Bezorger Sytze tegen Deliveroo voor de rechter. Is hij werknemer?
VideoOnder grote belangstelling stonden de 20-jarige maaltijdbezorger Sytze Ferwerda en Deliveroo vanmiddag tegenover elkaar voor de rechtbank Amsterdam. Waar het om draait: is hij zzp'er, zoals bezorgdienst Deliveroo stelt, of werknemer?
Bezorgdienst Deliveroo, dat inmiddels in veertien Nederlandse steden maaltijden bezorgt, eiste vorig jaar dat alle 1900 fietskoeriers hun arbeidscontract verruilden voor een overeenkomst op basis van zelfstandigheid. Bezorgers zouden die flexibiliteit prettiger vinden. Ook zouden ze meer verdienen.
Ferwerda pikt dat niet. ,,Ik wil werknemer blijven, want dan ben ik verzekerd van inkomsten", vertelde de 20-jarige student voorafgaand aan de zitting. ,,Want wat als ik een ongeluk krijg en arbeidsongeschikt raak? Ook bouw ik geen pensioen op." Met hulp van vakbond FNV Jong en de PvdA zamelde hij via een crowdfundactie 7000 euro in om de juridische kosten te dekken. Er is sprake van schijnzelfstandigheid, claimen die met Ferwerda.
Vanmiddag stond hij tegenover Deliveroo voor de rechtbank Amsterdam. Dit onder grote publieke en mediabelangstelling, de rechtszaal was gevuld met tientallen belangstellenden. Voor de ingang deelde de PvdA pizzapunten uit en verzamelden zich bezorgers van Deliveroo en Foodora om Ferwerda te steunen. Eerder voerden koeriers ook al actie in onder meer Haarlem en Amsterdam.
Gezagsverhouding
Er is een gezagsverhouding, Deliveroo ziet exact hoe Sytze rijdt en kan daar consequenties aan verbinden
Tijdens de zitting legt Ferwerda's advocaat Bas van Dis uit dat uit alles blijkt dat Sytze in feite een gewone arbeidsovereenkomst heeft en geen overeenkomst van opdracht. Hij wijst er op dat Deliveroo toezicht uitoefent op de rijders. ,,Als bezorgers inloggen op de app ziet Deliveroo waar Sytze rijdt, of hij treuzelt, of juist niet. Ze zien exact hoeveel maaltijden hij bezorgt en kan desnoods maatregelen nemen in de arbeidsrelationele sfeer."
Ergo: er is dus een gezagsverhouding. Als Ferwerda continu bestellingen verkeerd bezorgt, ligt hij eruit. Via de chatfunctie in de app kan hij bij problemen Deliveroo contacteren.
Deliveroo ziet zich op zijn beurt juist als 'een technologiebedrijf dat restaurants op eenvoudig op digitale wijze koppelt aan klanten', stelt raadsvrouw Maartje Govaert. De advocate van Norton Rose schetste een beeld van de gemiddelde Deliveroo-bezorger. ,,De meeste koeriers werken minder dan tien uur per week. Het betreft mbo, hbo en universitair geschoolden. Mensen die vaak tussen twee banen in zitten en maximale flexibiliteit willen. Ze willen hun werk om hun leven organiseren, niet andersom."
'Wachtlijst door populariteit zzp-schap'
Sytze verdient twee keer zoveel als toen hij in dienst was. En ondanks dat hij erg veel afzegt, mag hij blijven rijden.
Al met al zou het freelance model de Deliveroo-bezorgers beter passen. Zeker nu een doorsnee bezorger maximaal vier maanden rijdt. ,,Het is geen race to the bottom, daar heeft deze groep veel te veel mogelijkheden voor. Het is juist een race to the top." Volgens de raadsvrouw verdient bezorger Ferwerda twee keer zoveel dan toen hij werknemer was 'nog exclusief belastingvoordelen'. Iets dat Ferwerda overigens betwist.
Deliveroo, dat in 2013 in Londen begon en sinds 2015 in ons land actief is, stelt dat sinds het rijders op flexbasis laat werken 2.000 aanmeldingen per maand krijgt. In Den Haag, Eindhoven, Breda en Amsterdam zou er zelfs een wachtlijst zijn, voegde Stijn Verstijnen, country manager Benelux van Deliveroo toe.
Het bezorgplatform probeerde Ferwerda weg te zetten als een beroerde koerier: van de ruim 400 gereserveerde bezorgsessies zegde hij er 259 af, waarvan 201 op het laatste moment. Een no-show in Deliveroo-taal. ,,Dit is trouwens zijn goed recht als zelfstandige, als werknemer had hij dat niet gekund. Maar dan was hij al na twee waarschuwingen ontslagen op staande voet."
Dit impliceert ook al dat er geen sprake zou zijn van een gezagsverhouding. ,,Ferwerda is geheel vrij om te werken wanneer hij wil. En ondanks zijn veelvuldige afzeggen kan hij gewoon blijven rijden."
Vragen van rechtbank
Kantonrechter Van Berkum wilde van Sytze weten of hij de Deliveroo-jas en bezorgbox verplicht moest dragen, iets wat Deliveroo betwist. ,,Die indruk had ik wel degelijk: ik heb ze immers gekregen van Deliveroo en ook wijst alles op hun website daarop."
Ook Deliveroo kreeg de nodige vragen, bijvoorbeeld hoe het ondoorzichtige systeem van tijdslots waarop bezorgers kunnen intekenen, werkt. En uiteraard waarom het niet is blijven werken met zowel arbeidscontracten als met zelfstandigen. Een duidelijk antwoord kwam daar niet op.
Wel gaf Deliveroo openheid over waarom het niet meteen met freelancers begon te werken. ,,In de beginfase was niet duidelijk hoeveel bestellingen er zouden zijn. Dan moet er iemand klaar zit als een klant wat bestelt. Duidelijk was dat als de business groeit het flexibele model beter is."
De bezorgdienst stelt unfair behandeld te worden in de pers. ,,Daar wordt een verkeerd beeld van ons geschetst. Wat wij doen, sluit volledig aan bij de Nederlandse wet."
Verder lezen na de foto
Het kan twee kanten op
Natuurlijk is dit een commercieel verhaal van Deliveroo
Hoogleraar arbeidsrecht Evert Verhulp (UvA) durft niet te voorspellen of Sytze de rechtszaak gaat winnen. ,,Het kan twee kanten op. Enerzijds is hij vrij in de uitoefening van zijn taken en kan hij de Deliveroo-app uitzetten. Dat past niet in het klassieke model van een arbeidsovereenkomst."
Tegelijk zijn er meerdere argumenten die juist wel een contract suggereren. ,,Het feit dat Deliveroo statistieken over zijn rijgedrag bijhoudt. Als dat zo is, is het een beoordelingssysteem en dat past bij een arbeidsovereenkomst."
Verhulp gelooft overigens niets van Deliveroo's argumenten dat bezorgers zelf zo graag willen freelancen. ,,Natuurlijk is het een commercieel verhaal, ze doen dat niet om de koeriers een plezier te doen. Dat wil niet zeggen dat die bezorgers niet meer geld kunnen overhouden."
Europees recht
Verhulp constateert wel dat het Nederlandse recht milder tegenover zelfstandigheid dan het Europese recht staat. ,,Brussel ziet zzp'ers eerder als werknemer." De kans is dat de situatie in Nederland verandert, want VVD, PvdA, CDA en CU hebben afgesproken schijnzelfstandigheid harder aan te pakken. Maatregelen volgen echter pas op zijn vroegst na 2020."
Volgens de PvdA duurt dat te lang. De sociaaldemocraten hebben een speerpunt gemaakt van de werkwijze van platformbedrijven als Deliveroo en Uber. PvdA-kamerlid Gijs van Dijk, die bezorger Ferwerda ondersteunt en aanwezig was bij de rechtszaak, spreekt schande van de werkwijze van Deliveroo. ,,Ze hebben lak aan sociale wetgeving en de manier waarop wij in Nederland met werknemers omgaan.
Ook Ferwerda's advocaat stelde tegen de rechter niet te willen wachten op besluitvorming te Den Haag. Dat kan immers nog tijden duren. Deliveroo drukte de kantonrechter juist op het hart niet op de politieke discussie vooruit te laten.
Al met al wacht kantonrechter Van Berkum een lastig taak, iets dat ze zelf ook beseft. ,,Uiteraard zie ik ook dat er in Den Haag en in Europa over deze zaak wordt nagedacht." Voor haar oordeel neemt ze een maand de tijd. Op 23 juli volgt de uitspraak.
Spanje
Het is de allereerste zaak in Nederland van een werknemer tegen Deliveroo. Twee andere procedures volgen nog. In Spanje oordeelde een rechtbank in Valencia begin deze maand al dat een Deliveroo-bezorger in feite een gewone werknemer is.
Deliveroo claimt op zijn beurt dat hun arbeidsmodel in diverse Europese landen al in orde is bevonden door de rechter, zoals in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
column
Om vijf uur ’s ochtends je bed uit, net als Obama: waarom we graag succesvolle mensen nadoen
Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert en auteur van het boek Fokking druk. Hij verwondert zich over het moderne werken en geeft elke week tips voor meer geluk en minder stress op je werk. Vandaag: routines van succesvolle mensen -
67
Buschauffeurs blijven staken tegen hoge werkdruk, conflict zit muurvast
De reizigers zijn de dupe van de stakingen in het streekvervoer. Bonden en werkgevers vechten keihard om loon en aanpak van de werkdruk. -
Duitse vastgoedreus legt nieuwbouwprojecten in 2023 stil
Vonovia, de grootste ontwikkelaar van huurwoningen in Duitsland, staakt de voor dit jaar geplande nieuwbouwprojecten. Het bedrijf wijst naar dure bouwmaterialen en hoge leenrente als oorzaak. -
27
Streekvervoer gaat vanaf 6 februari vijf dagen staken
Het streekvervoer gaat vanaf volgende week maandag opnieuw landelijk staken, deze keer vijf dagen achtereen. Dat melden vakbonden CNV en FNV, nadat werkgevers niet hadden gereageerd op hun ultimatum. De cao waarvoor gestaakt wordt heeft betrekking op 13.000 werknemers, met name buschauffeurs. -
Is je energierekening onbetaalbaar? Bij dit noodfonds kun je tot honderden euro’s per maand krijgen
Kwetsbare huishoudens met een laag inkomen en een hoge energierekening kunnen vanaf dinsdag terecht bij een speciaal fonds. Maandelijks kunnen zij tientallen tot zelfs honderden euro’s aan steun ontvangen deze winter. Lees hier wie en hoe je in aanmerking komt voor de steun.
-
Met video128
Melkveehouders leggen bom onder landbouwakkoord
Zwak het eisenpakket af voor natuur, bemesting en klimaat, anders komt er geen breed landbouwakkoord tussen regering en agrarische sector. Die eis hebben verschillende organisaties van melkveehouders vrijdag op tafel gelegd. -
-
-
12
Skivakantie: hier zijn winterbanden en sneeuwkettingen verplicht
Heel wat Nederlanders gaan binnenkort weer met de auto op skivakantie. Maar hoe zit het met de verplichting tot winterbanden? En hoe bevestig je sneeuwkettingen? Dit zijn de belangrijkste regels. -
Rijstevlaai en soezen: dit kan iedere beginnende thuisbakker maken
Iedereen is gek op zoetigheid. Natuurlijk kan je hiervoor naar de bakker bij jou om de hoek gaan, maar veel bakrecepten kun je heel makkelijk zelf maken. Twee patissiers geven inspiratie voor de makkelijkste bakrecepten waar iedereen mee aan de slag kan.