Nederland zorgt wereldwijd voor 40 miljard euro aan natuurschade

Dat blijkt uit een studie van ABN Amro naar de kosten van het verdwijnen van biodiversiteit. Een gezonder en diverse natuur levert de samenleving zogenoemde ecosysteemdiensten. Dat gaat onder andere over voedsel, medicinale ingrediënten en koolstofopslag. Maar ook om het filteren van lucht en water en recreatieve diensten.

Minder biodiversiteit kan ook leiden tot het verdwijnen van insecten die nodig zijn om planten te bestuiven, wat tot een verdere afname van biodiversiteit leidt. Aan die diensten is een waarde te hangen. Zo kan de schade berekend worden van het verlies aan biodiversiteit. De 40 miljard euro schade komt neer op 2300 euro per inwoner.

Het grootste deel van de kosten wordt in het buitenland gemaakt. Dan gaat het bijvoorbeeld om de kap van regenwoud om veevoer te telen voor Nederlands vee, of de aanleg van palmolieplantages. Maar ook watervervuiling door de productie van rundvlees in Argentinië. Dat zorgt ervoor dat de Nederlandse landbouw en voedingsmiddelenindustrie verantwoordelijk is voor bijna een kwart van alle schade.

Zij zijn niet de enige grote vervuilers. Ook de industrie doet een flinke duit in het zakje. Maar ook sectoren als de zakelijke dienstverlening en IT zorgen voor afnemende biodiversiteit. Dat komt dan bijvoorbeeld omdat ze veel energie verbruiken en er zeldzame metalen gebruikt worden in de apparatuur. Het delven van die zeldzame metalen zorgt eerder in de keten voor afname van de biodiversiteit.

Het zijn niet alleen de producenten die bijdragen aan verminderde biodiversiteit. Consumenten die het duurdere, duurzaam geproduceerde voedsel laten liggen dragen ook bij aan de verminderde biodiversiteit.

De bank ziet verschillende mogelijkheden om het probleem aan te pakken. Zo moeten de werkelijke kosten verrekend worden in de producten. Nu gebeurt dat niet, een van de redenen dat milieuvervuilende producten goedkoper zijn dan duurzame. Door de milieukosten wel mee te nemen in de producten betaalt de afnemer voor die schade.

Maar het begint allemaal bij kennis. Duidelijk moet zijn wat de impact op biodiversiteit is van bijvoorbeeld soja uit Brazilië of kunstmest uit Belarus. Dan kunnen met de producent afspraken gemaakt worden om de negatieve invloed te verkleinen. Zeker als daar financieel voordeel tegenover staat, zal die bereidheid groter zijn.

Daarnaast adviseert de bank om met kleine, concrete stappen te beginnen. Die leveren direct voordeel op en dat motiveert. Maar zeker zo belangrijk is dat overheden bedrijven gaan dwingen om direct actie te gaan ondernemen.