CBS: productiviteit per werknemer stijgt nauwelijks

De toegevoegde waarde die je als werkende per gewerkt uur levert, bepaalt de arbeidsproductiviteit. Die nam in de commerciële sector in de jaren 2008 tot en met 2018 met maar 3,9 procent toe, tegenover 20,7 procent in de voorgaande tien jaar.

Onderzoekers van het CBS ontdekten dat hoe groter het aandeel zelfstandigen in een bepaalde sector was, hoe lager de productiviteitsgroei. Uit eerder onderzoek bleek dat zzp'ers gemiddeld minder productief zijn, wat op sectorniveau kan doorspelen. Een onomstotelijk bewezen oorzaak voor het verband vond het statistiekbureau echter niet.

Het is dan ook niet per se gezegd dat zzp'ers lagere productiviteit in een sector veroorzaken. Even goed vinden zelfstandigen vooral werk in bedrijfstakken waar de arbeidsproductiviteit laag is.

Er zijn ook andere verklaringen voor het feit dat de productiviteitsgroei van werkende Nederlanders een tandje terugschakelt. Zo investeerden werkgevers in de jaren na 2008 minder in nieuwe apparatuur of machines. Rond de eeuwwisseling waren die uitgaven juist fors hoger, omdat bedrijven toen massaal overgingen op nieuwe ICT-systemen.

Los van de oorzaak baart het kenners zorgen dat de rek uit onze arbeidsproductiviteit is. Een hoge arbeidsproductiviteit is volgens het Centraal Planburau bijvoorbeeld belangrijk om de lonen sneller te laten stijgen.