Paulus Jansen gaat het genderneutrale toilet binnen. Sophie Scher kijkt toe © Angeliek de Jonge

Transgender: 'We hoeven nu niet meer te kiezen'

Zelden zal een ingediende motie in de Utrechtse politiek zó snel zijn uitgevoerd, als de motie die D66-raadslid Annemarijke Podt vorige week donderdag indiende. Die moest ervoor zorgen dat er genderneutrale toiletten komen in Utrecht. Liever vandaag nog, dan morgen.

Maarten Venderbosch 07-07-16, 12:28 Laatste update: 08-07-16, 14:06

Welnu: vanmorgen al, mocht Podt het bordje (mannetje, vrouwtje, mannetje/vrouwtje) onthullen bij het eerste blok Utrechtse toiletten waar je kunt plassen op een toilet naar keuze. Ongeacht wie je bent. Man, vrouw, of ergens daartussenin.

Utrecht wil de eerste gemeente in het land zijn, die geen onderscheid meer maakt tussen mannen- en vrouwentoiletten. Als na een proefperiode van drie maanden blijkt wat iedereen eigenlijk verwacht (namelijk dat het een kwestie is van wennen), worden álle gemeentelijke toiletten in de stad sekseneutraal.

Voor mij is het geen punt meer naar het mannentoilet te gaan. Maar halverwege mijn transformatie was dat nog heel anders
Gio van den Heuvel

Podt: ,,Mooi dat we ermee beginnen op een symbolische plek, namelijk in het hartje van onze stad in het oude stadhuis. We willen daarmee ook laten zien, wat voor stad Utrecht wil zijn. Hier mag je zijn wie je bent.''

,,Fantastisch'', vindt ook Gio van den Heuvel. ,,Dat Utrecht zó voorop wil lopen voor de belangen van de gehele lhbt-gemeenschap.'' Hij zegt het meteen ná het eerste genderneutrale toiletbezoek gedaan in Utrecht, behalve door Podt ook door wethouder vastgoed Paulus Jansen (SP).

Van den Heuvel is voorzitter van U-Pride, het personeelsnetwerk van de gemeente Utrecht dat zich richt op 'seksuele diversiteit en genderidentiteit'. U-Pride maakt zich er sterk voor, dat homo's, lesbiennes en transgenders net als iederéén zich sociaal veilig voelen op de werkvloer. ,,Voor mij is het geen punt meer naar het mannentoilet te gaan. Maar halverwege mijn transformatie was dat nog heel anders. Toen werd ik vreemd werd aangekeken op het mannentoilet. Voor iedereen die niet durft te kiezen, is het een hele opluchting dat het niet meer hoeft.''

Damestoiletten stammen nog uit de tijd dat vrouwen vooral een beschermd, huiselijk leven moesten leiden. Volgens mij zijn ze gewoon uit de tijd
Sophie Schers

Dat vindt ook Sophie Schers, een lesbische transgender vrouw die werkt voor het Transgender Netwerk Nederland. Zji noemt zichzelf voorvechtster voor transgender personen in het land. Het zijn niet alleen 'rare blikken' die je op het toilet kunt ontmoeten, zegt zij. Op de damestoiletten zijn ook wel eens tikken uitgedeeld. Zij kent ook wel een transgender die als vermeende viezerik door een beveiliger op straat werd gezet. Schers: ,,Damestoiletten stammen nog uit de tijd dat vrouwen vooral een beschermd, huiselijk leven moesten leiden. Volgens mij zijn ze gewoon uit de tijd.''

Vaakst door dames genoemde voordeel is trouwens de slinkende wachtrij voor de toiletten. Vraag is nog wél even, hoe straks om te gaan met toiletgroepen waar ook urinoirs aan de muur hangen. ,,Mensen zouden zich daar ongemakkelijk bij kunnen voelen'', beaamt gemeentewoordvoerster Mara Hoogveld. ,,We bekijken de komende tijd hoe we omgaan met de toiletten mét urinoirs.'' Weghalen is veel te duur. Het zou bovendien de vaart uit het mannelijk toiletbezoek halen. Een optie is, de urinoirs af te schermen. Dat is alvast een punt voor de evaluatie.