Verzekeraars: hogere premie in gemeentes met veel waterschade

Verzekeraars zullen de schadekosten door extreme regen- en hagelbuien doorberekenen aan hun klanten, verwacht de brancheorganisatie. ,,Gemeentes moeten hun verantwoordelijkheid nemen om de schade bij hevige buien te beperken. In gemeentes die dat niet doen, zullen mensen met een opstal-, inboedel- of autoverzekering in de toekomst duurder uit zijn'', zegt woordvoerder Rudi Buis van het Verbond van Verzekeraars.

Verzekeraars zien het aantal schademeldingen als gevolg van klimaatverandering al toenemen. Komende decennia gaan extreme (hagel)buien volgens hen fors meer schade veroorzaken aan huizen, bedrijven en auto's. Zonder maatregelen kan de schade toenemen met zeker een kwart miljard euro per jaar, becijferde de brancheorganisatie afgelopen najaar in een rapport. 

Alle gemeenten moeten de komende twee jaar een klimaatstresstest doen om in kaart te brengen waar het water bij extreme regenval heen stroomt. Veel gemeentes hebben afgelopen jaren al waterbergingen aangelegd en de capaciteit van hun riolen vergroot. Slechts een handjevol gemeentes dwingt zijn inwoners echter ook om zelf maatregelen te nemen, zoals het loskoppelen van hun regenpijp van het riool.

Huiseigenaren moeten het regenwater dat op hun perceel valt in principe zelf bergen. Bijvoorbeeld in een regenton, een vijver of een kuil in hun tuin. In de praktijk zijn veel tuinen echter betegeld en komt regenwater in de riolering terecht. Die is nog lang niet overal toegerust op de steeds heviger hoosbuien waar Nederland mee kampt, zoals gisteren in het zuiden van het land.  

32 van de 380 gemeenten verplichten hun inwoners daadwerkelijk via een verordening om het regenwater van hun daken zelf op te vangen, bleek eind 2016 uit onderzoek van Rioned. Hoeveel dat er op dit moment zijn, is bij de stichting niet bekend. 

,,Wij hebben het idee dat het sindsdien vrij stil is geworden rond die verplichting'', zegt directeur Hugo Gastkemper. ,,In de meeste gemeenten lijkt het uitgangspunt niet verplichten, maar voorlichten. Ze wijzen hun inwoners op de voordelen van planten in plaats van tegels in hun tuin en bieden soms subsidies voor bijvoorbeeld een regenton.'' 

In Duitsland hebben sommige gemeenten een 'tegeltaks' ingevoerd. De rioolbelasting is daar gekoppeld aan de bestrate oppervlakte, zodat mensen met gras of grind goedkoper uit zijn dan een buurman die zijn hele tuin heeft vol gelegd met tegels. Nederlandse gemeentes zijn terughoudend met zulke maatregelen, omdat de uitvoering stuit op praktische bezwaren.

Zo kondigde de gemeente Laren in 2016 aan dat alle inwoners het regenwater van hun daken zelf in hun tuin moesten opvangen, op straffe van 4.000 euro boete. Het centrum en laaggelegen delen van het dorp kampten na hoosbuien afgelopen jaren met grote wateroverlast. De schade liep in de miljoenen.

Linksom of rechtsom zullen gemeentes echter hun verantwoordelijkheid moeten nemen, waarschuwt het Verbond van Verzekeraars. ,,Dat is ook in hun eigen belang. Burgers worden boos als hun kelders voor de tweede keer binnen een jaar onderlopen. In veel gemeentes, zoals Rotterdam, gebeurt overigens ook al een hoop.''  

Op dit moment hebben verzekeraars nog niet genoeg informatie over de waterschade per gemeente om verschillende premies te kunnen invoeren. De 'klimaatschade' betreft ongeveer een kwart van de totale kosten die worden verhaald op inboedelverzekeringen, aldus woordvoerder Buis. Nu het aantal hoosbuien verder toeneemt, kunnen verzekeraars de lokale verschillen nauwkeuriger in kaart brengen. 

Voor autoverzekeringen lopen de premies per gemeente en regio al jaren flink uiteen. Zo zijn autobezitters in Rotterdam gemiddeld honderden euro's duurder uit dan inwoners van een dorp in Friesland.