Woud van torens rond het Haagse Bos?

Wie dacht dat Den Haag zo’n beetje vol is, zal deze week met stijgende verbazing de nieuwste bevolkingsprognoses hebben bekeken. Volgens de huidige voorspellingen kan de stad in 2040 rekenen op liefst 625.000 inwoners. Nu telt Den Haag 525.000 inwoners. De groei wordt vooral veroorzaakt door de zogeheten buitenlandse migratie (expats en statushouders) en in iets mindere mate door de natuurlijke aanwas in de stad. De cijfers betekenen nieuwe hoofdbrekens voor het stadsbestuur, dat toch al zo worstelt met de verwachte bevolkingsgroei. Onlangs liet wethouder Joris Wijsmuller (HSP) daarom al noodgedwongen de maximale bouwhoogte van 140 meter los. 

Dat is natuurlijk koren op de molen van met name Rotterdamse architecten. De vermaarde architect Winy Maas van het Rotterdamse architectenbureau MVRDV liet in opdracht van de gemeente onlangs zijn licht schijnen over de toekomst van Den Haag. Om snel duizenden woningen bij te bouwen, komen er woontorens in de gebieden rond de treinstations, op de Binckhorst en in Escamp. Daarbij is er in principe geen maximum meer aan de bouwhoogte.

Maas weet wel raad met die nieuwe visie. Hij heeft een aantal plaatjes ontworpen van het Den Haag in 2040. In de ene variant staat de kust vol woontorens, in een andere is er hoogbouw bij stations of langs invalswegen. Ook bedacht de architect een scenario waarin Den Haag helemaal geen hoogbouw zou krijgen, maar de bevolkingsgroei volledig voor rekening van Rotterdam zou komen. ,,Maar dit werd al snel als niet reëel van tafel geveegd’’, zegt Maas lachend. ,,Tot mijn verbazing staan ze in Den Haag helemaal niet zo negatief tegenover hoogbouw als wij in Rotterdam soms denken.’’ 

De meeste handen kreeg Maas op elkaar voor het plan om de woontorens aan de rand van het Haagse Bos te plaatsen. ,,Als je daar honderd torens van circa 120 meter hoog neerzet, moet het volgens onze berekeningen voldoende zijn om de verwachte bevolkingsgroei op te vangen.’’ Dat moeten overigens geen gewone woontorens worden, betoogt Maas. ,,Geen rechttoe rechtaan blokkendozen, maar speelse ontwerpen. Die aan alle kanten een beetje in en uitspringen, zodat er ruimte is voor veel tuinen. Het groen uit het Haagse Bos loopt dan door in de gebouwen.’’ 

Naast het huisvesten van zo’n 50.000 nieuwe inwoners, leveren de woontorens de gemeente Den Haag nóg iets op. ,,Ik denk dat de gemeente alleen al aan grondverkoop zo’n 2,5 miljard euro kan binnenhalen. Dat geld zou je dan in een fonds kunnen stoppen. Denk je eens in wat daar allemaal van gedaan kan worden. De Haagse ringweg eindelijk doortrekken langs Scheveningen. De Utrechtsebaan helemaal ondertunnelen. Het Haagse Bos verbeteren. De stad gaat er straks enorm op vooruit.’’

Hoe reëel zijn de plannen? ,,Er zal ongetwijfeld tegenstand zijn. Maar het is een democratisch proces. Als er een meerderheid voor is, dan is het kansrijk. Uiteraard moet je natuurlijk heel zorgvuldig omgaan met zaken als slagschaduw. Omwonenden willen natuurlijk niet dat het zonlicht grotendeels wordt weggenomen. Daarom zal niet elke toren even hoog kunnen worden. Ik denk aan een grillige skyline langs het Haagse Bos.’’ 

En ja, dan ligt de vergelijking met Central Park in New York natuurlijk al snel op de loer. ,,Ik denk dat het zelfs mooier kan worden dan New York,’’ zegt een optimistische Maas. ,,Woontorens vol hangende tuinen, ik denk dat ze in Amerika jaloers zullen zijn.’’ 

Als de gemeente Den Haag zijn visie omarmt, kunnen de woontorens er sneller staan dan menig Hagenaar voor mogelijk zal houden. ,,Als je eenmaal de basis hebt uitgewerkt, kan een deel van de torens er al over tien jaar kan staan'', denkt de Rotterdamse architect.