Nibud, hoe kun je sparen als je elk dubbeltje moet omdraaien?
De Week van PhlippenSandra Phlippen is chef economie. Elke week behandelt ze een onderwerp dat haar opvalt in de economie.
Hoe kan het dat zo'n groot deel gewoonweg niet kan rondkomen?
Week update
Het is goed bedoeld, maar nationaal klimaatbeleid frustreert de enige echte oplossing voor CO2 uitstoot: emissiehandel.
Supermijden rond de paasdagen: Jumbo en Albert Hein worden bestookt met stakingen en zien hun klandizie de schappen mijden.
Nieuwste vorm van fraude: mailtje van ‘de baas’ die medewerkers tonnen laat overmaken naar bankrekening.
We zijn een impulsief en kortzichtig volkje dat niet in staat is om te sparen voor later, beweerde het Nibud in een donderdag verschenen rapport. Volgens het Instituut voor Budgetvoorlichting weegt een onnodige aankoop keer op keer zwaarder dan de zekerheid van een beschikbare buffer voor als het tegenzit.
Onverstandig
Als gevolg van onze onverstandige daden heeft een derde van de Nederlandse huishoudens geen spaargeld achter de hand. Ze leven van maand naar maand. Vaak dat niet eens, want een op de vijf huishoudens geeft structureel meer uit per maand dan er binnenkomt.
Het Nibud heeft ook meteen de oplossing voor dit probleem bedacht: automatisch een klein deel van wat er maandelijks binnenkomt, doorsluizen naar een spaarrekening. Als je dat geld toch wilt uitgeven, dan kan dat wel maar dat kost dan wel wat moeite, want je moet het terug overhevelen naar je betaalrekening.
Hip
Het probleem met deze aanpak is dat het ervan uitgaat dat mensen in eerste instantie iets onverstandigs doen. Zo gaat het Nibud er zonder slag of stoot vanuit dat mensen best zouden kúnnen sparen als ze niet zo kortetermijngericht waren. Maar is dat wel zo? Heeft het Nibud hier niet wat al te graag de hippe gedragseconoom willen uithangen?
Wie het rapport van het Nibud erbij pakt en daadwerkelijk leest, ziet al snel iets heel anders: 70 procent van de antwoorden op de vraag 'Waarom spaart u niet?' geeft duidelijk te verstaan dat mensen maar net rondkomen. Ze hébben gewoon niks te sparen. Slechts 8 procent van de antwoorden zou je kunnen duiden als dat mensen het 'nu iets kopen' niet kunnen weerstaan.
Spagaat
De oplossing van het Nibud om automatisch geld naar een spaarrekening over te hevelen is dus de verkeerde. Sterker, ze brengen mensen die met hun volle verstand elk dubbeltje omdraaien verder in de problemen. Veel mensen staan namelijk rood bij de bank. Hun maandinkomen automatisch afromen naar een spaarrekening creëert de bizarre situatie dat mensen - geholpen door de overheid - in een nare spagaat terecht komen:
Die mensen moeten én hoge rentes betalen op het rood staan, én spaargeld aanhouden waar ze met de huidige rente niks op verdienen én ze krijgen de eindjes niet aan elkaar geknoopt. Dat is de slechtst denkbare uitkomst waarop mensen serieus leeglopen.
Waar het Nibud over zou moeten nadenken, is hoe het kan dat zo'n groot deel van de Nederlanders gewoonweg niet kan rondkomen. Ik vermoed dat we dan snel weer uitkomen bij de echte tweedeling in onze samenleving: het deel met een vaste baan dat vermogen opbouwt in stenen en veel spaart en het andere deel dat geen enkele werkzekerheid heeft en van maand naar maand leeft.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
4
Werk jij liever thuis omdat je daar productiever bent? ‘Gaat om meer dan je to-dolijst afstrepen’
Een goede verstandhouding met collega’s, leidinggevenden of klanten maakt je werkdag niet alleen plezieriger, maar zorgt er ook voor dat je meer gedaan krijgt. Mirjam Wiersma, auteur van twee boeken over zakelijk flirten, vertelt hoe je jezelf op de kaart zet en mooie relaties opbouwt met anderen. Deze keer: een intern netwerk. -
PREMIUMwat te doen?
Dichte Ketheltunnel exemplarisch voor huidige krappe arbeidsmarkt: ‘Vicieuze cirkel’
Twee medewerkers zijn ziek en vervolgens moet de Ketheltunnel urenlang dicht. Het lijkt het zoveelste bewijs dat Nederland piept en kraakt als gevolg van personeelstekorten. Kunnen we op meer plekken dit soort ellende verwachten? Ja, zeggen experts. -
Energierekening
Ad: ‘Ik heb zelf ventilatoren onder de radiator geklikt voor optimale verwarming’
Hoeveel geld besteed jij aan energie in huis? Hoe probeer je de kosten omlaag te brengen? Deze vragen stellen we elke week aan een Nederlander. Vandaag: Ad Voermans (66) uit Rijen, bij Breda. -
PREMIUM
Miljoenen tonnen graan moeten Oekraïne uit, maar hoe?
De overvolle Oekraïense graansilo’s baren de wereld steeds meer zorgen. Vanuit Europa wordt met man en macht gewerkt aan meer export over land, nu Rusland de Zwarte Zee blijft blokkeren. -
PREMIUMVijf vragen
Waarom sommige mensen grof geld over hebben voor een digitaal eigendomsbewijs
Wereldwijd schaffen steeds meer mensen NFT's aan. Dit zijn unieke, digitale eigendomsbewijzen, vaak aangeschaft met cryptomunten. En ze zijn al lang veel meer dan kunstwerken of kattenplaatjes. Waarom zou je ze kopen en wat zijn de risico's? Vijf vragen over NFT’s.
-
2
Zo zet je gezichtsherkenning en vingerafdrukscanner van je telefoon snel uit
Je smartphone ontgrendelen met je gezicht of vingerafdruk klinkt veilig, maar in geval van nood kan het juist een beveiligingsrisico zijn. Iemand kan onder dwang je gezicht scannen of onopgemerkt je vingerafdruk bemachtigen. Gelukkig kun je dit voorkomen. -
Recordgroei voor detailhandel, terwijl roep om personeel toeneemt
De Nederlandse detailhandel kende in het eerste kwartaal een recordomzetgroei. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is de enorme groei vooral te danken aan het feit dat er in de vergelijkbare periode vorig jaar nog sprake was van een lockdown waarin veel winkels de deuren tijdelijk gesloten moesten houden. Intussen kampen winkeliers door het toenemende gebrek aan personeel wel weer met nieuwe problemen. -
PREMIUM
Moeten vrouwen energietransitie leiden? ‘Vertrouwde mannelijke aanpak werkt niet meer’
Zijn vrouwen geschikter om de energietransitie te leiden dan mannen? Gewaagde vraag, maar Dorine Bosman, jarenlang in dienst van Shell en nu directeur in de Amsterdamse haven, wil hem wel beantwoorden.