Milieudefensie: ‘Vier keer vliegen per jaar? Dan 320 euro bovenop ticket’

Het gaat even slikken worden als de vliegbelasting van Milieudefensie er daadwerkelijk komt. Bij één vakantievlucht in het jaar valt de schade nog mee: dan komt er 40 euro boven op de ticketprijs. Daarna gaat het hard: een tweede vliegreisje kost 80 euro extra en bij een derde ticket komt daar 160 euro bovenop. Wie vier keer of vaker vliegt, betaalt dan over elk ticket 320 euro extra.

De vliegtaks is nodig om de klimaattransitie eerlijker te maken, betoogt Milieudefensie, dat zijn plan liet doorrekenen door onderzoeksbureau CE Delft. De luchtvaart is ondanks groeiende kritiek nog steeds vrijgesteld van belasting op kerosine. Vliegmaatschappijen betalen bovendien geen btw over de door hen verkochte tickets. Bij elkaar loopt de schatkist hierdoor 2,3 miljard euro aan belastinginkomsten mis, bleek eerder uit onderzoek. 

Een progressieve vliegtaks moet dit gemis compenseren. Het oplopende karakter is volgens Milieudefensie eerlijk, nu 8 procent van de Nederlanders verantwoordelijk is voor 42 procent van de vluchten. Vier op de tien mensen maken jaarlijks geen of hoogstens één vliegreis. De vervuiler betaalt dus, als het aan de milieuorganisatie ligt.

Er is wel een complicatie, schrijven de onderzoekers van CE Delft, en dat zijn de uitvoeringskosten. Elke geboekte vlucht moet per persoon worden bijgehouden. ,,Gelet op de complexiteit schatten wij de uitvoeringskosten op dezelfde hoogte als de kosten van de toeslagen van de Belastingdienst.” Bij de fiscus variëren die kosten van 16 euro per zorgtoeslag tot 145 euro per kinderopvangtoeslag. Zelf schat CE Delft de uitvoeringskosten op 64 euro per passagier per jaar, evenveel als de huurtoeslag.

De oplopende vliegtaks maakt onderdeel uit van een veel breder bereikbaarheidspakket van Milieudefensie, dat de klimaatschade van gemotoriseerd vervoer moet verminderen. CE Delft keek daarvoor ook naar rekeningrijden, investeringen in fiets- en ov-infrastructuur en een flexibele bijtelling voor het privégebruik van zakelijke leaseauto’s. Verder wordt de onbelaste woon-werkvergoeding van 19 cent per kilometer afgeschaft. 

Zo gaan automobilisten 11 cent per kilometer betalen en 15 cent bij filerijden. Naar fiets- en ov-maatregelen moet 1,5 miljard per jaar extra gaan, ten koste van auto’s en wegen. Lage inkomens krijgen een klimaatbonus van 1000 euro. Wordt het hele pakket ingevoerd, dan daalt het aantal personenautokilometers met 20 tot 30 procent, concludeert CE Delft. Het aantal ov-kilometers stijgt met hetzelfde percentage. De uitstoot van schadelijke broeikasgassen zal, mede door de vliegtaks, met tot wel 9 megaton dalen.

Eerder deze maand meldde Milieudefensie dat Nederland fossiele brandstoffen en de vervuilende industrie met 8,3 miljard euro per jaar subsidieert.