VDMA aan Vestdijk Eindhoven krijgt stadsbos in plan Being/OMA

Onder het motto Join the Stage komen er woningen, werkplekken, creatieve bedrijven, kantoren en zelfs een stadsbos van 3500 vierkante meter. 

Wethouder Yasin Torunoglu maakt de winnaar van de zogenaamde tender vrijdagmiddag bekend in VDMA aan de Vestdijk. Synchroon en ABC waren de twee andere kandidaten om het gebied opnieuw te ontwikkelen. Zij zijn nu afgevallen. Being Development hoopt na 2021 te beginnen met bouwen, zodat de eerste bewoners in 2024 of 2025 verwelkomd kunnen worden. 

Being werkt bij het project samen met onder meer belegger Timeless Investments, het internationaal bekende architectenbureau OMA van Rem Koolhaas en David Gianotten, Diederendirrix Architecten uit Eindhoven, Delva landschapsarchitecten en ontwerperscollectief NulZes uit Eindhoven. Ook zijn al diverse bedrijven betrokken bij het plan. Onder meer De Meeuw gaat tijdelijke woonunits leveren. Later worden die verwerkt in het definitieve project dat ook een voorbeeld op gebied van modulair bouwen moet worden. Being Development is ook betrokken bij de Bunkertoren aan de Kennedylaan. 

OMA is bekend van allerlei grote projecten, zoals het nHow Hotel naast de RaI in Amsterdam, met drie verdraaide blokken. Daar lijkt het ontwerp voor VDMA op. Maar dat ziet Gianotten anders. ,,In Amsterdam zijn het maar drie blokken, hier vier. Die geven de vier lagen van Eindhoven weer; er zit dus een heel andere gedachte achter. Het enige dat ze gemeen hebben is het verdraaide volume", aldus de architect die ook hoogleraar is aan de TU/e Bouwkunde. 

Het plan bestaan uit een laag houten gebouw op het achterterrein, direct grenzend aan de tuinen van de woningen in de Tramstraat. Dat is bedoeld voor start up-bedrijven en deelwerkplekken. In de U van het gebouw is het bos gepland. Daarna loopt de bouw op naar twee torens van 43 meter met groen langs de gevel. Aan de straatkant komen twee torens te staan van 96 en 105 meter. ,,Nee, hoger kon niet, want dan valt het plan uit het beeld van de stad. Dan is de verhouding niet meer goed tot de rest van de binnenstad", aldus Gianotten. 

In de torens komen zo'n 500 woningen in alle prijsklassen, van sociale huur (20 procent, in samenwerking met de corporaties Trudo en Woonbedrijf), via middeldure huur (45 procent, door beleggers) tot koopwoningen in allerlei categorieën en voor alle beurzen. De zustersflat aan de straatkant (‘die ken ik goed want mijn moeder woonde hier nadat ze haar diploma had gehaald’, zei Gianotten) wordt gerestaureerd, uitgebreid en omgebouwd tot kantoren. De woontorens komen eroverheen te staan. 

Ook de Luciferfabriek, de oude parkeergarage (de oudste overdekte parking van Nederland) en de autogarage blijven grotendeels bestaan. Ze worden omgebouwd en opengewerkt tot een publiek gebied. Hier kunnen allerlei functies terechtkomen zoals een Brainport Experience Center, een Future Lab, een groot podium (Stage) voor culturele evenementen, een kunst- en designmuseum, Bank 15 (voormalige The Hub), Mooie Boules, Circulaire Lobby en mogelijk het Expat Center. Dwars langs en door het gebouw en het bos gaat een verbindingsbrug De Loop lopen die ook publiek toegankelijk is. 

Wethouder Yasin Torunoglu toonde zich in zijn nopjes met het ‘indrukwekkende plan’ waarin volgens hem de rijke historie goed tot zijn recht komt en de twee hectare midden in de stad een mooie toekomst voor de boeg heeft. Volgens de wethouder scoorde Join the Stage op alle punten goed, ook financieel. De partijen willen echter niet bekendmaken hoeveel Being betaalt voor de grond en de gebouwen. 

Bas van Dam van Being Development noemde het ‘fantastisch’ dat hij het winnende ontwerp hier mocht presenteren.  Het is dan ook een langdurige procedure geweest. In februari 2018 startte de verkoopprocedure. Die duurde uiteindelijk zeker een half jaar langer dan toen aangegeven. En eigenlijk was het eerste voorzichtige startsein al in 2015 gegeven. Maar toen kwamen enkele andere grote projecten, Deken Van Somerenstraat en Stationsplein, bij elkaar uit en werd VDMA uitgesteld. In de tussentijd waren er in de gebouwen enkele evenementen en tijdelijke gebruikers. Zo was er een grote tentoonstelling van de Dutch Design Week en van Glow, werd er een Maker Faire gehouden en ging  Dave Hakkens er met Precious Plastic op zoek naar slimme manieren om kunststof opnieuw te gebruiken.  

Volgens wethouder Torunoglu is het goed geweest om extra tijd te nemen; dat heeft alleen maar ervoor gezorgd dat het plan beter werd. Ook een buurtcomité van omwonenden, ondernemers en eigenaren is nauw bij de keuze betrokken. Unaniem kozen die voor Being Development. Juist omdat dat plan hun eisen zo goed had opgenomen. Dat ging onder meer over de aansluiting bij de laagbouw in de Tramstraat, Die krijgt nu geen hoge woongebouwen in de achtertuin. 

Van Dam zei dat er een aantal uitgangspunten zijn voor het plan. ,,We wilden het industrieel erfgoed behouden, Brainport zichtbaar maken in de stad, de duurzame transitie laten zien, echte natuur naar de stad halen én iets toevoegen voor iedereen.” De duurzaamheid komt naar voren onder meer in een Sustainable Hub met een bakkerij, een brouwerij, een restaurant en een plek waar het afval van VDMA hergebruikt wordt. Van Dam hoopt dat het lukt om het bos ook daadwerkelijk een echt stuk natuur te laten. ,,Het moet geen parkje of gazon worden, maar een echt bos. We stellen ook een boswachter aan die daarop gaat toezien.”

In totaal krijgt het plan vijf nieuwe gebouwen en de vier historische blijven ook. Er wordt in totaal 75.000 vierkante meter woningen, kantoren en dergelijke gebouwd.