De strenge straffen voor zorg- en onderwijsbazen die te veel verdienen waren onhoudbaar geworden na een uitspraak van de Raad van State van twee weken geleden. De hoogste bestuursrechter laat geen spaan heel van het lokale topinkomensbeleid: gemeenten mogen zich bij een subsidieverstrekking voor bijvoorbeeld de bouw van sociale huurwoningen niet bemoeien met het salaris van de bestuurder of 'de kleur van diens sokken', zei een woordvoerster van de Raad van State. Zulke voorwaarden hebben te weinig te maken met het doel van de subsidie.

,,Dit heeft gevolgen voor de gemeentelijke verordening'', voorspelde de woordvoerster. ,,Het zou niet handig zijn als Den Haag deze regels blijft toepassen.'' Gedupeerde instellingen dreigden meteen met rechtszaken. Het stadsbestuur draait de kortingen nu  terug, zo schrijft wethouder Tom de Bruijn (D66) woensdag in een brief aan de gemeenteraad. 

Domper
Daardoor kan De Bruijn fluiten naar de ruim vier ton die hij wilde ophalen bij 25 instellingen waar in 2014 in totaal 93 functionarissen te veel ontvingen. De wethouder wil dat minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken, PvdA) snel komt met nieuwe wetgeving, zodat lokale overheden alsnog topinkomensbeleid kunnen voeren. ,,Er moet nu worden doorgepakt: de benodigde wettelijke basis moet er nu zo snel mogelijk komen. De minister is nu aan zet,'' schrijft De Bruijn. Tot die nieuwe wet er is zal Den Haag geen kortingen meer toepassen, maar wel jaarlijks de politiek informeren over Haagse instellingen waar de topbestuurders te veel verdienen.  

Creatieve regels
De lokale politiek geeft zich nog niet gewonnen. Een ruime meerderheid van de gemeenteraad staat achter het strenge topinkomensbeleid, verschillende fracties roepen nu op tot nieuwe, creatieve regels. De SP en PvdA dreigen zelfs met de inzet van een paardenmiddel: als grootverdieners 'hardleers' blijken moet de gemeente de samenwerking helemaal stoppen. ,,We moeten een manier zoeken om de graaiers alsnog aan te pakken,'' zei SP'er Bart van Kent. De Bruijn zette de deur daarvoor op een kier.