'In de puberteit zorgt geld voor het meeste plezier'

,,We doen veel onderzoek naar jongeren en proberen erachter te komen wat er gebeurt in hun hersenen als ze een gokje wagen’’, aldus Crone. ,,Een gokje - ook in het geval van geld - kan resulteren in winst of verlies. De hersenen reageren daar sterk op. In de puberteit is dat gebied zelfs uitvergroot. In die tijd zorgt geld voor meer plezier dan in de kinder- en volwassentijd.’’

Een andere bevinding is ook belangrijk, zegt Crone. ,,De vaardigheid om beloningen uit te stellen neemt toe naarmate kinderen ouder worden. Jonge kinderen kiezen vaak voor de snelle beloning en sparen bijvoorbeeld minder graag. Hoe ouder ze worden, hoe gemakkelijker dat wordt.’’

Vind je het belangrijk dat je kroost leert sparen? Dit kun je volgens de hoogleraar bij je kinderen trainen. ,,Dat doe je door af en toe beloningen uit te stellen. Laat kinderen op jonge leeftijd kennismaken met geld en de waarde daarvan.’’

,,Ze mogen natuurlijk weleens een fout maken; het is goed dat ze erachter komen wat er gebeurt als ze al hun geld hebben uitgegeven. Dat het dan op is en ze niks meer kunnen kopen. Als ouder heb je de neiging de problemen van je kinderen op te lossen. Laat ze niet in alles vrij, maar behoed ze ook niet voor alles’’, tipt ze. ,,Het is goed als ze af en toe tegen de lamp lopen.’’

De hoogleraar is van mening dat we ook niet moeten doorslaan in het leren sparen en het oefenen met uitgestelde beloningen. ,,Soms is het ook goed om voor het huidige moment te kiezen. Als je puber bent en de grootste uitdagingen zijn je weg vinden in de maatschappij, vrienden maken en je omgeving ontdekken, dan moet je niet iedere beloning uitstellen.’’

Zelf is Crone moeder van twee kinderen: een van zeven en een van twaalf. Hoe ver zijn zij met het onderwerp? ,,De jongste is nog niet echt bezig met geld. De oudste heeft een eigen bankrekening om zo de waarde van geld te leren kennen. Zo nu en dan wil ze iets kopen. Soms stelt ze dan voor om de helft van haar spaarrekening te betalen en vraagt ze of wij de andere helft voor onze rekening nemen. Daar zijn we wel gevoelig voor. En op die manier leert ze het ook.’’

_{Tekst gaat verder onder de foto...}

,,Ze is behoorlijk risicomijdend’’, vervolgt Crone. Het is volgens haar dan ook belangrijk om te benadrukken dat jongeren erg kunnen verschillen. ,,We zijn vaak geneigd om te denken dat alle jongeren hetzelfde reageren. Maar het is maatwerk. En het is voor pubers een hele mooie periode waarin ze kunnen experimenteren. Waarbij ze niet in een keer in het diepe hoeven te springen.’’

Overigens is de hoogleraar zelf ook nog aan het ontdekken hoe ze haar kinderen de waarde van het geld het beste kan bijbrengen. ,,Thuis ben ik gewoon moeder, geen wetenschapper’’, lacht ze. ,,Mijn kennis speelt, hoop ik, wel een rol. Maar ik moet ook gewoon ontdekken hoe het de komende tijd zal gaan. Als ouder wil je het goed doen, maar dat wordt je niet altijd in dank afgenomen. Maar, ook dat blijkt uit onderzoek: al uiten kinderen het niet altijd, de mening van hun ouders blijft belangrijk.’’

Ook volwassenen zijn niet altijd even goed in sparen. Toch is dit tijdens corona voor velen andere koek: