Microsoft en Sony kopen alle gamebedrijven op: worden ze niet te machtig?

Gamemakers klonteren samen. Vorig jaar waren er al veel overnames binnen de sector. Dit jaar lijkt het alleen maar erger te worden. Consolidatie, zeggen de experts: de macht komt steeds meer bij een paar bedrijven te liggen. Ongeveer de helft van alle omzet uit games komt voort uit vijf bedrijven. Overheidsorganisaties die de markt bewaken, zullen waarschijnlijk meer van dit soort overnames onder de loep gaan nemen.

En toch valt in de game-industrie de situatie nog wel mee. Tussen die vijf bedrijven bestaat namelijk genoeg concurrentie, en ook daarbuiten is genoeg ruimte voor andere gamebedrijven om op te bloeien. Consolidatie hoeft niet per se slecht te zijn. 

,,Bij consolidatie moet je denken aan een situatie waarbij de meeste macht in handen van een drietal, viertal, misschien vijftal ondernemingen komt te liggen”, vertelt Murco Mijnlieff, persvoorlichter van de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Het ACM let er in Nederland op dat bedrijven niet teveel macht krijgen. ,,Maar dat hoeft geen probleem te zijn, zolang er maar concurrentie is.”

Genoeg concurrentie betekent dat bedrijven met elkaar de strijd aangaan op het gebied van innovatie, service, en prijs. Zolang ze bang zijn dat een ander bedrijf ze op die gebieden kan aftroeven en zo meer klanten krijgt en dus geld kan verdienen, zullen ze hun best blijven doen om beter te zijn dan de rest.

,,Bij consolidatie vrezen mensen vaak dat er opeens geen nieuwe dingen meer geprobeerd worden”, zegt Mijnlieff. ,,Of dat er bijvoorbeeld geen plek meer is voor nieuwkomers, omdat je teveel geld nodig hebt om op hoog niveau te kunnen concurreren.”

Zo’n situatie zie je snel bij een sector waarbij de instapprijs van nature al hoog is, zoals telecomkabels. Het is duur en lastig om dat soort kabels te leggen. Een bedrijf dat die kosten wel kan betalen, kan vervolgens zijn kabelnetwerk exploiteren op een manier waarop kleinere bedrijven dat niet kunnen. Het verdient meer geld, en kan zo nog meer kabel leggen.

Zo bestaan er in de Verenigde Staten veel plekken waar je maar één kabelleverancier hebt. Wil je thuis internet hebben, dan moet je daar een abonnement bij afsluiten. En dat betekent dat dat bedrijf de prijzen zover omhoog kan gooien als het wil.

,,Wat ook kan gebeuren is dat de kwaliteit van het product achteruitgaat”, zegt Mijnlieff. ,,Maar dat hóéft dus niet. Tegelijkertijd hoeft een bedrijf niet een monopolie te hebben om toch een te grote machtspositie te hebben, bijvoorbeeld om dingen af te dwingen bij andere bedrijven.”

Hij wijst op de huidige zaak rond Apple en de datingapps. De ACM besloot dit jaar dat Apple dating-apps moet toestaan om hun eigen betaalsysteem te gebruiken, in plaats van dat van Apple, waarvoor ze een hoge commissie van 30 procent moeten betalen bovenop hun eigen betalingen.

,,Apple had een positie waarin het in feite kon bepalen wat de prijs en kwaliteit van een datingapp kon zijn.” Als een bedrijf een datingapp op een iPhone wilde zetten, dan moest het aan de regels van Apple voldoen. Een te grote machtspositie, vond de ACM.

,,Wij kunnen in feite op twee manieren ingrijpen, vooraf en achteraf”, zegt Mijnlieff. ,,Wat we bij Apple deden, is achteraf ingrijpen: we zien dat een onderneming misbruik maakt van zijn macht en we doen er iets aan. Bij vooraf ingrijpen moet je denken aan een fusie van twee bedrijven. Wij moeten die eerst goedkeuren. We kijken daarbij of het fusiebedrijf niet op de langere termijn een te grote machtspositie kan opbouwen. Zo ja, dan blokkeren we dat.”

Het blijft uiteindelijk maatwerk. Wat in één sector een gevaarlijke machtspositie is, hoeft dat elders niet te zijn. ,,Het belangrijkste blijft dat bedrijven de kans krijgen om te concurreren.”

Bekijk hieronder onze video’s op techgebied: