur krijgt de Piet dan volgens deze coalitie-van-vier? De Mos maakte ooit nog een protestsong dat Piet ‘gitzwart’ moet blijven, GroenLinks en D66 zien dat toch net even anders. D66-leider Robert van Asten: ,,We willen toch een groene stad zijn? Een groene Piet? Haha.’’

Het zijn zulke culturele dossiers die Schippers straks waarschijnlijk de meeste hoofdbrekens bezorgen.