75 jaar vrijheid
-
PREMIUM
De vader van Elly (78) verdween in 1945, zijn graf werd bijna 70 jaar later gevonden
Elk jaar op 4 mei denkt Elly Terlouw (78) uit Bodegraven aan haar vader Jan Gijsbertus Hordijk. Die datum markeert niet alleen het einde van de oorlog; op dezelfde datum in 1909 werd hij geboren. In januari 1945 is hij opgepakt en in Duitsland tewerkgesteld. Hij is nooit teruggekeerd. Pas jaren later kwam er duidelijkheid over zijn lot. -
PREMIUM75 jaar vrijheid
Fotografen reizen langs 12 concentratiekampen: ‘Het moet ongemakkelijk voelen’
De fotografen Christopher de Gast (30) en Marjan Schonenberg (35) reisden langs twaalf concentratiekampen. Ze fotografeerden, filmden en interviewden de nieuwe generatie gidsen. Die geven hun eigen invulling aan het begrip herdenken. -
PREMIUM75 jaar vrijheid
Ondertussen elders in het koninkrijk: de vergeten oorlog in Indonesië
Met de capitulatie van Japan eindigt op 15 augustus 1945 de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië. Twee dagen later roept Indonesië de onafhankelijkheid uit. -
PREMIUM
Op 5 mei 1945 gaat het in dit Utrechtse dorpje gruwelijk mis: de Duitsers schieten wild om zich heen
Voor de 75ste keer viert Nederland op 5 mei de bevrijding. Vanwege het coronavirus kan het geen uitbundig feest worden. Ook in de meidagen van 1945 kent de bevrijding een wrange keerzijde. De oorlog is afgelopen, maar toch vallen er nog tientallen doden door volstrekt zinloos geweld. Onder meer in Utrecht, Westbroek en Jutphaas gaat het mis. Het feest van de bevrijding slaat hier om in een dag van diepe rouw. -
PREMIUM
‘De hele horizon stond in de fik’: tien herinneringen aan WOII
Schrijfster en columniste Marjan Berk (87) moest als kind vluchten voor de bommen op Rotterdam. 75 jaar na de bevrijding haalt ze herinneringen op aan de oorlog. In tien scènes neemt ze ons mee terug naar een tijd van angst en honger die eindigde in het feest van de bevrijding. De details zijn aangrijpend.
-
PREMIUM
Westerbork: een hel, vermomd als dorp
Westerbork. Tot eind jaren 30 was het een knus brinkdorp in Midden-Drenthe. Sinds de Tweede Wereldoorlog is het ook een plek van schande en schaamte, van ‘dit nooit weer’. -
PREMIUM
Willy (13) haalde een tangetje en even later hoorden de buren een knal
Een nieuw kunstwerk aan de Schenkelsdijk bij Brouwershaven houdt straks de herinnering levend aan negen mannen die omkwamen toen een Amerikaanse bommenwerper daar in 1945 neerstortte. Dat die gebeurtenis later dat jaar indirect ook nog het leven kostte van de 13-jarige Willy, is minder bekend. Zijn zus Wilna vertelt. -
Bij deze oorlogsmonumenten kun je 'virtueel' een bloemetje leggen
Van plaquettes en sculpturen tot gedenkplaatjes en gedenkbankjes: Nederland telt ruim vierduizend monumenten die herinneren aan de Tweede Wereldoorlog en oorlogssituaties en vredesoperaties daarna. Normaal gesproken worden op 4 mei (Dodenherdenking) bloemen gelegd bij deze oorlogsmonumenten. Door de coronacrisis is het dit jaar alleen niet mogelijk om fysiek zo’n gedenkplaats te bezoeken. Daarom roept Nationaal Comité 4 en 5 Mei op om virtueel een bloemetje te leggen bij een van de vierduizend locaties. -
Taptoetrompettist alleen op de Dam: ‘Heel apart zonder al die mensen’
Trompettist John Bessems is een van de weinigen die op 4 mei op de Dam in Amsterdam mag staan. Voor de Nederlanders die thuis moeten blijven, bedacht Eddo Verdoner een poster om voor het raam te hangen.
-
PREMIUM
Klopjachten en massa-executies: aan het einde ging het hard tegen hard
Januari 1945. Het zuiden van Nederland is bevrijd en de oorlog loopt op z’n eind. Maar de bevolking in het noorden en westen staat nog een zware periode te wachten. -
PREMIUM75 JAAR VRIJHEID
De Slag om Berlijn: hoe het hart uit Hitlers Derde Rijk werd gerukt
Het is de doodsstrijd van nazi-Duitsland: de Slag om Berlijn. Eind april 1945 vecht het Rode Leger van de Sovjet-Unie zich een weg naar de Rijksdag om er het hart uit Hitlers Derde Rijk te rukken. -
PREMIUM75 JAAR VRIJHEID
De doodsstrijd van nazi-Duitsland: van de laatste verjaardag van Hitler tot de capitulatie
In Zwanenzang 1945 brengt Walter Kempowski de laatste dagen van nazi-Duitsland tot leven. Brieven, dagboeken en memoires zorgen voor een aangrijpend beeld. -
PREMIUM75 jaar vrijheid
Hoe ‘het meisje met het rode haar’ de jacht op de nazi's opende
Hannie Schaft is een icoon van het Nederlandse verzet in de Tweede Wereldoorlog. ‘Het meisje met het rode haar’ was een van de weinige vrouwen die de wapens oppakte tegen de nazi’s. Dat moest ze met de dood bekopen. Ze staat symbool voor meer verzetsvrouwen, wier rol vaak onderbelicht blijft. -
PREMIUMkind van de vrijheid
Aad werd gemaakt in de roes van de bevrijding: ‘Voor mij was ‘pappa’ een man in een fotolijst’
Hij werd gemaakt in de roes van de bevrijding en kwam ter wereld in een tijd dat Indië nog een kolonie was en de kerk leidend. Aad Keet zag dat in snel tempo veranderen.
