Kees Jansma over Heizeldrama: ‘De wedstrijd beleefde ik als een zombie, ik weet er niks meer van’

Maar ruim voor de wedstrijd, vlak voor de persingang sprak Kees Jansma woorden tegen collega’s waar hij later nog weleens aan terugdacht. ,,Jezus, als dit maar goed gaat allemaal.” De toenmalige KRO-presentator had zich een weg gebaand door de supporters die al dronken waren voor de wedstrijd begon. En dat allemaal in het krakkemikkige stadion waarvan de brokstukken open en bloot op de grond lagen. Even later ging het goed mis in vak Z waar supporters van Liverpool die van Juventus aanvielen. Even daarvoor bij een voorwedstrijd was de sfeer al broeierig geweest. Toevalligerwijs speelden de teams die die wedstrijd speelden in dezelfde clubkleuren als die van de clubs die avond. De supporters gingen er in op alsof de echte wedstrijd al begonnen was.

,,Toen ik merkte dat het de verkeerde kant op ging ben ik op onderzoek uitgegaan. Theo Reitsma van de NOS zat vast op zijn commentaarpositie, die kon niet weg. Ik heb hem de hele avond proberen te informeren. Ik weet nog dat ik op een gegeven moment zei: ‘ik kan bevestigen dat er echt doden zijn gevallen.” 

Veel van de 39 slachtoffers komen door verdrukking om het leven. ,,Iets wat me het meest is bijgebleven zijn de blikken van de mensen die vertrapt werden. Nog meer dan de witte lijkzakken die ik later in een zaaltje zag liggen. Gek is dat eigenlijk.” Jansma beleeft de avond in een soort roes. ,,Je probeert zo goed mogelijk je werk te doen, pas later besef je wat er zich allemaal heeft afgespeeld.”

De wedstrijd tussen Juventus en Liverpool werd daarna ‘gewoon’ gespeeld. En toen Michel Platini de enige treffer van de wedstrijd maakte door een onterechte strafschop te benutten leek hij zich niet geremd te voelen om dat ook uitgebreid te vieren. ,,Dat de wedstrijd doorging, vond ik niet zo gek”, zegt Jansma 35 jaar later. ,,Die beslissing moet wel genomen zijn om de veiligheid te waarborgen. Je zat met zestigduizend mensen in dat stadion, wat zou er gebeuren als die geen wedstrijd konden zien? Nog meer rellen? Wraak? Zelf beleefde ik de wedstrijd als een zombie. Ik weet er niks meer van. Dat was natuurlijk helemaal niet belangrijk meer. Het kán bijna niet anders of de spelers wisten ook niks van de omvang van de ramp. Dat zou in de huidige tijd met social media natuurlijk niet kunnen.”

Jansma kwam in de decennia daarna -onder andere als perschef van het Nederlands elftal – nog in de nodige stadions over de hele wereld en dacht dan dikwijls nog aan die warme zomerdag in 1985. Helemaal als er zeker animositeit tussen supportersgroepen ontstond. ,,Stadions zijn veel veiliger, de kaartverkoop verloopt veel gestructureerder maar dat betekent niet dat het nooit meer zou kunnen gebeuren.”