Primeur: Nederland beste economie van Europa

Van 141 landen wereldwijd doen alleen Singapore, de Verenigde Staten en Hong Kong het economisch beter dan Nederland. Vorig jaar stond Nederland nog zesde op de jaarlijkse lijst. ,,Dit is echt een unicum. Niet eerder was Nederland de beste van Europa,” zegt hoogleraar innovatie en strategisch management Henk Volberda die sinds 2004 de Nederlandse data aanlevert voor de in Genève gevestigde economische denktank World Economic Forum. ,,Zwitserland bleef ons altijd voor, Duitsland vaak ook.”

De Amsterdamse hoogleraar (UvA) looft het kabinet dat het eenvoudiger maakte om een bedrijf te beginnen of op te heffen. ,,We kennen nu een echte ondernemerscultuur.” Ook stelt hij dat er op scholen, hoge scholen en universiteiten steeds meer aandacht voor ondernemerschap is. ,,Disruptieve bedrijven als Adyen en Booking.com timmeren ondertussen aan de weg. Alleen de VS doet het nóg beter.”

Nederland scoort verder hoog dankzij zijn uitstekende infrastructuur, hoogwaardige ICT-voorzieningen, stabiele overheidsbeleid, hoogopgeleide beroepsbevolking en uitstekende gezondheidszorg.

VNO-NCW en MKB Nederland zijn trots op de toppositie. ,,Dit mogen we vieren met elkaar,” laat de werkgeversbelangenclub weten. Tegelijk merkt VNO-NCW op dat de investeringen in innovatie en nieuwe technologieën als kunstmatige intelligentie, robotisering en big data achterblijven. 

Ook hoogleraar Henk Volberda ziet dat als kwetsbaarheid op de langere termijn. Hij stelt dat het oude topsectorenbeleid op de schop moet. ,,Ik pleit voor een groeifonds voor innovatie om te investeren in de hierboven genoemde technologieën van morgen.” 

Minstens zo belangrijk is volgens hem dat de kinderen en jongeren van nu al op school daarin moeten worden geschoold. ,,Hetzelfde geldt dus voor werknemers, anders hebben zulke investeringen weinig zin.”

Ook het kabinet wil meer investeren in nieuwe technologieën. Gisteren maakte staatssecretaris Mona Keijzer (EZ) bekend de investeringen in artificiële intelligentie te willen verdubbelen. Ook wordt er een Kunstmatige Intelligentie Coalitie opgestart. 

Volgens experts is dat echter nog onvoldoende. Deze zomer luiden universiteiten, werkgevers en instituten nog de noodklok: talloze Nederlandse wetenschappers en technici met kennis van kunstmatige intelligentie lopen naar het buitenland weg waar ze meer kunnen verdienen of beter onderzoek kunnen doen. Een 2 miljard euro kostend actieplan om het tij te keren is nodig.

Vakbond FNV heeft gemengde gevoelens bij de toppositie. ,,Ja, de economie draait geweldig, maar tegelijk nemen zekerheden voor vaste medewerkers af”, stelt  FNV-bestuurder Tuur Elzinga vast. ,,Bedrijven gebruiken zzp’ers als verkapte werknemers voor hun steeds grotere flexibele schil. Nederland schuift langzaam op richting een Angelsaksische arbeidsmarkt.” Ook wijst FNV op de achterblijvende lonen.