Brussel maant Nederland dan ook de zzp’ers dit of uiterlijk volgend jaar al een betere rechtspositie te bezorgen en daarmee niet te wachten tot na 2020, zo blijkt uit de vanmiddag gepubliceerde aanbevelingen. Daarin staat ook dat Nederland moet zorgen voor hogere inkomens, lagere privéschulden (vooral door hypotheken) en een groei van de investeringen in onderzoek en ontwikkeling, zowel door overheden als bedrijven. Alle aanbevelingen zijn al eerder gedaan, maar die over de lotsverbetering van de zzp’er niet eerder zo hard.

Brussel erkent dat Nederland niet volledig stilstaat. Sommige maatregelen zijn genomen, andere recent aangekondigd, maar het blijft te weinig en te laat, aldus een populaire samenvatting van het standpunt van de Europese commissie. Ook maakt de commissie opnieuw kritische opmerkingen over de woningmarkt. Nederlanders steken zich diep in de schulden voor een eigen woning, in sociale huurwoningen zitten mensen die daar niet horen te zitten omdat hun inkomen te hoog is. Corporaties benutten niet alle wettelijke mogelijkheden voor huurverhoging.

Kritische noten kraakt de commissie ook over het Nederlandse belastingregime, dat multinationals nog steeds toestaat met winsten te schuiven en landen te zoeken met het voor hen meest gunstige tarief. In Nederland zit een groot aantal buitenlandse investeerders die misschien wel nergens belasting afdragen, aldus de commissie. Dat pakt voor iedereen slecht uit: voor bedrijven omdat er geen gezonde concurrentie is, voor 'gewone' belastingbetalers (werknemers en het MKB) omdat zij opdraaien voor het gat dat de multinationals met hun onbelaste winsten laten vallen en voor de schatkist omdat die inkomsten mist. De commissie kondigt aan haar ‘constructieve dialoog in de strijd tegen agressieve belastingplanning’ voort te zetten.

Op het Europese front eisten goed en slecht nieuws de aandacht op. Het goede is dat alle eurolanden, inclusief het op dit terrein heel slecht bekend staande Frankrijk, dit jaar een tekort van minder dan 3 procent hebben. Dat is voor het eerst sinds de invoering van de euro, aldus Eurocommissaris voor economische zaken en Frans oud-minister van Financiën Pierre Moscovici. 

Het slechte nieuws is Italië, dat met zijn regeringsvorming en financiële plannen de net bereikte stabiliteit alweer ernstig dreigt te ondergraven. Het is dan ook van groot belang, zo onderstreepte vice-commissievoorzitter Valdis Dombrovskis nog maar eens, dat alle landen dit en volgend jaar de groei die iets vertraagt maar nog steeds ‘robuust’ blijft, maximaal benutten om hun economie te hervormen en waar nodig hun schulden verder te saneren.