De vakbond kampt met vergrijzing en dalende ledenaantallen. De afgelopen zeven jaar verdwenen er 100.000 leden. Daarnaast is inmiddels 40 procent van de leden boven de 60. Als dit zo doorgaat zal over tien jaar zelfs 60 procent van de leden boven de zestig jaar zijn.

Dat leidt tot  aanzienlijke financiële pijn. Twee jaar geleden zei de penningmeester van de vakbond in een interview met het Financieele Dagblad dat er een structureel tekort was van 3,8 miljoen euro per jaar. De totale begroting dat jaar was 200 miljoen euro. In 2018 zou het tekort zijn weggewerkt was zijn voorspelling.

Dat is niet gelukt . Nu dreigt het tekort op te lopen tot 24 miljoen euro in 2021 waarschuwt de bond. De belangrijkste oorzaak is de terugloop in ledenaantallen. ,,Overlijden en pensionering zijn de belangrijkste redenen voor het teruglopend ledenaantal’’, zegt een woordvoerder. ,,Het gaat niet om de hoogte van de contributie. Er zijn wel wat mensen met betalingsachterstanden, maar dat aantal is beperkt.’’

Het lukt de vakbond maar niet om voldoende nieuwe leden binnen te hengelen. ,,We krijgen per maand 3500 tot 5000 nieuwe leden er bij'', meldt de woordvoerder. ,,Maar de uitstroom is groter.’’ Bovendien daalt het aantal nieuwe leden dat er maandelijks bij komt volgens het interne document.

De afgelopen jaren heeft FNV al flink in de kosten gesneden. Er zijn grote interne fusies geweest, waardoor er een slankere goedkopere organisatie is gekomen. Daarnaast is veel overbodige kantoorruimte afgestoten, wat tot een flinke kostenbesparing leidde. Desondanks is het tekort alleen maar verder opgelopen.

Ingrijpen is daarom noodzakelijk. Er moet effectiever en efficiënter gewerkt worden, luidt de opdracht. Dat betekent in ieder geval dat er met minder mensen gewerkt gaat worden. Intern wordt gesproken over 200 fte minder, wat neerkomt op 250 mensen die hun baan verliezen.

,,Er komen in ieder geval geen gedwongen ontslagen’’, stelt een woordvoerder van de bond. ,,Hoeveel banen en welke er gaan verdwijnen is nu nog niet duidelijk. We zijn nu in gesprek met de ondernemingsraad over het plan Anders Werken. Ook vanuit de organisatie worden ideeën aangedragen hoe het beter en efficiënter kan.’’

In het najaar zullen er naar verwachting keuzes worden gemaakt en wordt duidelijk hoeveel mensen hun baan verliezen. ,,Het kan ook zijn dat mensen intern op een andere baan worden geplaatst. Verder gaan er nog mensen met pensioen de komende jaren. En mensen voor wie geen plek meer is binnen de FNV zullen naar ander werk worden begeleid’’, verzekert de woordvoerder.

De nieuwe aanpak moet er voor zorgen dat de FNV aantrekkelijk wordt voor onder andere jongeren en flexwerkers. Dat wil de bond bereiken door meer aanwezig te zijn op de werkvloer en volop in te zetten op belangenbehartiging voor de leden. Ook wordt gekeken naar manieren om de bestaande leden beter vast te houden.