Over Michelangelo, Magritte en over corona

Afstand houden, zegt de één. Eenzaamheid, meent een ander. Liesbeth Schreuder is lid van het Academisch Genootschap aan de Parklaan en bezet daar al zeven jaar in haar eentje de kunstcommissie. Ze heeft woensdagavond een publiek van bijna dertig belangstellenden, AG-leden en ook anderen.

Schreuder (1958) verzorgt bij het genootschap regelmatig lezingen over kunst. Deze keer is de inleiding luchtig. Terwijl ze een aantal afbeeldingen van meer of minder bekende schilderijen op het grote scherm in de Meerlezaal toont, loopt Willie Roncken met een microfoon door de zaal op zoek naar antwoord op de steeds terugkerende vraag welke associatie met corona het vertoonde oproept. 

,,Falend coronabeleid”, roept iemand bij het zien van de verongelukkende Phaëton als die met zijn paarden de zon nadert. En als Maria bezoek krijgt van een engel, roept ze ‘Pas op! Ik ben besmet!’, in plaats van verward te zijn te horen dat ze is uitgekozen als Moeder van de zoon van God. Roncken weet de sfeer van een ouderwetse klasseavond op de HBS op te roepen. Dat moet herkenbaar zijn voor de toehoorders, gemiddeld 70+, wit en goed opgeleid.

Na de pauze wordt het serieuzer. Schreuder toonde dezelfde werken, nu met een kunsthistorische beschouwing. Zo horen we dat Michelangelo weliswaar werkte in opdracht van de paus, maar toch durfde in te gaan tegen de geldende opvatting over de afstand tussen de menselijke wereld en God. Dus zien we dat de Schepper zijn creatie bijna aanraakt. Schreuder wijst ook op de linkerarm van God. ,,Die rust op de schouder van… nee, geen engel, maar een jonge vrouw, die met smacht naar Adam lijkt te kijken. Zou het Eva zijn?”

Dan zien we De Geliefden weer, het schilderij van René Magritte uit 1928. Een zoenende man en vrouw, maar beiden met een stoffen zak om hun hoofd. ,,Je kunt er veel symboliek in willen zien. Een feit is dat de schilder op zijn dertiende zijn moeder in de rivier aantrof; naakt, dood en met een zak over haar hoofd. Zelfmoord, was de conclusie. Het lijkt veel invloed op zijn eerste werk te hebben gehad.” Zo wordt het uiteindelijk een lezing waar de niet zwaar geschoolde kunstliefhebber weer iets nieuws opsteekt.

Sinds kort heeft het Academisch Genootschap de activiteiten aan de Parklaan weer opengezet voor de leden en andere belangstellenden. Meer dan een jaar waren de lezingen en bijeenkomsten alleen online te volgen. ,,We zijn blij om elkaar weer te kunnen zien”, vertelt bestuurslid Runa Hellinga. Maar via Zoom konden we ook mensen bereiken die zijn verhuisd. Als we in september weer een volle agenda hebben, gaan we veelal duaal te werk. Dan kun je hier in de zaal komen, maar het ook thuis vanaf je scherm volgen.”