Geen woning te vinden? Hier zijn vier alternatieven
De woningmarkt piept en kraakt: de huizenprijzen zijn op het hoogste niveau in zestien jaar tijd én het aantal te koop staande woningen is zorgwekkend laag. Voor wie met zijn handen in het haar zit: er zijn alternatieven.
Natasja de Groot
Woningeigenaren met een ‘huis onder water’ of met verhuisplannen, zullen wellicht een gat in de lucht springen: een gemiddeld huis kostte in januari 8,8 procent meer dan in januari 2017. Voor huizenverkopers is die stijging mooi meegenomen, máár potentiële kopers bezorgt het eerder kopzorgen.
Vooral voor starters is het almaar lastiger om een leuke woning op de kop te tikken. De hypotheekrente is weliswaar gunstig laag, maar het aantal woningen dat te koop staat, is beperkt. Eind vorig jaar stonden er slechts 60.000 woningen in de verkoop. Die schaarste werkt ook nog eens een verdere stijging van prijzen in de hand. Wat zijn dan je opties als starter? We zetten er een paar op een rijtje.
1) Koop samen met vrienden
Millennials vinden het belangrijk met wie én hoe ze wonen, voor hen is niet zozeer de locatie bepalend
Dit wordt de trend van 2018, als we een onderzoek van Maurice de Hond mogen geloven. Liefst driekwart van de mensen tot 35 jaar zegt hierin te overwegen om samen met bekenden een woning te kopen. Helemaal uit de lucht gegrepen is het niet: de Rotterdamse makelaar André van Luijk ziet de belangstelling voor deze optie bij starters groeien. Bij zijn makelaarskantoor hebben de afgelopen tijd al meerdere starters aangeklopt die samen een huis willen kopen. In een van die gevallen ging het om drie vrienden, in een ander geval ging om twee broers, vertelt hij. Is dat niet lastig met vrienden in één huis? ,,We geven wel altijd het advies mee om zaken goed vast te leggen. Zoals wat je doet als bijvoorbeeld één een partner krijgt en wil verhuizen, of als er kinderen komen.''
Starters slaan niet alleen uit nood de handen ineen, vult Erik Gathier van het Nieuwe Collectief aan. Dit is een start-up die groepen starters begeleidt bij projectontwikkeling en hen helpt om gezamenlijk woningen in stadscentra te kopen. Volgens hem leeft met name bij millennials de behoefte om in de buurt van vrienden of bekenden te wonen. ,,Zij vinden het belangrijk met wie én hoe ze wonen, voor hen is niet de locatie minder bepalend.'' Sinds het Nieuwe Collectief twee maanden geleden in Den Haag werd gelanceerd, hebben zich daar al zo’n 100 mensen gemeld die gezamenlijk willen kopen.
Van Brabant tot aan Noord-Holland; meer en meer gemeenten experimenteren met 'tiny houses'. Dit zijn kleine huisjes met een woonoppervlak tot 50 vierkante meter. Gemeenten beginnen het te zien als een serieus alternatief voor de vraag naar betaalbare koopwoningen voor starters en denken op zo’n manier jongeren voor hun stad te behouden. Een duidelijke trendbreuk, constateerde directeur innovatie Esther Geuting van onderzoeksbureau Stec Groep al eerder.
Het klein bouwen én wonen blijkt het in sommige steden zelfs geschopt te hebben tot een thema in de gemeenteraadsverkiezingen. Zoals in Capelle aan den IJssel, daar heeft de VVD in zijn programma opgenomen die huisjes te verwelkomen. Die woninkjes hebben veel voordelen: ze kosten niet veel en ze zijn als een bouwpakket in elkaar te zetten waardoor ze gemakkelijk te verplaatsen zijn. En niet onbelangrijk: door minder geld uit te geven aan woonlasten, blijft er meer geld over voor andere dingen.
Daarentegen zijn in steden als Rotterdam en Amsterdam flinke wachtlijsten
Marina Abendroth van Villex
Door de prijzige woningen én het gebrek aan (sociale) huurwoningen is antikraak een gangbare oplossing voor iedereen die een huis zoekt, vertelt Marina Abendroth van Villex. Deze antikraakorganisatie heeft volop ruimte beschikbaar in voormalige schoolpanden tot vrijstaande woningen en van leegstaande kantoren tot boerderijen. Máár de starter moet niet al te veel noten op zijn zang hebben; er zitten fantastische panden tussen, maar de meeste antikrakers zullen genoegen moeten nemen met een plek in een randgemeente.
,,In gemeenten zoals Ridderkerk en Dordrecht hebben we meer dan voldoende aanbod. Daarentegen zijn in steden als Rotterdam en Amsterdam flinke wachtlijsten.'' Het voordeel is net als bij Tiny Houses dat het goedkoop wonen is. Wie antikraak woont, betaalt niet meer dan 250 euro per maand - inclusief gas, water en elektra. De angst dat je er zomaar uitgezet kan worden, is volgens Abendroth niet helemaal terecht. ,,Er geldt een opzegtermijn van 28 dagen, maar dat je snel moet verhuizen, gebeurt niet vaak. Wij hebben heel wat bewoners die al zes jaar of langer in hun antikraakwoning zitten.''
Nu wordt wellicht niet iedereen enthousiast van het woord antikraak, dus geven we nog een ander alternatief: het uitwijken naar kleinere gemeenten. Die trend zien ook de makelaars al wat langer. Huizenkopers wijken van Amsterdam uit naar Weesp, van Eindhoven naar Helmond of van Rotterdam naar Westvoorne. In dit soort overloopgebieden' nemen de huizenverkopen duidelijk toe, onderstreepte de makelaarsvereniging NVM recent.
Voor sommige starters is het uitwijken naar randgemeenten een serieuze optie, zoals voor de 28-jarige Yoran Feenema (28). Hij huurt nu nog samen met een paar vrienden een huis in Amsterdam-Noord, maar hij zou het liefst - zoals veel starters op de woningmarkt - willen kopen. ,,Het voelt nu elke maand als water naar de zee dragen. Tegelijkertijd is kopen hier in Amsterdam onbetaalbaar of het moet een heel kleine ruimte zijn of op een slechte locatie. Ik kijk nu serieus naar Muiden en Weesp omdat de huizenprijzen daar nog te doen zijn. We mogen ervan uitgaan dat de huizenprijzen uiteindelijk wel weer zullen kelderen, dus heel slim om op de top te kopen is het ook niet.''
