Nieuwe spelregels Haagse skyline: woontorens mogen hoger

Vandaag publiceert HSP-wethouder Joris Wijsmuller de nieuwe conceptnota over hoogbouw. Kern van de skylinevisie: torens zijn toegestaan op de genoemde plekken en dus niet in andere wijken. ,,Aan de Scheveningse kust komt geen hoogbouw. Dat beloof ik’’, zegt de wethouder in een interview met deze krant.

Bouwplannen moeten voldoen aan strikte voorwaarden rond duurzaamheid, groen, zon/schaduw en de invulling van de eerste verdiepingen. Zo mag de toren nooit groter zijn dan 56 meter diagonaal. Ook moet ieder gebouw een ‘hoed, pet of kroon’ krijgen, zoals Het Strijkijzer, de Hoftoren en de Haagse Tieten duidelijk hebben. ,,Den Haag is de stad van hoeden en petten en van de kroon. Dat moet terugkomen in de gebouwen.’’

Met het loslaten van de maximale hoogte van 140 meter maakt Wijsmuller de weg vrij voor een wedstrijdje ‘wie heeft de grootste’. Rotterdam gaat soeverein aan kop, met als uitschieter de Zalmhaventoren van 215 meter (klaar in 2020). Dat is ruim een kwart hoger dan de huidige Haagse joekels: de ministeries aan de Turfmarkt en New Babylon zijn bijna 150 meter. De wethouder heeft echter weinig trek in een wolkenkrabbercompetitie. ,,De discussie over hoogte is heel plat. We kijken vooral naar de kwaliteit.’’

,,Waarom moet uitgerekend de historische binnenstad worden verpest met moderne hoogbouw?’’, schreef Wijsmuller van de HSP in 2002 in een aanklacht tegen de in zijn ogen bouwzieke wethouder Arend Hilhorst (PvdA). Vijftien jaar later besluit Wijsmuller, inmiddels zelf wethouder, de maximale bouwhoogte overboord te gooien.

Is dat niet merkwaardig voor de voorman van de Haagse Stadspartij?
,,Hilhorst was wethouder in een tijd dat Den Haag ongeveer 470.00 inwoners telde. Nu zitten we op 528.000 inwoners en we groeien hard door, gemiddeld met 4.600 inwoners per jaar. We staan dus voor een heel grote opgave. Dat vraagt om anders omgaan met de schaarse ruimte. Dat was toen helemaal niet de discussie. Heb je nog zo’n leuk oud citaat voor me?’’

‘Als je dan de lucht ingaat, doe het dan niet saai en schijterig’. Ook uit 2002. 
,,Kijk aan, dat past toch perfect bij onze visie?! Maar die uitspraak over Hilhorst en hoogbouw sloeg op een ontwerp van Richard Meier voor zeven torens aan het Spui. Plop plop plop, zo’n New Yorks plannetje dat even werd gelanceerd. Misplaatst. We gaan nu dus ook niet zomaar ergens een toren laten neerploffen.’’ 

Toch maakt deze nota de weg vrij voor grote torens. The sky is the limit.
,,Nee, kwaliteit is de limit. Een discussie over hoogte is eigenlijk heel plat. Hoogte is minder belangrijk dan de architectuur, hoe de toren staat, hoe de eerste verdiepingen worden ingevuld, de zon en de schaduw, het groen... De beleving op ooghoogte is superbelangrijk. Dat je niet van je fiets waait, dat er leven is op  straatniveau en niet alleen maar expeditieruimten en uitritten.’’ 

Noem eens een geslaagd voorbeeld van Haagse hoogbouw.
,,Die is kwalitatief, met mooie materialen en goede afwerking. Waar Rotterdam meer glas, beton en staal hanteert, kiezen wij meer voor bakstenen en andere materialen. Neem de twee ministeries aan de Turfmarkt. Daar is het aan één kant echt heel goed gelukt, met de entrees en de winkels. Maar de kant aan de gracht is minder geslaagd. Dat is eigenlijk een mooie plek, maar er zit nu één dienstingang en verder gebeurt er weinig. Dat gaan we dus anders doen.’’

Groen is van belang. We kennen allemaal die prachtige plaatjes van hangende tuinen in wolkenkrabbers. Hoe haalbaar is dat?
,,Tuurlijk zitten we hier met een zeeklimaat, met veel wind, de afwisselende warmte en kou.’’

Kunstgrasmatten tegen de wanden dan maar?  
,,Een pot verf is ook groen. Ja, zo lust ik er nog wel een paar. Nee, we maken er echt werk van. Het groen kan verticaal, maar ook met terrassen of zelfs parken.’’

Hoe ziet de skyline eruit over 25 jaar? Een paar torens erbij?
,,Aardig wat meer denk ik. Misschien net geen verdubbeling van nu, maar het gaat wel die kant op. We groeien gestaag, huishoudens worden steeds kleiner. Hoogbouw is nodig. Mensen begrijpen dat ook. We moeten onze eigenzinnige, typisch Haagse skyline behouden. Nieuwe woontorens kunnen op de Binckhorst, rond de treinstations en in Zuidwest. Maar aan de Scheveningse kust komt geen hoogbouw. Dat beloof ik. Het karakter van onze kuststrook is zo uniek, dat moeten we behouden.’’

En woont de zeventiger Wijsmuller zelf ook in een toren?
,,Nou, ik heb een beetje hoogtevrees. Ik woon nu in een parterrewoning, dus als ik de drempels eruit sloop kan ik er ook met een rollator uit de voeten. Maar ik sluit het niet uit hoor, de uitzichten zijn prachtig op die hoogte.’’