Bewust sparen is niet sexy
Hoe het Nibud het ook probeert, mensen willen het maar niet leren, treurt de budgetorganisatie. Ze sparen niet – een kwart van de mensen heeft veel te weinig geld achter de hand. Een van de oorzaken: een deel van ons kan het gewoon niet, we zijn er eenvoudigweg ongeschikt voor. Vroeger was dat wel een beetje anders.
Eerst maar eens het Nibud. Waar komt die noodkreet plots vandaan?
,,Een derde van het spaargedrag blijkt genetisch bepaald te zijn”, stelt de budgetorganisatie in een donderdag gepresenteerd rapport . ,,Mensen blijken verleidingen en beloningen op de korte termijn maar beperkt te kunnen weerstaan. Bovendien waarderen veel mensen het heden sterker dan de toekomst.”
Maar wacht eens. Nederland is toch juist het spaarland bij uitstek?
Dat zou je wel denken. Bij elkaar hebben we bijna 350 miljard euro op de rekening staan. Een aardige appel voor de dorst, nietwaar? Uit onderzoek van Blackrock, een Amerikaanse vermogensbeheerder, bleek dat er nergens in Europa zoveel gespaard (en zo weinig belegd) wordt als in Nederland. Tachtig procent van ons vermogen staat veilig op de bank.
Wat is dan het probleem?
Dat het geld nogal scheef verdeeld is. Je hebt een groep die braaf spaart, soms heel veel. Je hebt miljoenen Nederlanders met tienduizenden euro’s op de spaarrekening, maar er zijn ook 2,5 miljoen gezinnen zonder noemenswaardige buffer. 36 procent van de huishoudens heeft een probleem als de wasmachine kapot gaat, stelt het Nibud.
Komt dat niet gewoon omdat ze te weinig inkomen hebben?
Dat speelt wel een rol, zegt Fred van Raaij, economisch psycholoog. ,,Sparen? Daar denken ze niet eens aan. Ze zijn al blij als ze de maand kunnen uitzingen met het geld dat ze op hun rekening hebben staan. Nederlanders zijn wel spaarzaam, maar het is ongelijk verdeeld.”
Waarom zijn de Nederlanders van oudsher zo’n spaarzaam volkje, eigenlijk?
,,Dat wordt vaak in verband gebracht met het calvinisme, maar volgens mij ligt de oorzaak in het klimaat. Dat dateert al uit de periode voordat we met geld betaalden. Als je in een land woont waar iedere dag eten aan de boom groeit, hoef je niet te sparen. Als je weet dat er in de winter niks groeit, leg je een voorraad aan. Daarom wordt in Noord-Europese landen meer gespaard dan in Zuid-Europa.”
Klopt de conclusie van het Nibud wel, dat we niet kunnen sparen?
Opnieuw Van Raaij: ,,Ik denk wel dat we er in de loop der tijd slechter in zijn geworden. Vroeger was sparen echt een deugd. En daar kwam nog iets bij: geld uitgeven aan luxe zat niet in onze aard. Uit eten ging je alleen als er iets te vieren was. Maar verder was gewoon al gek genoeg. De huidige maatschappij is veel meer korte termijn georiënteerd. Sparen is voor veel mensen te degelijk. Ik weet niet eens of ik mijn pensioen haal, hoorde ik pas iemand zeggen. Tja.”
De budgetorganisatie oppert nu om ongemerkt te gaan sparen, automatisch. Wat houdt dat in?
Het eenvoudigste voorbeeld: bij iedere pintransactie schrijft de bank een klein bedragje naar je spaarrekening over. Je merkt er niets van, niet meteen tenminste, je hoeft er niks voor te doen bovendien. En uiteindelijk heb je wel een potje. Van Raaij ziet er wel wat in. ,,Als mensen telkens opnieuw de beslissing moeten nemen iets op hun spaarrekening te zetten, maken ze al snel een uitzondering. Omdat het bijvoorbeeld december is, een dure maand. En dan is de drempel om het een volgende keer wel weer te doen een stuk hoger. Als het automatisch gebeurt, zetten ze het niet zomaar stop.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Oprichter Amerikaans cryptobedrijf My Big Coin krijgt 8 jaar cel om fraude
De oprichter van het ter ziele gegane Amerikaanse cryptobedrijf My Big Coin is veroordeeld tot meer dan acht jaar gevangenisstraf. Hij krijgt de straf wegens het oplichten van investeerders en klanten voor miljoenen dollars door virtuele valuta op de markt te brengen met ‘leugens en halve waarheden’, zoals de aanklagers het verwoordden. -
Topman FrieslandCampina wordt nieuwe baas Unilever
Was- en levensmiddelenconcern Unilever krijgt weer een Nederlander als topman. Hein Schumacher, de huidige baas van zuivelbedrijf FrieslandCampina, neemt in juli het roer over van de Brit Alan Jope. -
vraag 't vtwonen
Niet te warm, maar ook niet te koud: hoe kies je je ideale dekbed?
De ene nacht lig je in je flanellen pyjama onder drie dekens, de week erna drijf je je bed uit van de warmte. Hoe zorg je dat je er comfortabel bij ligt als de temperaturen buiten schommelen? Een goed dekbed kan helpen. Dit zijn de meest voorkomende dekbedden, dekbedvullingen en hun belangrijkste eigenschappen. -
update
Redactie RTL Nieuws staakt kort na afwijzen loonsverhoging
De redactie van RTL Nieuws legt woensdagochtend om 11.30 uur even het werk neer uit protest tegen de afwijzing van een voorgestelde loonsverhoging. Dat bevestigt de Nederlandse Vereniging van Journalisten na berichtgeving van Villamedia. Het zal vooral een symbolische actie zijn. -
Wat is de beste e-reader? En hoeveel kost zo’n digitale bibliotheek? Check hier dé aanraders van dit moment
Een e-reader is een must-have voor boekenwurmen die weinig ruimte hebben om veel boeken te stapelen. Ook qua duurzaamheid (papier- en energieverbruik) kan zo'n toestel tellen. Expert Eric van Ballegoie van technologiesite Tweakers onderwierp verschillende e-readers aan een vergelijkingstest en tipt drie modellen, per budget en type gebruiker.
-
PREMIUM35
Hoe houd je het platteland leefbaar? Stop om te beginnen met termen als ‘de provincie’
Het CDA hield tegenover deze site een warm pleidooi voor investeringen in een leefbaarder platteland, ook al zijn die soms onrendabel. Maar hoe doe je dat? ,,Het begint bij het besef dat dit voor ons land ontzettend belangrijke gebieden zijn.” -
-
-
Belasting terugkrijgen met de middelingsregeling: zo werkt het
In plaats van belasting betálen, belasting terugkrijgen. Dat kan (soms) door gebruik te maken van de middelingsregeling. Daarbij bereken je het gemiddelde inkomen van de afgelopen drie jaar en betaal je vervolgens over het gemiddelde belasting. Hoe werkt dat en wat levert het op? -
PREMIUM
Lente (16) heeft haar eigen webshop: ‘Beter verdienen en veel leuker dan werken in supermarkt’
Het aantal tieners met een bedrijfje is in vijf jaar tijd explosief gegroeid, blijkt uit cijfers van de Kamer van Koophandel. Drie piepjonge ondernemers aan het woord over hun drijfveren en avonturen.