En dus ontwikkelden Van Doesburg en companen als Gerrit Rietveld, Piet Mondriaan en Bart van der Leck De Stijl. En zette daarmee de kunstwereld op zijn kop. Iedere kunstenaar en architect is op de een of andere manier schatplichtig aan die sobere, maar daardoor zo sterke beeldtaal, gebaseerd op geometrische vormen en op de drie primaire kleuren en de twee niet-kleuren zwart en wit.

Honderdste verjaardag van De Stijl
Maar dat was toen, 1917. De vraag is: zijn er anno 2017 - waarin de honderdste geboortedag van De Stijl wordt gevierd, nu ook figuren die een nieuwe kunst of nieuwe vormgeving voorstaan en wel zodanig dat die doordringt in alle geledingen van de samenleving? Dat vroegen ze zich bij De Kazerne ook af en Annemoon Geurts, creatief directeur maakte vervolgens de tentoonstelling New Icons – Rietveld now.

Het is een heerlijk presentatie, dat voorop gesteld. Met een wat zware Eindhovense inbreng, maar dat mag met de Design Academy Eindhoven om de hoek. Ook opvallend; het zwaartepunt ligt overduidelijk op vormgeving die neigt naar de beeldende kunst. Tuurlijk, er zijn de stoere tafels van Eek en de buitengewoon charmante lampen van Wanders en niet te vergeten het glas- en aardewerk van Atelier NL. Allemaal zeer nuttig en prachtig; het kan zo het museum in. Maar echt hardcore productdesign zoals auto’s, staafmixers of wasmanden, die schitteren hier door afwezigheid. Is dat jammer? Een beetje, want ook in die genres gebeuren opmerkelijke dingen die je best – met goede argumenten - het etiket New Icon kunt opplakken. Toegegeven: een klein etiketje, maar toch.

En wie moet dat grote etiket krijgen; met andere woorden wie is de Rietveld van deze tijd? (en waarom niet de nieuwe Van Doesburg overigens?) Van de exposanten komt een aantal daar zeker voor in aanmerking. Maarten Baas, met zijn steeds weer andere invalshoeken en uitwerkingen, verdient het. Hij weet altijd de kunstwereld te verrassen, door nieuwe wegen te vinden, zaken op z'n kop te zetten. Zoals Van Doesburg ook deed.

Jalila Essaïdi
Maar als het gaat om ‘totaal nieuwe kunst of vormgeving’, zoals De Stijl voorstond én heeft waargemaakt, dan komt Jalila Essaïdi ook in aanmerking. Haar kogelvrije stof, gebruikmakend van zijde van spinnen of meer nog haar huidige project Mestic, waar ze van mest kleding maakt: dat zijn projecten die de tand des tijds prima kunnen doorstaan en absoluut een belangrijke bijdrage leveren aan de maatschappij (en ook daar klinkt De Stijl in door). Maar, dat doet de Flax Chair van Christien Meindertsma óók. En – tja, nu we toch bezig zijn – kunnen we om die creatieve geest van Dave Hakkens heen. Eigenlijk niet, toch? Ergo: er valt veel te zien en te kiezen in De Kazerne. Je voorkeur kun je kenbaar maken op een groot bord. Op de sluitingsdag (9 oktober) weten we wie de nieuwe Rietveld is. Of eigenlijk natuurlijk pas over honderd jaar...

New Icons – Rietveld now met werk van o.a. Maarten Baas, Joost van Bleiswijk, David Derksen, Studio Drift, Piet Hein Eek, Dave Hakkens, Marcel Wanders, Bertjan Pot en Christien Meindertsma. De Kazerne, Paradijslaan 2-8, Eindhoven. Open: dagelijks van 12 tot middernacht. Tot 9 oktober.

Data Orchestra van Jelle Mastenbroek & OWOW op de tentoonstelling New Icons - Rietveld now in De Kazerne, Eindhoven.