'Chocolade zonder slavenbloed, het kan dus'

,,Tony’s Chocolonely is bekend om z’n fancy verpakkingen, nieuwe smaken en ongelijke stukken. Maar lang niet iedereen kent de geschiedenis van deze onderneming. De aandeelhouders vroegen me hun verhaal op te schrijven. In eerste instantie wilde ik een managementboek schrijven, maar het is een spannend verhaal geworden. Over de avonturen van drie journalisten in Afrika, maar ook over hoe een sociale missie een zakelijk succes kan worden.''

,,Helaas wel. In Ghana en Ivoorkust leven naar schatting twee miljoen kinderen in slavernij. Handelaren rijden met trucks door de dorpen en gaan de hutten langs. Ze beloven ouders dat ze kinderen een opleiding en salaris geven en nemen ze mee. Vervolgens eindigen die kinderen in barakken, krijgen ze nauwelijks te eten en werken ze lange dagen onbetaald op de plantages. Kinderen die proberen te ontsnappen worden vermoord. Het is gruwelijk.''

,,Juist niet. Doel van Tony’s ­Chocolonely is te laten zien dat je chocolade kunt produceren waar geen slavenbloed aan kleeft, terwijl toch winst wordt gemaakt. Helemaal slaafvrij is lastig, maar het lukt ze voor 99 procent. Het uiteindelijke doel van de oprichters is dat grote chocoladefabrikanten hun voorbeeld gaan volgen. Het heeft even geduurd maar langzamerhand onderzoeken die of zij ook op een andere manier kunnen produceren.''

,,Het bedrijf heeft de keten van boon tot reep in eigen hand. Het doet zelf rechtstreeks zaken met de cacaoboeren in Afrika. Ze leiden boeren op, leren ze nieuwe landbouwtechnieken en zorgen dat de kinderen van landwerkers naar school gaan. Dat hele proces kost veel geld. Dat kan Tony’s alleen bekostigen door repen te verkopen. Hoe meer ze verkopen, hoe meer geld er beschikbaar is.''

,,Dat valt erg mee. Het bedrijf maakt pas een paar jaar winst. Wel zorgen de aandeelhouders, Beltman en de initiatiefnemers, behalve voor de boeren en werknemers ook goed voor zichzelf. Er wordt gewoon dividend uitgekeerd en ze gaan elk jaar met elkaar op wintersport. Dat past bij hun overtuiging. Ze willen laten zien dat je zowel maatschappelijk betrokken als commercieel kunt zijn. Het een sluit het ander niet uit.''

,,De droom van Henk Jan Beltman is een chocoladefabriek annex pretpark, compleet met achtbaan langs de productielijn. Die droom komt al een beetje uit met een winkel met minifabriek in Amsterdam, die dit jaar opengaat. Maar Tony’s Chocolonely wil ook Amerika veroveren. Om de ogen te openen van de grootste chocoladeproducenten in het meest kapitalistische land ter wereld.''

‘Het wereldschokkende en onweerstaanbaar lekkere verhaal van ­Tony’s Chocolonely’ is vanaf 25 januari ­verkrijgbaar.