Meerderheid teruggekeerde jihadstrijders loopt vrij rond

De onderzoeksredactie van de KRO-NCRV bracht de vijftig terugkeerders naar eigen zeggen in kaart op grond van berichten in de media, uitspraken van rechtbanken en gesprekken met deskundigen en strafrechtadvocaten.

Sinds 1 januari 2012 zijn acht terugkeerders veroordeeld. Zeven moeten nog voor de rechter worden gebracht. Drie terugkeerders zijn veroordeeld voor het strijden of trainen in het kalifaat. De vijf andere jihadisten kregen straffen voor andere (terroristische) misdrijven in Nederland, variërend van zes maanden voorwaardelijke celstraf tot vijf jaar onvoorwaardelijke celstraf. Van deze acht veroordeelde terugkeerders zitten er nog vier vast.

Debat
In de afgelopen jaren zijn volgens de AIVD en NCTV vijftig jihadstrijders teruggekeerd naar Nederland, de meeste van hen in 2013 en 2014. De afgelopen twee jaar keerde slechts een handjevol jihadstrijders terug. De Tweede Kamer debatteert vanochtend over het AIVD-rapport 'Terugkeerders in Beeld'.

In De Ochtend op NPO Radio 1 reageerde strafrechtadvocaat Bart Nooitgedagt vanochtend op de bevindingen van de KRO-NCRV onderzoeksredactie.

Een woordvoerder van het NCTV stelt in een reactie dat er onderscheid gemaakt moet worden tussen diverse strijders. Syriëgangers die voor 2016 terugkeerden waren vaak vertrokken om het verzet tegen Assad te steunen en keerden volgens NCTV meestal gedesillusioneerd terug. Degenen die strafbare feiten hadden gepleegd zijn veroordeeld, anderen konden weer terugkeren in de maatschappij.

De Syriëgangers die komende tijd worden terugverwacht zijn volgens het NCTV later afgereisd naar terroristisch strijdgebied, toen de gruweldaden van ISIS ook al ruim bekend waren,  Zij hebben zeer waarschijnlijk daadwerkelijk deelgenomen aan de gewapende strijd. Daarom worden zij bij terugkomst standaard vastgezet. Het OM doet strafrechtelijk onderzoek tegen hen en er wordt onderzocht of zij potentieel een dreiging vormen.