Nationale Voorleesdagen: een momentje samen met je kind

Pieter van Dijck stond jaren geleden aan de wieg van het Voorlezen met Muziek. Toen nog als werknemer van de bibliotheek. Inmiddels is hij gepensioneerd, maar van het voorlezen kan en wil hij geen afscheid nemen. Elke maand bedenkt hij een speels liedje bij het betreffende prentenboek. 

,,Die liedjes komen altijd vanzelf als ik het boek doorlees”, vertelt hij. ,,Soms zijn het dingen die letterlijk uit het boek komen, andere keren neem ik wat meer vrijheid.”

Met zijn gele shirt, rode hoed en imposante baard, is hij voor kinderen een herkenbaar figuur. Tijdens het voorlezen speelt en zingt hij naast het speciaal gecomponeerde liedje ook andere toepasselijke liedjes. Inhakend op een begrip of situatie in het boek. Samen met zijn voorleespartner vormt hij een twee-eenheid, waarbij ze samen de kinderen door het verhaal leiden.

Aangezien Van Dijcks vaste voorleespartner Kirsten de Bruijn met zwangerschapsverlof is, leest hij sinds een paar maanden voor met Lotte Melisse. Bij de opening van de Nationale Voorleesdagen maakt Anouk van Eil haar opwachting. Zij zal het boek Maar eerst ving ik een monster voorlezen. Dit boek van Tjibbe Veldkamp en Kees de Boer is dit jaar verkozen tot prentenboek van het jaar. Kinderen die de komende week (gratis) lid worden van de bibliotheek, krijgen als cadeautje een vingerpopje van het betreffende monster.

Aangezien Van Dijcks vaste voorleespartner Kirsten de Bruijn met zwangerschapsverlof is, leest hij sinds een paar maanden voor met Lotte Melisse. Bij de opening van de Nationale Voorleesdagen maakt Anouk van Eil haar opwachting. Zij zal het boek Maar eerst ving ik een monster voorlezen. Dit boek van Tjibbe Veldkamp en Kees de Boer is dit jaar verkozen tot prentenboek van het jaar. Kinderen die de komende week (gratis) lid worden van de bibliotheek, krijgen als cadeautje een vingerpopje van het betreffende monster.

Van Eil is leesconsulent, gespecialiseerd in de jongste doelgroep. Ze laat weten dat je eigenlijk niet vroeg genoeg kunt beginnen met voorlezen. ,,Al vanaf het moment dat je baby een paar maanden oud is, kun je aan de slag moet voorleesboekjes”, vertelt Van Eil. ,,Voor hen zijn er speciale boekjes, zwart-wit of anderszins boekjes met hoog contrast. Ook de stoffen waar ze aan kunnen voelen en in kunnen bijten zijn heel bruikbaar voor de allerkleinste. Spelenderwijs gaan ze de plaatjes ontdekken.

,,In de bibliotheek hebben we een speciaal hoekje voor de babyboekjes. Ze gebruiken al hun zintuigen om de wereld te ontdekken. Een stukje voorlezen is voor hen vooral een momentje van aandacht, van interactie. Dat kun je al met heel jonge kinderen doen.”

Na de babyboekjes, volgen de boekjes voor de 1- tot 2-jarigen. Hierin worden zinnetjes en woorden gekoppeld aan het plaatje dat kinderen zien. ‘Dit is een boom.’ ‘De boer ploegt het land.’ Dat idee. Bij de peuters, zo tussen drie en vier jaar, worden de boeken iets verhalender. Er is een probleem en dat wordt opgelost. Vooral de herkenbare, alledaagse situaties in- en om het huis doen het goed in deze leeftijdsgroep. Er mogen ook best al wat ingewikkeldere woorden tussen zitten. Daar kun je als voorlezer dan even bij stilstaan.

,,In deze leeftijd staan ook vaak de basisemoties centraal”, vult Van Eil aan. ,,Boos, blij, verdrietig. Denk bijvoorbeeld aan Dikkie Dik of Kikker. Veel peuterboeken verschijnen in een serie. Kas en Saar zijn hier voorbeelden van. Op een gegeven moment kennen de kinderen de personages. Vanaf de kleuterklas worden de verhalen langer en gedetailleerder. In de beste prentenboeken vullen de platen en tekst elkaar aan.”

Jaarlijks verschijnen er honderden nieuwe prentenboeken op de markt. En dan zijn er ook nog eens de klassiekers, die soms al meer dan een halve eeuw meegaan. Rupsje Nooitgenoeg, over een kleine rupsje dat zich een week lang door heel veel voedsel heen eet, verscheen voor het eerst in 1969. Naar schatting zijn er wereldwijd meer dan 50 miljoen exemplaren van verkocht. Max en de Maximonsters verscheen zes jaar eerder. En onze eigen Nijntje Pluis zag in 1955 het levenslicht. Zie tussen dat aanbod maar eens een geschikt boek uit te zoeken voor je kroost.

Van Eil haakt eerst aan op Dick Bruna’s konijntje. ,,Nijntje is vooral voor jonge kinderen nog altijd heel geschikt. Primaire kleuren, duidelijke woorden met veel herhaling en de tekst volgt op elke bladzijde een vast stramien. De structuur is altijd hetzelfde en voor de jongere doelgroep is dat prettig. Er is weinig of geen afleiding.”

Om daarna in meer algemene zin op te merken: ,,Begin te kijken bij de boeken die qua doelgroep het beste aansluiten. Zoek naar die verhalen die qua thema aansluiten bij de beleefwereld van het kind. En laat het kind ook vooral zelf bladeren door het aanbod. Zo komt het vanzelf iets tegen dat aanspreekt.”

Haar belangrijkste voorleestip is: ,,Lees langzaam en spreek de woorden goed uit. Geef het kind de gelegenheid om te kijken én te luisteren.”

De leesconsulent benadrukt dat voorlezen meer is dan het vertellen van een verhaaltje. ,,Neem de tijd om door te vragen, maak van het voorlezen een momentje van jullie samen.”

Voorlezen met Muziek is elke maand in De Nobelaer in Etten-Leur. Op 26 januari is er een extra editie, vanwege de coronamaatregelen via een livestream. Deze is gratis te volgen via de Facebookpagina van de bibliotheek.