Bayer-fusie: vrees voor monopolie in zaden en pesticiden

De Europese autoriteiten besloten gisteren tot een diepgaand onderzoek en gaan wellicht nadere eisen stellen aan de twee fusiepartners voordat ze de 66 miljard dollar kostende megadeal eventueel goedkeuren. ,,Zaden en bestrijdingsmiddelen zijn cruciaal voor boeren en consumenten."

Frans Boogaard 23-08-17, 09:00

,,We moeten zorgen dat er concurrentie blijft, zodat boeren tegen concurrerende prijzen toegang hebben tot nieuwe producten en betere kwaliteit'', aldus Margrethe Vestager, Eurocommissaris van Mededinging. ,,En tegelijkertijd moeten we zorgen voor een klimaat waarin bedrijven kunnen innoveren en investeren in betere producten.''

Een verkennend onderzoek naar de gevolgen van de eind juni aangemelde overname wijst juist uit dat de angst voor prijsstijgingen, keuze- en kwaliteitsverlies en minder focus op nieuwe producten, ondanks al aangekondigde concessies van de twee fusiepartners, meer dan reëel is.

We moeten zorgen dat er concurrentie blijft, zodat boeren toegang hebben tot nieuwe producten en betere kwaliteit
Margrethe Vestager, Eurocommissaris Mededinging

Bayer en Monsanto willen zich ontwikkelen tot één grote one-stop-shop die de boer van begin tot eind bij de hand neemt, zonder tussenkomst van anderen. Samengaan van de twee reuzen met allebei een dominante rol op het vlak van onkruidverdelgers, zaden, planteigenschappen en digitale landbouw zou de nieuwe combinatie promoveren tot 's werelds grootste zaden- en bestrijdingsmiddelenconglomeraat. En dat op een markt die toch al van de concentraties aan elkaar hangt.

Vestager zelf verwijst naar de recente fusies tussen Dow en Dupont en tussen Syngenta en ChemChina, waarin ze ook al tussenbeide kwam om boeren en consumenten te beschermen.

Bedenkelijke reputatie

Zeker Monsanto heeft een bedenkelijke reputatie verworven door de productie van uiterst agressieve bestrijdingsmiddelen (glyfosaat) en geëxperimenteer met genetische manipulatie. Maar beoordeling daarvan - aldus Vestager - is aan Europese en nationale toezichthouders. Zij beperkt zich tot de concurrentieaspecten. Zo wil Vestager nader onderzoeken of andere spelers überhaupt nog wel kans maken op deze markt. Ze vreest dat dankzij hun gigantische investeringen in digitale landbouw de bedrijven straks als enige weten welke zaden en bestrijdingsmiddelen elke boer precies nodig heeft en wanneer hij met de sproeimachine moet uitrukken.

Bezorgd is ze ook over de toch al groeiende resistentie van onkruid en ongedierte tegen bestrijdingsmiddelen die straks allemaal uit dezelfde stal komen. Op tal van terreinen zijn Bayer en Monsanto nu elkaars concurrent. En precies daarom wil Vestager, in nauwe samenwerking met autoriteiten in Amerika, Australië, Brazilië, Canada en Zuid-Afrika, de gevolgen van de monsterfusie zo precies mogelijk in kaart brengen alvorens de knoop door te hakken. De Deense heeft 90 werkdagen, tot 8 januari, om haar onderzoek af te ronden en een besluit te nemen. Bayer en Monsanto zullen tot dan geduld moeten betrachten.